Microsoft Word Sadi Gulustan doc
Yüklə 4,55 Kb. Pdf görüntüsü
|
116 Şer Ariflər o zaman başlar kəlamə, Ya da əl uzadar o vaxt təamə, Ki, söz soyləməsə törəsin ziyan, Ya da ac qalarsa zəifləsin can. Mütləq dediyində bir hikmət olar Yeyib içdiyi də bir qüvvət olar. 5. Hekayət Biri hey tövbə edər, sonra da həddən çox yeyərdi. Axırda bir şey ona dedi: –Görünür çox yeməyə adət edibsən, nəfsin asıldığı tövbə bağı isə tükdən də nazikdir, sən ki, bu nəfsini belə bəsləyirsən, o, tük nədir lap zənciri də qırar. Beyt Birisi bəslərdi qurd balasını, Böyücək məhv etdi öz ağasını. 6. Hekayət Ərdəşir Babəkan 77 haqqında nağıl edirlər ki, bir gün o, bir ərəbə hakimindən soruşdu: –Gündə nə qədər yemək lazımdır? Dedi: –Yüz dirəm ağırlığıında. Dedi: –Bu qədərdən nə güc olar? Dedi: –Bunun gücü səni ayaq üstə saxlayır. Ondan çox isə artıq yük olar! Beyt Yemək lazım yaşamaqçün, deməkçün, Səncə həyat lazım ancaq yeməkçün?! 117 7. Hekayət İki Xorasanlı dərviş yol yoldaşı olub səfərə çıxdılar. Biri arıq idi, iki gündən bir yeyərdi. Digəri kök idi, gündə üç dəfə nahar edərdi. Təsadüfən bir şəhərə girəndə onları casus güman edib tutdular və hər ikisini zindana saldılar. İki həftə sonra günahsız olduqları aşkar oldu. Onları azad etmək istərkən kögün öldüyünü, arığın isə salamat qaldığını gördülər. Camaat bu işə təəççübləndi. Orada bir alim var idi, dedi: – Bunun əksi təəccüblü olardı; çünki kök çox yeyən idi, aclığa dözmə- yib öldü, arıq az yeyən idi, aclığa tab gətirib, xilas oldu. Şer Adam az yeməyə edərsə adət, Çətinlik zamanı tab edə bilər. Qarınpa firavan yaşayar, amma, Darlığa düşəndə acından ölər. Beyt Qarın təndirini tez–tez qalayan, Dərd çəkər qıtlığa düşdüyü zaman. 8. Hekayət Alimlərdən biri oğlunu çox yeməkdən çəkindirib dedi: «Doyunca yemək adamı xəstələndirər!». Oğlu dedi: –Ay ata, adamı açlıq öldürər! Məsəl var deyərlər: «Açından ölməkdənsə, toxluqdan ölmək yaxşıdır»! Atası dedi: – Oğul, hər şeyin dərəçəsi var, eşitməmisənmi demişlər: «Yeyin, için amma həddini bilin!» Beyt O qədər çox yemə ağırlıq etsin, O qədər aç qalma, can əldən getsin, 118 Şer Yemək verməlidir vücuda ləzzət, Çox olsa, verəcək əzab, əziyyət Gülşəkar ziyandır, çox yesən əgər. Az yesən, küt çörək olar gülşəkər. Beyt Qarınpa olmaqdan əl çək kişisən, İt də çox yeməklə düşər hörmətdən. 9. Hekayət Bir xəstəyə dedilər: – Ürəyin nə istəyir? Dedi: – Ürəyim «heçnə» istəyir. Beyt Bir mədə pozulub, ağrısa qarın, Nə xeyri dünyada dövlətin, varın? 10. Hekayət Vasit 78 şəhərində yaşayan bir baqqalın sufilərdə bir, qədər pulu vardı. O hər gün pulunu tələb edir, sufilərə ağzına gələni deyirdi. Borclular isə onun təhqirli sözlərindən zara gəlir, lakin dözməkdən savayı çarə tapmırdılar. Gördüm, onların arasında olan ağıllı bir adam belə deyir: –Baqqaldan dirəm almaqdansa, nəfsini öldürüb ac qalmaq yaxşıdır. Şer Dərbanların cəfasını çəkməkdənsə yəqin ki, Ağaların ehsanını rədd eyləmək yaxşıdır. Qəssabların pis üzünü görməkdənsə bir daha. 119 Ürəyində ət arzusu qalıb elmək yaxşıdır. 120 11. Hekayət Tatar 79 müharibəsində bir iyid ağır yaralanmışdı. Biri ona dedi: –Filan tacirdə dərman var, istə, bəlkə verdi. Deyirlər ki, o tacir xəsislik və paxıllıqda məşhur imiş. Beyt Süfrəsində çörək deyil, günəş olsaydı əgər, İşıqlı gün görməz idi bu dünyada bir nəfər İgid dedi. –Dərman istəsəm, ya verəçək, ya verməyəcək; versə ya xeyir edəcək, ya etməyəcək. Demək, elə bir tacirdən dərman istəməyin özü mənim üçün zəhər içmək kimi bir şeydir. Beyt Minnətlə alınsa alçaqdan təam, Yeyib kökəlsə də alçalar adam. Atalar demişlər: «Abırını alıb, dirilik suyu versələr, ağıllı adam onu almaz, çünki zillətlə yaşamaqdansa, izzətlə ölmək yaxşıdır». Beyt Xoş sifətli bir adamdan alıb qanqal da yesən Çox yaxşıdır bədsifətin verdiyi bal, şəkərdən. 12. Hekayət Bir alimin yeyəni çox idi, gəliri az. Mənsəb sahiblərindən birinin alimə hörməti var idi, məsələni ona açdı. Mənsəb rahibi qaşqabağını tökdü, alimin dilənməsi ona iyrənc göründü. Şer 121 Sən bəxtindən şikayət edib küsgün sifətlə Əziz dostun yanına getmə, qəmlətmə onu. Bir xahiş eyləyəndə gülər üzlü, şad görün, Açıq alın istəyər iş sahibi dostunu. Nağıl edirlər ki, o, alimin vəzifəsini balaca artırdı, lakin ona olan hörmətini xeyli azaltdı. Bir az keçdikdən sonra alim özünə qarşı əvvəlki hörmətin olmadığını hiss etdi və dedi:-- zəhirmar olsun o ye- mək ki, rəzalətlə qazanacaqsan, qazan ocaqda qaynayacaq, sən isə rüsvay olacaqsan! Beyt Alçalmaq yoluyla kim tapsa çörək, Özünü alçaltmış o adam demək. Beyt Çörəyim artdıqça əksildim haman, Yoxsulluq yaxşıdır sail olmaqdan. 13. Hekayət Bir dərvişin bir şeyə artıq dərəçədə ehtiyaçı var idi. Biri ona dedi: –Filan adam çoxlu mal-dövlət sahibidir, əgər möhtac olduğunu bilsə, mütləq sənə kömək edər. Dərviş dedi: –Axı, mən onunla tanış deyiləm. Dedi: –Mən tanış edərəm. Dərvişin əlindən tutub haman adamın evinə apardı. Dərviş evə daxil olduqda sallaqdodaq, qaraqabaq bir adamın oturduğunu gördü, dərhal dinməz-söyləməz geri döndü. Bələdçi soruşdu: –Sən nə etdin? Dedi: –Onun xələtini sir–sifətinə bağışladım. Yüklə 4,55 Kb. Dostları ilə paylaş:
|