Microsoft Word s g. temmuz doc



Yüklə 1,27 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə20/89
tarix08.09.2018
ölçüsü1,27 Mb.
#67448
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   89

 
54 
toplamıştır. Bu bölümlerde, olaylar ve savaşın genel hatları gazetelerde ulusal bakış 
açıları  ile  sarmalanarak  verilmiştir.  Resmi  politikalara  göre  bazı  olaylar 
yumuşatılarak, bazıları da sert eleştirilerle sunulmuştur. Aynı olaylar her üç gazetede 
de farklı yönleri ile irdelenmiş ve aktarılmıştır. 
 
Sonuç olarak  şcan’ın çalışmasında elde edilen bulgularda, gazetecilerin uluslararası 
olayları  haber  yaparken  ulusal  beklentileri,  çıkarları  devreye  sokarak,  haberlerde 
ulusal  bakış  açılarını  yansıttıkları  belirlenmiştir.  Araştırmadaki  bölümlerin  hepsinde 
gazetelerin,  genellikle  hükümetlerin  resmi  politikalarını  yansıttıkları  görülmüştür. 
Örnek  olay  olarak  seçilen  2003  Irak  Savaşı’nda  haberlerdeki  ulusal  bakış  açıları 
yoğun  olarak  hissedilmiştir.  Gazetecilerin  ulusal  çıkarları  ve  beklentileri  devreye 
sokarak, milliyetçi duygular içerisinde haber yaptıkları belirlenmiştir. Ancak; burada 
kolaylıkla  bir  genelleme  yaparak  savaş  dışında  da,  uluslararası  herhangi  bir  olayın 
takibinde  ulusal  bakış  açılarının  haberlere  yansıtıldığı  ve  iktidarın  politikalarının 
temsil edildiği söylenebilir. 
 
 
A. SAVAŞ VE MEDYA 
 
Medya ve savaş ile ilgili öne sürülen düşünceler genellikle iki görüş çerçevesinde ele 
alınmaktadır.  Shaw  ve  Hill  bunu  şöyle  açıklamaktadır:  Özellikle  siyasi  ve  askeri 
liderlerce  televizyon  ve  diğer  medyaların  savaş  çabalarını  sabote  ettiğine, 
baltaladığına  inanılmaktadır;  bir  başka  deyişle  savaşma  gücünü  azalttığına 
inanılmaktadır.  Bu  inancın  kaynağı,  Vietnam  Savaşı  sırasında  Amerika  ve  Avrupa 


 
55 
ülkelerindeki  televizyon  yayınlarının  savaş  lehindeki  halk  desteğinin  azalmasına, 
böylece  de  Amerikalıların  yenilgisine  katkıda  bulunduğuna  dair  yaygınlaşmış 
inançtır.  Bu  yüzden  ngiltere’nin  Falkland  Savaşı’nda  ve  Amerika’nın  Grenada  ve 
Panama  saldırılarında  bilgi  akışı  ve  medyalar  üzerinde  çok  açık  ve  sıkı  bir  kontrol 
uygulanmıştır. Bu küçük operasyonlar 1990-91’deki Çöl Savunması ve Çöl Fırtınası 
harekâtları için birer model oluşturmuştur. Savaş ve medya ilişkileri konusunda diğer 
bir  görüş  ise;  siyasi  ve  askeri  otoritelerin  kendi  nihai  amaçlarına  erişebilmek  için 
medyayı çok iyi kullandıkları, bir başka deyişle, medyayı manipüle ettikleri, böylece 
güçlerini daha da arttırdıkları yönündedir. Bu görüşe göre hükümetlerin ve askerlerin 
başarısında  medyayı  kullanım  becerisi  önemlidir.
108
  Özellikle  günümüzde  yaşanan 
savaşlarda  medya,  insanların  yaşanan  gelişmelerden  haberdar  edilmesi  ve  belli  bir 
konuda kamuoyunun oluşmasında çok önemli bir işleve sahiptir. Uğur, makalesinde 
Körfez  Savaşı’na  değinmekte  ve  iletişim  faaliyetlerinin  günümüzde  kazandığı 
konuma  vurgu  yapmaktadır.  letişim  araçları  artık  yalnızca  zihinsel  haritalarımızı 
üretmekle  kalmamakta,  bilişim  olanakları  ve  telekomünikasyon  alt  yapısıyla  iç  içe 
geçip  savaş  makinesinin  bel  kemiğini  oluşturmak  suretiyle  ülkelerin  haritalarına 
yapılan  müdahalelerde  başlıca  rollerden  birini  oynamaktadırlar.  Savaş,  neredeyse 
iletişim  araçları  ve  öğreni  (enformasyon)  teknolojisi  ile  eşanlamlı  hale  gelmiş, 
özellikle uluslararası iletişimi ellerinde bulunduran ülkeler bu olanağı kendi çıkarları 
doğrultusunda kullanmaktadırlar. Bu ülkeler savaşı meşrulaştırmak istedikleri zaman 
bu  doğrultuda  haberleri  manipüle  etmekte,  çeşitli  ideal  olduklarına  inandıkları  bazı 
                                                 
