215
IV. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve
Sosyal Bilimler Sempozyumu
27-30 Haziran 2018/Bakü-Azerbaycan
IV. International Symposium on Educational and
Social Sciences in Turkish Cultural Geography
27-30 June 2018/Baku-Azerbaijan
Bələdiyyə idarəetməsində informasiya texnologiyalarında istifadənin vəziyyəti və inkişaf
imkanları
Elxan SALAYEV
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti (UNEC)
elxan_salayev@mail.ru
Yerli özünüidarəetmə qurumları ilə vətəndaşların qarşılıqlı münasibətinin üsullarından biri elektron
kommunikasiya texnologiyaları vasitəsilə həyata keçirilir. Müasir dörvdə ölkələrin bələdiyyə idarəetməsi
təcrübəsində dövlətin inteqrasiya edilmiş telekommunikasiyalar sistemindən istifadəsi aktual məsələyə
çevrilmişdir. Araşdırmanın məqsədi yerli özünüidarəetmə orqanlarında beş əsas bölmədən təşkil edilən açıq
ixtisaslı resurslar miqyasında istifadəçilərə təqdim edilən proseslərin təhlil edilməsidir. Bu istiqamətdə ilk öncə
elektron bələdiyyə xidmətləri infrastrukturu məzmun təhlil formasında qiymətləndirilmiş, o cümlədən sözü gedən
sahə üzrə qanunvericilik araşdırılmışdır. Haqqında danışılan məqalənin nəticəliliyi kimi Azərbaycanda yerli
özünüidarəetmə strukturlarının elektronlaşdırılması sahəsində həyata keçirilən tədbirlərin yetərli olmadığı və
xarici ölkələrin təcrübəsinin daha geniş səpkidə tətbiqinin zəruriliyi qənaətinə gəlinmişdir. Tədqiqatın elmi
yeniliyi qismində ölkəmizdə elektron bələdiyyələrin formalaşdırılmasında Türkiyə modelindən istifadə, yerli
idarəetmə orqanları ilə vətəndaşlar arasında informasiya mübadiləsinin gücləndirilməsi məqsədilə ən yeni İKT-
dən istifadə, bu istiqamətdə fəaliyyətin icrasının sürətləndirilməsi məqsədilə vəzifələrin müəyyənləşdirilməsi
göstərmək olar.
e-bələdiyyə idarəetməsi, elektron idarəetmə, elektron sənəd dövriyyəsi, internet informasiya ehtiyatları,
bələdiyyə xidmətləri
216
IV. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve
Sosyal Bilimler Sempozyumu
27-30 Haziran 2018/Bakü-Azerbaycan
IV. International Symposium on Educational and
Social Sciences in Turkish Cultural Geography
27-30 June 2018/Baku-Azerbaijan
100. Yılında Azerbaycan-Türkiye İlişkilerinin Stratejik Niteliği
Araz ASLANLI
Öğr. Gör., Azerbaycan Devlet İktisFiruzat Üniversitesi (UNEC), Türk Dünyası İşletme Fakültesi,
İktisat ve İşletme Bölümü,
arazaslanli@gmail.com
ÖZ
Azerbaycan-Türkiye ilişkileri tarihsel derinliği, çok boyutluluğu ve potansiyeli itibariyle hem Türkiye hem
de Azerbaycan dış politikasında özel bir konuma sahiptir. İkili ve çoklu çerçevede gelişen bu ilişkilerde genellikle
tarihsel, kültürel, toplumsal ve diğer yumuşak güç faktörleri daha ön planda gözükmektedir. Fakat hiç kuşkusuz
Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinin en önemli boyutunu ilişkilerin stratejik bir nitelik taşıması teşkil etmektedir.
İki ülke arasındaki ilişkiler açısından tarihsel boyut (ortak kökler, ortak değerler ve b.) büyük önem
taşımakla beraber ilişkilerin stratejik niteliği açısından 20. yüzyılın başlarında yaşananlar önemli olmuştur. 28
Mayıs 1918`de Azerbaycan Halk Cumhuriyeti kurulunca kendisiyle ilk diplomatik ilişkiyi Türkiye (Osmanlı)
geliştirmiştir. 4 Haziran 1918`de iki ülke arasında anlaşma imzalanmıştır.
