Microsoft Word Son redakt?Araz b?y?
Yüklə 2,03 Mb. Pdf görüntüsü
|
varmı? ran Türklüyü zehniyy tind n do an bu dü ünc y bir d , Türk bütünlüyü açısından baxmaq g r kdir. rançı zehniyy t ist r-ist m z uzun zamandan b ri, öz bilincaltı t m lind bir Turan dü m nliyini ya atmaqdadır. Mifoloji n d nl r özg yana mayan h rk s bu üuraltı t m ll rin zaman açısından n d r c etgin olmasını gözardı ed bilm z! Türkçülük özül bir yönt m oldu una gör , irançılıqla heç bir alanda odaqlana bilmir. Bu ki is l v bir ys l t rcih deyildir, bir etniks l v toplum kültüründ n ir li g l n g rç kdir. N d n etniks l deyil nd , Türk- Fars ili gil rini anımsamaq g r kir. Türkl rin qalib oldu u zamanlarda bu olumsuz ili ginin g rç k üzü aydıncasına görünm s d , uzun zaman hakim sülal sisteml ri altında gizl n n Farsçı siyas tçi v dü ünürün d rin bir Az rbaycan Türklüyü dü m nçiliyi yava -yava üz çıxaraq 1920-d patlaq verm y ba lamı dır. Heç uzaq getm y g r k yoxdur. 1813-cu ild n önc ki v sonrakı Az rbaycan tarixi olduqca öyr diçi zaman bölümüdür. ran Türklüyünün t m l atma dü ünc si, ah bbas zamanından xızlansa da, Rus-Az rbaycan (Qacar) sava larından sonra t sbitl nm y ba lamı dır. Çünki, Artıq Az rbaycan adlı bir varlıq, mill t olaraq öz anlamını itirmi v iki yabançı dü m n sistemi altına dü mü dür. Sözsüz ki, bu ulusal faci nin ortaya g lm sil Az rbaycan Türklüyü dü ünc si d geni ölçüd özüllüyünü itir r k ran Türklüyü 191 termininin yayılmasında etgin olmu dur. Sonra is , h m n ran Türklüyü x st liyi “Bütöv Az rbaycan” ideyasını unutduran bir t davi yönt mi kimi PanFarsizmin ideolojik taktikl rind n biri kimi istifad y buraxılmı dır. 191 ( Kimil r gör : “ ran türklüyü termini türkl rin imperatorluq öz lliyini t kan ver n, iran razisin yenid n hakim olma c sar tini ortaya qoyan bir mill tüstü fikirdir. Bu dü ünc nin ran az risi v b nz r mill taltı dü ünc l rl ili gisi yoxdur. Bu üzd n terminl rin bir-birin girm sin izin verm k olmaz.” slind Panfarsizm gör , h r hansi terminin adı deyil, da ıdı ı kimlik v stratejik yönt mi ön mlidir. Az rbaycanın milli- azadlıq sava ı k sgin bir ulus-dövl t olma sür cidir. Bu sür cin n ba da ged n ng l tipl ri is , mill taltı v mill tüstü özn l v n sn ll rdir. ran az risi termini, bir mill taltı n sn l olaraq ran türkü terminil eyni mahiyy ti da ımaqdadır. g r h d f, h d fi oldu u yerd n uzaqla dırmaqdırsa, rançı panların arxına su dökm k dem kdir. Bu üzd n, termin v ist kl rin çe idliyin baxmayaraq Azerbaycan türklüyü terminind n ba qa h r hansı özn l v n sn l ifad l r, yalnız rançı panların xeyrin ortaya atılan anti Az rbaycan dövl tçilik proyektidir.)