Microsoft Word Son redakt?Araz b?y?

q hr manına  n   ehtiyacı  ola  bil r  ki!?  Bel   toplumlarda  q hr man  deyil, 
g li mi   insanlar  yeti r.  Bir  azad  japonıyalil   bir  sir  Az rbaycanlını 
misal götür k. Normal halda, japonlu insan, bütün enerjisini ideal ya amın 
sınırsızlı ına  h sr  ed r.  Onun  üçün,  problem  qar ısında  olan  sınırsız 
zirv l r   l  tapmaqdır.  Japonluya  gör ,  zirv y   çatmaq  yolunun  t kc  
ng li  g n l  bilgidir,  onun  üçün  ki is l  bilgi  ancaq  g n l  eytim  içind  
anlam tapar. Onun üçün, ki is l bilgil nm  ikinci planlı y d k sayılır. Bir 
japonlu  üçün  günd lik  ya amın  anlamı,  eyitim,  öyr tim,  yaradıçılıq, 
yl nc ,  idman,  çevr çilik  v   ail   birliyidir.  Bugünkü  normalar 
ç rçiv sind ,  bir  Güneylinin  bir  japon  insanına  yeti m si  mümkün 
deyildir.  B s  g rk ç  yol  n dir?  Bir  güneyli  üçün  iki  yol  var:  ya  özünü 
ölm y   vuracaq  milli  ya am  adına  heç  dü ünm y c k.  Özünü,  ail sini, 
yaxınlarını  Farsçı  dal alara  tap ıracaqdır.  Qar ıdan  g l n  h r  n yi  q bul 
ed r k, önc   eline, sonra assimil  v   n son manqort olacaq.  
 
V   ya  dü ün r k  ya am  mücadil si  ver c k,  ya am  u urunda 
ölm yi  ba aracaqdır.  Do al  olaraq,  bu  h r  iki  durumda,  Güneylinin 
günd mi  joponlunun  günd mil   heç  ox arlı ı  olmayacaqdır.  Birincinin 
sür cinin  hara  getm sini  n z r   alaraq  üz rind   dayanma a  ehtiyac 
yoxdur.  Ancaq,  özünü  qurtulu   u uruna  ver n  Güneylinin  n  olumlu  v  
ilqarlı  günd mini  soy,  dil,  tarix,  ad t- n n ,  kültür  v   qıssacası  lind n 
alınan  bütün  özgürlükl rin  geri  alınması  olu duracaqdır.  O  is ,  bütün  i  
alanı, ya am sah si irqçı dü m n  qar ı mücadil  meydanına çevir c kdir. 
Çünkü,  ya  dü m n  sistemin   qar ı  do ru  xidm t  ed r k  vicdan  t ri 
tök c k v ya, milli nifr tin  v  insanlıq vicdanına söyk n r k dü m nin  
xidm t  verm k  yolundan  qaçınacaq  v   insanlıq  zirv sin   deyil,  yalnız 
insan  kimi  q bul  olma a  gör   mücadil   ed c k.  Milli  Güneyli  üçün 
dü m n dilli zorunlu dövl t sistemli eyitim, ulusunun qafasını bulandıran 
günd lik z h rdir. Ondan qaçmaq milli sava dır. Ki is l eyitim bu z h rin 
m lh mi sayılır. Güneyliy  gör , insanla dövl t arasındaki ili ginin do al 
ortamı  yoxdur,  bu  ili ginin  yalnız  zehins l  sava   oldu unu  dem k  olar. 
Japonluya  gör ,  bu  ili gi  çox  normal  bir  n sn llikdir.  Japonlu  böyük 
ideallar  pe ind ,  güneyli  is   ya am  haqqı  qazanma  arzusundadır.  O  da 
insandır,  bu  da  insan!  sizc   Kant  radikalizmini  iç r n  n   kimi  f ls f  

---

 
155
durmaqdadır?  Sizc ,  bu  qıssa  qiyaslamadan  ortaya  çıxan  tablonun  bel  
anlamı olarmı? 
 
a)   21-ci  srin Postmodern insanı. 
 
b)   Ortaça  c hal tinin  sir insanı.  
  
 
nsan  öz-özlüyünd   h d f  sayılırsa,  onun  insanlı ı  ali  h d f 
sayılmaqdadır. Bu ali v  yüks k h d f  varmaq üçün azadlıq v  hür olmaq 
ön  rt sayılır. Yalnız azad insan ya amın n  oldu unu duyub, hissl rin  
qata bilir. 
Yen   “Kant”ın  bu  cüml sini  vur ulamaq  ist rdim  ki,  “S rb t 
olmayan  insan,  insan  sayılmaz!”.  Bu  sözün  toplum  için   da ınmasıyla, 
insan ist r-ist m z bel  bir qorxunc odaqla üz-üz  dayanır:  “Baxımlı v  
öz  dövl ti  olmayan  sir  bir  insan  toplusuna,  sla  mill t  deyilm z!”  bu 
anlama  gör ,  yalnız  dövl ti  olan  toplumlar  mill t  sayılır.  ndi  bu  mill t 
ist r öz bayra ıyla BMT-d  söz yiy si olan ovuc boyda Malta olsun.  st r 
Amerika.  Az rbaycana  g linc   iki  tablo  ortaya  çıxır:  Quzeyi  il   mill t, 
Güney il  toplum!  
 
 
  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

 
157
 
 
 
 
 
5.
 BÖLÜM 
 
AZ RBAYCAN ULUS-DÖVL T N N 
LK L R N  YÖNL ND R N T M LL R ! 
 
 
1-
  Az rbaycan ilk toplum yüks li inin be iyidir. 
 
 
 
Bakıdan  50  km  güney   sarı  yerl
n  Qobustan  ma araları 
m d nil mi   insan  toplusunun  ya am  yeri  kimi  t sbit  olunmu   n  ski 
bölg l rd n  biridir.  Avrupa,  Amerika,  Rusiya  v   ölk mizin  n  tanınmı  
bilim  m rk zl ri  t r find n  inc l nmi   bu  ma aralar,  12000  ilik  ilkin 
insan  toplusunun  izi  olaraq  q bullanmı dır.  Ma aralar  üz rind   qazılan 
r siml rd n  aydıncasına  b li  olur  ki,  bu  insanlar  a aclardan  g mi 
düz tm yi,  su  üzünd   h r k t  edib  balıq  tutma ı,  birlikd   Halay  r qsi 
oynama ı,  heyvandan  i   ç km yi  bacarırmı lar.  Sözsüz  ki,  buna  b nz r 
örn kl rin  bollu u,  Az rbaycan  yaylasının  dünyanın  n  ilkin  toplum 
m rk zl rind n  olmasını  göst rm kd dir.  Bu  torpaqlarda  milyon  ild n 
daha  ski  t sbit  olunan  insan  ya amı  sürmü   v   bilgil r   b lli  olmayan 
b
riyy t  izl ri  buraxmı dır.  Qobustan  ma araları  burada  ya ayan  yerli 
v   sakin  insanlardan  örn kl r  l   verir.  “Qobustan  ya ayan  neolit 
ça ı(yeni da ) insanı silikatdan z rb  vuran al td n, silis bıcaqlardan, ucu 
biz  da   niz l rd n  v   q l m   b nz r  d lici  bzarlardan  yararlanırmı lar. 
H min  dövrüd   insanlar  pi irilmi   s xsi  qab-qacaqdan  istifad   etm yi 
öyr nmi   v   yem k  bi irm yi  asanla dırmı dır.  Bel   qab-qacaqlar 

---