30 Ağustos 1991’de bağımsızlığını yeniden ilan eden Azerbaycan’ı tanıyan ilk ülke yine Türkiye olmuştur.
Hem de bu adımı daha Sovyetler Birliği resmi olarak dağılmadan önce, 9 Kasım 1991’de atmıştır. Ocak 1992’de
iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasının hemen ardından 24 Ocak 1992 tarihinde iki ülke arasında
askeri alan dışında ikili ilişkilerin geliştirilmesine ilişkin 11 maddelik Dostluk ve İşbirliği Anlaşması, 2 Kasım
1992’de ise iki ülke arasında 12 maddelik İşbirliği ve Dayanışma Anlaşması, 9 Şubat 1994’de Dostluğun ve Çok
Yönlü İşbirliğinin Geliştirilmesine İlişkin Anlaşma, 5 Mayıs 1997’de Stratejik Ortaklığın Derinleştirilmesine
İlişkin Deklarasyon, 16 Ağustos 2010’de geniş kapsamlı Stratejik Ortaklık ve Karşılıklı Yardım Anlaşması
imzalanmış, 15 Eylül 2010’da ise iki ülke arasında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’nin kurulması
kararlaştırılmıştır.
Günümüzde iki ülke birbirlerinin siyasi, askeri, ekonomik ve diğer alanlarda en önemli ortağı
konumundadır. Türkiye ve Azerbaycan’ın öncülüğünde Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattı, Bakü-Tiflis-Erzurum
doğalgaz boru hattı, Bakü-Tiflis-Kars demiryolu hattı gibi küresel önem taşıyan projeler gerçekleştirilmiş, Trans
Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TANAP) tamamlanmak üzeredir.
Anahtar kelimeler: Türkiye, Azerbaycan, Stratejik Ortaklık, Güvenlik, Enerji
217
IV. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve
Sosyal Bilimler Sempozyumu
27-30 Haziran 2018/Bakü-Azerbaycan
IV. International Symposium on Educational and
Social Sciences in Turkish Cultural Geography
27-30 June 2018/Baku-Azerbaijan
Takvim-i Garbî’nin Kabulü
Okutman Sibel YAZICI
Afyon Kocatepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü
syazici@aku.edu.tr
Prof. Dr. Ahmet YARAMIŞ
Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü
ahmetyaramis@aku.edu.tr
ÖZET
Osmanlı Devleti 1840 yılından itibaren bütün resmi ve mali kayıtlar için güneş yılını esas alan Rûmî
Takvimi kullanmaya başladı. Bu tarihten itibaren mali işlemler Ortodoksların kabul ettikleri Rûmî Takvim esası
üzerinden yürütüldü. Böylece devlet işlerinde ve muhaberelerinde hem Hicrî- Kamerî, hem de Mali tarih olarak
adlandırılan Rûmî tarih birlikte kullanıldı. Said Halim Paşa Hükümeti Jülyen usule göre yürüyen mali tarihle
Gregoryen usule göre yürüyen miladi tarih arasındaki on üç günlük farkın giderilmesi yönünde çalışmalar
başlattı. Zira on üç günlük fark Avrupa ile ticari ve siyasi muamelelerde karışıklığa sebep olmaktaydı. Hazırlanan
Takvim-i garbî istimâline dair kanun layihası 8 Mart 1916 günü Meclis-i Mebusan’a görüşülmek üzere geldi.
Fakat kanun, Dâhiliye Nezareti tarafından geri çekildi. Bu arada Birinci Dünya Savaşı’nın devam ettiği 1916 yılı
Aralık ayı içerisinde Osmanlı Genelkurmay Birinci Başkanı Alman General Bronsart von Schellendorf, Osmanlı
ordusunda Gregoryen takviminin kullanılması yönünde talepte bulundu. Kısa bir süre sonra Maliye Nezareti
tarafından hazırlanan Muamelât-ı Devlette Takvim-i Garbî’nin Kabulü ile ilgili kanun, 29 Ocak 1917 günü
Meclis-i Mebusan’a gönderildi. Meclis, kanun içeriğini üç esas üzerinden değerlendirdi. Birinci esas, takvimler
arasındaki on üç günlük farkın ortadan kaldırılmasıydı. Meclis farkın ortadan kalkması için Gregoryen takvimin
işleyiş esasını kabul etti. İkinci esas resmi işlemlerde sadece miladi yılın kullanılmasıydı. Bu durum tarihle ilgili
pek çok karışıklığa neden olacağından meclis tarafından uygun görülmedi. Üçüncü esas ise takvim yılının
kânunusani (ocak ayı) itibarıyla başlatılmasıydı. Mebusların bir kısmı bunun Hıristiyanlığa ait bir durumun kabul
edilmesi olacağını belirterek dini açıdan uygun bulmadı. Meclis-i Mebusan 1332 yılının 16. gününü 1333 yılı Mart
ayının birinci günü olarak kabul ederek, Rumi ve Miladi takvim arasındaki gün farkını ortadan kaldırdı. Resmi
işlemlerde Takvim-i Garbî kullanılmaya başladı.
Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Meclis-i Mebusan, Birinci Dünya Savaşı, Takvim-i Garbî
Dostları ilə paylaş: |