* 131 Bu n dem kdir sorusuna PanFarsizm gözüyl baxmaq lazimdir. PanFarsizm gör , ran Türklüyü, Az rbaycan Türklüyü qar ısında n son silah kimi qullanılmalıdır. Ancaq bir tezin v onun qar ısında bir antitezin yaranması g r kirs , bu n yax ı meydandır. Türkl ri müst qil dü ünc alanından uzaqla dırmaqla bu do rultuda u ur qazanmaq olar. Buna gör a a ıdaki yönt ml r Farsçi dövl tin t bli v t viq alanında yerl m lidir. A. ran h mi Türkl rin lil idar olunubdur. B. ran ekonomisi h mi Türkl rin lind olubdur. C. i m zh bi Türkl r t r find n irana veril n din kimliyidir. Bu din kimliyi Fars-Türk birl m sil qorunub v qorunmalıdır. D. Min ill rdir Türk-Fars kültürl ri bir–biril qatı ıb v ran kültürünü yaradıbdır. E. Türk-Fars birl m sind n yaranan ran mill ti, bu iki xalqın birl m sind n yaranmı dır. F. ran Türklüyü 11-ci yüzillikd n sonra, Q zn vi, S lcuq v Mu ulların g lm sil yarandı, bu köç ri qövmün axınmasıyla Fars kök nli Azeri dilli xalq aradan getdi, qalanı is assimil olub, öz do ma dilini unutdu v Türk dilini q bul etdi. G. slind ran Türklüyü h m n ran azerisidir. Azeril r is hind- avrupalı dilli qurupdan zorla uzaqla an Türkdilli azeri Farslardırlar. H. sil Az rbaycanda ( ran Az rbaycanında) ya ayan az ril rl Farslar eyni kökd ndirl r. Türkl r is , Ortaasiyada, Türkiy d , Qafqazda, Aran-Albaniyada v kiçik topluluqlar kilind ranın Xorasanında, m rk zind v güneyind , Af anistan v.b. yerl rd ya ayırlar. . Az rbaycan sözü Atropaten, Az rabadegan sözl rinin g li mi idir. Bu adla Aran-Albaniya adları arasında heç ili gi yoxdur. 1918-d ilk d f olaraq Müsavat partiyasının önd ri M. . R sulzad nin qurdu u dövl tin adı Qafqaz yerin Az rbaycan adlandı. J. Az rbaycan heç zaman bölünm yibdir. Yalnız bir Az rbaycan var, o da, randa yerl ir. randan qopulan Qafqazla iranda qalan Az rbaycan heç zaman bir torpaq olmayıbdır . K. Bölünmü Az rbaycan termini, habel Güney v Quzey Az rbaycan adları qondarma v tarix izi olmayan bir saxtakarlıqdır. Bu siyas t yalnız panTürkistl r t r find n ortaya qoyulmu dur. L. ran Aslan, Az rbaycan is onun ba ıdır. Az rbaycan xalqı tarix boyu Türkl r qar ı sava ıb v öz do ma ranını dü m n Türkl r qar ısında müdafi edibdir. V ... Pan arsizmin t bli at ma ını bir an durmadan 80-ildir “Az rbaycan Türk mill tini” çe idli t bli at at in tutmaqdadır. Fars teorisiy nl ri durmadan iki ana stratejik amacı günd md saxlamaqdadırlar. Birincisi, öz içl rind olan Fars ara dırması, ikincisi is , Az rbaycan Türkl ri içind milli-siyasi teorik bulanım yaratmaqdır. Bu iki h d f bir g n l sistemin ba titridir. Fars ovinizminin Türkl r qar ın bütün eyl ml ri yalnız bu sistem içind ara dırılır v aktivl ir. Bu özn l v n sn l sistem gör , önc Az rbaycan Türklükd n aralanmalı, sonra is , t kl nmi Az rbaycana yeni kimlik verm k g r kir. Farsların n böyük milli teorisiy nl rind n biri, PanFarsizmteorisinin atalarından sayılan “Dr. nay t-ü-llah Rza” yazır: “Oxuculara çatdırılmı m tl bl rd n, 3 nöqt rahatcasına görünm kd dir: birinci, Az rbaycan h r zaman ranın bir bölm si olmu dur. kincisi, Az rbaycan Qafqaz Albaniyasından ayrı olmu dur. Üçüncüsü is , Az rbaycan xalqı iran soylu v iran köklü olmu dur.” 192 Göründüyü kimi, PanFarsizmin 80-illik milli ritm 192 (Az rbaycan n ski ça lardan bu gün , ( farsca), Dr. nay tüllah Rza. M rd Emruz yayınları, Tehran 1988. S157 ) . Yüklə 2,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|