108
 Martin Shaw ve Roy Carr-Hill, War and Mass Media:  Responses  to The Gulf Coverage  n The 
United Kingdom;  LAD  ve  IMCR tarafından düzenlenen Nesmedia and  nternational Conflict  Adlı 
Konferansta  Sunulan  Bildiri,  stanbul,19-20  Haziran  1991.  Aktaran  Filiz  Seçim,  Uluslararası 
letişim Bağlamında Türk Basınında Yer Alan Dış Haberlerin  ncelenmesi
, Yayımlanmamış Doktora 
Tezi, s. 26,  stanbul-1993     
 


 
56 
fikirleri  öne  sürmekte  ve  bunu  belli  bir  süre  insanların  zihinlerine  yerleştirmeye 
çalışmaktadırlar.
109
  
 
ngiltere’de  yerel  bir  topluluk  üzerinde  yapılan  bir  araştırma,  savaşla  ilgili  algı  ve 
tutumların  televizyon  ve  gazete  haberleriyle  doğrudan  bağlantılı  olduğunu  ortaya 
koymuştur.  Bununla  birlikte  araştırmanın  bir  başka  sonucu;  savaşa  karşı  tutumların 
gazete  okurları  arasında  geniş  ölçüde  değiştiği    (televizyonun  daha  etkili  olduğu 
varsayımına  dayalı  bir  sorgulamada)  tutum  oluşturmada  gazetelerin  pek  önemli 
olmadıklarıdır.  Bu  çalışmanın  bulgularından  bir  diğeri  de  medya  izleyicilerinin  / 
okurlarının  savaşla  ilgili  düşünce  ve  tutumlarının  yalnızca  medya  haberlerinin 
analiziyle  açıklanamayacağıdır.  Araştırmada,  izleyicilerin–okurların  medyalarda 
verilen  yoğun  mesajlara  tepki  gösterdikleri  saptanmıştır.  Pek  çok  kişi  savaşı 
onaylamakla  birlikte  kuşkularını  da  ifade  etmişlerdir.  Ayrıca;  savaşla  ilgili  temel 
izlenimlerini medya haberlerinden aldıklarını onaylamışlar ancak; bunların önemli bir 
kısmı 
ngiliz  televizyonunu  “savaşı  aşırı  derecede  övdüğünü,  abarttığını” 
belirtmişlerdir. Gazete okurları da aynı görüşü savunmuşlardır.
110
 
 
1. Medyanın Yanlılığı ve Savaş 
 
Uluslararası  çatışma  zamanlarında  medyanın  yanlılığı  daha  açık  şekilde  ortaya 
çıkmaktadır.  Bu  dönemlerde,  medyada  gazetecilerin  nesnellikten  ne  kadar  çok 
uzaklaştığı  net  olarak  gözlenmektedir.  “Savaş,  gazetecilik  mesleğinin  temelinde 
                                                 
109
Aydın Uğur, Birikim, 25. sayı, Mayıs 1991, s. 13.  
110
Martin Shaw ve Roy Carr-Hill, Akt Filiz Seçim, Uluslararası  letişim Bağlamında Türk Basınında 
Yer Alan Dış Haberlerin  ncelenmesi, 
Yayımlanmamış Doktora Tezi,  stanbul-1993. 


Yüklə 1,27 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   89




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə