kimi ayrıldı Neman. B HRAMIN YEDD QL MD N AH QIZLARINI ST M S
B hram
yorulmu du vurçatlasından, nliy , i r t qur andı lan. Hamının i ini salıb
t hrin , Sonra da ba ladı öz t dbirin . - Bir az da kef ç kim, - dedi, - asud ,
Dü m n, aya ında, bad - lind . Usta bir r ssamı saldı yadına - Önd b hs
açmı dıq onun adına. Yeddi qız klil b z nmi otaq, O Xav rn q q sri, B hram,
b xti a . Yeddi-çıraq yanır yan-yör sind , Bir rj ng hüsnü var h r qız ksind .
M lak sif tli qızları andı, B hramın varlı ı e q il yandı. Qazanı qaynardan
onda dü dü ki, O yeddi cövh ri l g tirdi. K yan soyundandı vv linci qız,
Atasız qalmı dı o pak, inci qız. Min x zin verdi, adaxlandılar, Öz
gövh rind ndi bu gövh r nigar. Sonra ah Xaqana elçi gönd rdi, H rb -zorba
g ldi, umud da verdi. Ondan qız, x zin v tac ist di, Bir d yeddi illik x rac
ist di. Xaqan verdi qızı, bac-x racı da, Üst lik at, dinar, h l tacı da. ah
Ruma yön ldi, Türk basqınıyla, Bu yurda od vurdu hayla-harayla. Qeys r
qorxusundan n f s ç km di, Qızını verirk n: " fv edin!" dedi. ah elçi yolladı
M rib ahına, Qız v qızıl çıxdı, onun baxtına. Aldı, yiy l ndi tacü-taxtına,
H r eyi g tirdi öz paytaxtına. Ba dan ba a köçdü qam tli s rvi, Özü Hindistana
ba aldı, getdi. Z ka v e q idi yar olan ona, Racın qızını da basdı ba rına.
Elçisi Xar zm xonça apardı, Orda adaxlısı bir ux nigardı. S ql b gönd rdi l
boyda ka ız, Çıxdı u uruna bulaq kimi qız. O yeddi iqlimin ba çılarından Yeddi
qızmı aldı, ya yeddi m rcan? Zövq aldı, kam aldı g nclik d d mind n, r t
dünyasından, kef al mind n. B HRAMIN QI M CL S N N V SF V ONUN
YEDD GÜNB Z
T KD RM S 3 f r sübhünd n d i ıqlı bir gün, Göyl rin alnında n toz, n düyün.
Al mi e q il i ıqlandıran N b xt v r gündü! Çıxmasın yaddan. Dilb r c malı t k
göz l yı ıncaq, Bura müdrikl ri ça ırdı ancaq. Ba da-ba çada yox, evd ydi qonaq,
Qı ın ilk günün dü dü t mtaraq. Ba larda sönmü dü q ndil, çilçıraq, Ba ban köç
etmi di, bo qalmı dı ba . Bülbülün s sini çalmı dı qar a, O ru s sl riydi
dolu an ba a. Qar anı h mi hind silli bil, Hindin o urlu u q rib deyil.
Bülbülsüz ba lara qar a hökmran, Güld n tikanlardı yadigar qalan. S h rin
yell ri n qqa dı guya, Z ncirli h lq l r atırdı suya. Odu tabdan salan soyuqdakı
güc Qılıncı su etmi , suyu da qılınc. Çov un, lind ki oxla yer e ir, Çe m ni
ba layır, gözl ri de ir. Pendir çevrilir süd qaynayanda, Qan b d nd sönür,
h rar t canda. Göyl r sincab x zi, yerl r h vasil, Da lar d l kürkü geymi el
bil. Pusquda dayanmı yırtıcılar n, Özün kürk tapır mal d risind n. Bitkil r
ba qoyub z r x z lliy , Boyatma qüvv si enib s cd y . ki r ngli cahan, -
kimyag r qoca Od l li gizl dib quru da daca. Gül hikm t gilind n ç k r k suvaq,
Kuz d yl ib bir gülab sayaq. Bulaqlar buz tutub dönüb ü y , Gümü su
ç kilib rahat gu y . Bel bir f sild ah tabxanası Olmu dörd f silin do ma
anası. Dürlü rayih l r tutub h r yanı, Yum aldır, qızdırır qarlı havanı. Bal
kimi meyv l r, növ-növ rablar, Dama a dad verir, q lb iqtidar. S nd l, ud
oca ı qutluqdur dey , Tüstül r hindli t k enmi s cd y . Qırmızı alovlar sevinc
qayna ı - El bil Z rdü tün kükürd oca ı. At - qaynamaqdan laxtalanan qan,
Qana batmı ip k, yaxud r van. Od - innab r ngin boyanmı fındıq, Döyülmü
ng rfdir, civ dir artıq. M zi çıxarılmı almadı - öl , çi doldurulmu nar
gil sil . Qır il boyanmı k hr badı nur, Mü k il ya maqlı gün d odur.
Muzdura çevrilmi mürgülü dü m n, Zövq alır rabla qüsl el m kd n. Od - m lik
zülfünd bit n bir lal , Bo ulan zülm td n yüks l n öl . sli Rum elind n
Türkdü bu m c r, "Göz nuru" söyl mi ona hindlil r. Ev - Yunis m
li, K lim
çıra ı, sanın m clisi, brahim ba ı. T k-t k kömürl r ki, atırlar oda, L k y
b nz yir saf bir aynada. Kömür qapqaradı, od - qiqsif t. Yaqut yata ıyla öyünür
zülm t. Yaqut kimi mavi, sarı, qırmızı At parıldadır göz aynamızı. T z bir
g lindir qı ılcımlı yar, Boynunda kömürd n h mayili var. G lin ota ıdır hicl v
b zm , Hicl - ud, b zm d gülnar r ngind . B zm tutulmu dur z r , quma a,
K klik, turac ksi orda ba -ba a. Gör nec vurulub at
, oda, R qqas alabaxta
qanad çalmada, Yüks kd tüstül r, altda alovlar... Qızılın üstünd jdahamı var?
Odun c h nn mi, c nn ti a kar, Qızı sa, c nn ti c h nn m olar. Kils hli üçün
c h nn mdir od, C nn t yolçusuna bir c nn tdir o. Oda türkü qo ur Z rdü tün
z ndi, Yanacaq xirq si... Mu p rvan di. Buzu su etm kl dama ın açar, B s niy
adını at qoyublar? S rvin kölg si t k geni süfr d Qırqovul qanı t k qırmızı
bad . Bu göy rçin r ngli s madan en n Göy rçin qanını axıdır n d n? Büllur
camlardakı bad , fikirl : Qurumu sudurmu, yoxsa ya at ? Gurların budundan
kabab bi ir n Gur gözlü göz ll r mey içir h rd n. Ba ında dostları, lind bad ,
O cahan sahibi rab içm d . Mey, no ul, musiqi... n ist s n var, Neç
piyal da , neç q mküsar. Gül k r t b ssüm, gül r ngind mey, Canlı bir at l
bi m d h r ey. Damaqlar türküd n xumar olmada, stid n mum kimi can
yum almada. nc m tl bl ri açıb söyl y n Zir ngl r feyz alır ey al mind n. H r
fazil göst rir f zil tini, Rütb sin uyar söz-söhb tini. Söz söz calandı,
z ncirl n r k, Sonda dil g ldi böyük bir ür k: "Sı mır s malara saçdı ımız nur,
Burda d qiq l r ild n uzundur. Cahan ahlarından h l heç bir k s Bu boyda
c lalı görm yib, görm z! Qüdr ti, övk ti, z kası, b xti - Biz b x el di h r
s ad ti. min-amanlıq var, can sa lı ı var, Dü m nin yeri dar... bizd dünyalar.
Sa lıq, firavanlıq, min-amanlıq - Budur üç s ad t, qalan ey artıq. Qarnın,
gözün d tox, ynind geyim, N l l, n dürr olsun... vecim deyil. Bizim ki,
ahan bir ahımız var, S n varsan, dem li, p nahımız var. Ey ka , bu çar ni
tapmaq olaydı: B d n z r bizl rd n uzaq olaydı. Ka o göy qübb si, ulduzlar d si
Bizd n bu iqbalı sirg m sin! Bizim a b xtimiz boz olmayaydı, Könüll r n
si
pozulmayaydı. ahımız ad
ola daim, nuryyaya, Ey in xırmanını yel aparmaya. Daim
amdan olsun ah bu ölk d , Razıyıq, u runda can qurban ged !" Natiq k lamını
çatdırdı sona, Hamı rik çıxdı, qo uldu ona. N f si qapıdan qovladı qı ı, Yatdı
ür kl r mehri, alqı ı. M clisd anlı bir m rdazad vardı, N silc möht
m,
ba çı, salardı. Adı id , özü xur id b nz r. A ı, qaranı da b z y n bir r.
R ssamlıq i ind hün r göst r n M tan t almı dı müh ndislikd n. T bi t, h nd s ,
nücum elmi d Mum bir top kimiydi onun lind . B nnalıq i ind bir z rg r idi,
kill r ç km kd hün rv r idi. Fırçası Maninin canını alır, K rkisi F rhadı
heyr t salır. Böyük Simnar idi ilk mü llimi, rb t t k içmi di t limi, elmi.
Xav rn q q srind , inc i l rd Çox köm k etmi di ustadı m rd . Dili rb t
kimi, q lbi od-alov, ahı ki, b zmd bu cür gördü o. Yer öpdü, bildirdi
p r sti ini, yl di, söz il ç kdi n q ini. Dedi: "- B d n z ri qovaram...
H rgah M n lütf edib n yardım vers ah. Çünki göyölç n m, ulduz ünasam,
Ülk rin n bzin qulaq asaram. N qqa lıq s n ti, memarlıq elmi M n v hy g lib
bir vergi kimi. Göyl rl ba laram el bir ülf t, D ym z ahımıza x t r, x sar t.