____________________Milli Kitabxana______________________
195
Çobanlar başına gətdim oyunlar,
Ayırdım kəllədən kök-kök qoyunlar.
Gəlir yadıma bir gün bir cavanın,
Həmin bu dərədə kəsdim amanın.
Qəşəng oğlan ki xətti gəlməmişdi,
Cavanlıqdan muradın almamışdı.
Tərəhhüm etməyib, qanını tökdüm,
Yetən saət yıxıb qarnını sökdüm.
Yedim, doydum, yetişdim müddəamə,
Gəlib dağ başına, girdim bu damə.
Gecə keçdi, səhər gəldi, çıxıb gün,
Nə gördüm, bu biyabani tutub ün.
O vaxtda yüz nəfər gördüm zənü mərd,
Dolanır çölləri banaləvü dərd.
Həmin ki, tapdılar ol növcavani,
Olub bu dərədə məhşər əyani.
"Oğul vay!" Naləsi tutdu cahani,
Salıb dərdə zəminü asimani.
Dalınca bir gəlin, oğlan anası,
Başında qarə, əldə toy xınası.
Yetişdilər o nəşi-namuradə,
Yolub saçlarını gəldilə dadə.
Qarışdı səs-səsə, qopdu qiyamət,
Qiyamətdən göründü min əlamət.
Gərək bu zülmlər olsun mükafat,
Odur, tutmuş məni dərdi-afat.
____________________Milli Kitabxana______________________
196
Keçir hər cür ola dünya əzabım,
Görən, aya nola yövmül hesabım.
Oturmaqdan, əzizim, heç kar aşmaz,
Bu halətdə bizə yatmaq yaraşmaz.
Ümidim var ki, olsun məqdəmin xeyr,
Gedək ruzi dalınca, eyləyək seyr.
Əlimdən tut, məni qovza, dayaq ol,
Təğafül eyləmə, oğlum, sayaq ol.
Eşitcək bu sözü, Tülkü olub şad,
Qüyudi-dərdü qəmdən oldu azad.
Qabaqca öpdü qurdun səqqəlindən,
Dalınca durdu yapışdı əlindən.
Dedi: "Qüm, ya rəfiqi, ya ənisi,
Məlazi-məlcəi- övni-rəisi".
O dəm qurd istədi dursun, yıxıldi,
Töküb yaşın, ürəkdən nalə qıldı.
Dedi: Canım aldı natəvanlıq,
Bədəndə taqətim yox, ay cavanlıq!
Cavanlıq getdi əldən, dad, bidad,
Dəxi olmaz bu qəmli xatirim şad.
QURDUN TƏLƏYƏ DÜŞMƏSİ
Xülasə, Tülküyə ol gürgi-bədxu
Dedi: "Bismillah, ey dildari-xoşru.
Oğul, durma, deyil durmaq zamani,
Yeyib şükr eylə heyyi-zülmənani.
____________________Milli Kitabxana______________________
197
Dayanma, dur, soxul, sən döşlə, nazim;
Yemək gördün, demək artıq nə lazim?
Əlin, biçarə, qoynunda qalıbdır,
Məgər iştahuvu şaxta çalıbdır?
Dayanma, çün ələ fürsət düşübdür,
Di gəl, oğlan, məgər ağzın bişibdir?"
Dedi Tülkü: "Məni tut indi məzur,
Mənə əlan yemək olmazdı, məqdur.
Neçün, sabiqdə mən nəzr eyləmişdim,
Xudavəndə bir ay oruc demişdim.
Mükəlləflər kimi, mahi-siyami,
Tutam ixlas ilə ruzə tamami -
Ki, Allah rəhm edə bu qəmli halə,
Çəkə mən bikəsi bəzmi-vüsalə.
Əlimə daməni-vəslin alam mən,
Gələm daim hüzurində qalam mən.
Bəhəmdüllah, yetib nəzrim yerinə,
Yetişdim qibləmin xaki-dərinə.
Bu bir ay sovmdən bir gün qalıbdır,
Nə zəhmət çəkmişəm, canım alıbdır.
Buyur, məşğul ol, ey inkrəftar,
Ki, ta olsun mənimçün vəqti-iftar.
Bu gün tutsam, yetər nəzrim kəmalə,
Gərək indi baxam təzə hilalə.
Yetişmiş göylərə ahü fəğanin,
Yeməkdə olginən sən, nuşi-canın!"
____________________Milli Kitabxana______________________
198
Bu əqvali eşitcək Qurd inandı,
Ürəkdən bavər etdi, doğru sandı.
Qədəm qoycaq o dəmdə düşdü bəndə,
Kəməndə, düşdü bir ahu kəməndə.
Düşüb bəndə, çıxıb quyruq kənarə,
Salıb biçary qurdu ahü zarə.
Bu övzai görüb Gürgi-mükəddər,
Dedi: "Aya nə vardır, ey bəradər?"
Dedi Tülkü: "Baxıb gördüm hilali,
Yemək vacibdir iftarda həlali."
Dedi: "Görsəndi ay, bayram haçandır
Ki, bayram üqdeyi-qəlbi açandır".
Dedi Tülkü: "Ey yari-müsahib,
Olur bayram gələndə təllə-sahib".
O dəmdə quyruğu Tülkü götürdi,
Dayanmıb ta əyalinə yetirdi...
KİTABIN SONU
Bəhəmdullah, "Kitabi-Sələbiyyə".
Tamam oldu əcəb şirinqəziyyə.
Zəmani-Nasirəddin şahe-Qacar,
Şahənşahi-cahangirü-cahandar.
Mənə yoxdur yolu, şahi edim mədh,
Neçün ki, qorxuram mədhim ola qədh.
Vəlakin şahımız çox yaxşı şahdır,
Xilafət bürcünə rəxşəndə mahdır.
____________________Milli Kitabxana______________________
199
Onun əhdində asudə dolannıq,
Ədalət kölgəsində daldalannıq...
Əvamünnasə yazdım bu kitabi,
Müvəccəh olalar, qıldım xitabi.
Deyib çox məzhəkə, qıldım zərafət,
Onun zimnində bəm yazdım nəsihət.
Neçün ki, xəlqə həcv acı gəlibdür,
Zərafət sözləri şirin olubdur.
Qarışdırdım ikisin, gəldi nalə,
Yetışdi müntəhayı-etidalə.
Bu üzrümdə sora, gər mərdi-bədxah,
Təərrüz eyləyə, əlhökmüllillah,
Xəbər alsa, biri adımı bilfərəz,
Özüm öz adımı qoy eyləyim ərz:
Məhəmməd Bağiri-Xəlxaliyəm mən,
Fünuni-mərifətdən xaliyəm mən.
Bu fərdi-axiri nəzmi-səvabi,
Bəyan eylübdi tarixi-kitabi.
Dostları ilə paylaş: |