var?!" Ovu gör ni d ovlayırdılar. Kö k qaldırdılar, dayandı dilb r. Qapını
qapayıb x lv tl dil r. Xac bilmirdi ki, arifdir m l k, Canandır, asandır i ini
görm k. Ç ngçalan göz l göydn ruh enib, Özü d ç ng kimi çoxdan kökl nib, Naz
mayası olan iki gülb d n Tanıdıb xac ni ona z ld n. O p ri ndamlı, baldırı
gümü Xac y b nd olmu , h l görm mi . Xac ni gör nd e q aldı qızı: - D miri
gümü dür, gümü ü qızıl. Sevgid n xac nin s bri tük ndi. O qam tli s rv üz tutub
dedi: - S nin adın n dir? - M nim adım b xt! B s yerin haradır? - Yerim qızıl
t xt! - S nin slin n dir? - M nim slim nur! - B dn z r yahınmı? - Xayır!
Uzaqdır. - P rd n hansı p rd ? - P rd n telli saz. - iv n hansı iv ? - iv m
i v , naz. - Öpü ver rmis n? - Yüzünü bird n. - Vaxtımız n q d r? - Dan
sök n c n. - G l rs n qucuma? - Lap uça-uça. - Murad ver rmis n? - Canım
çıxınca! Xac nin cismind od püstürdü qan, sm t v n zak t çıxdı ortadan.
Dilb rin zülfünü tutdu ç ngi t k, Köksünd çırpındı ikinci ür k. Q ndini
di l di, öpdü t z d n. Be öpü , on öpü , saydı yüz c n. Öpü m canları cu
g tirdi, nlik h rar ti övc yetirdi. Durdu ki, çe m y dolça ötürsün, Dirilik
suyundan möhrü götürsün. Guru basmarlayıb qara ir kimi, Zorla p nc sinin altına
ç kdi. S n dem nasazmı o vüsal yeri, Söküldü, töküldü çiy k rpicl ri. Cırıldı
eyvanın köhn lmi donu, Heç vaxt pis olmasın yax ının sonu. Talel ri birc
tükd n asılı. - Dayanma! - Dedil r - qaç, üzü sulu Vaxtında qaçdılar, qanad
açdılar, Da ılmı s rgid n uzaqla dılar. Bir hücr gu y ç kildi xac , Tutulmu
üzünd q mgin dü ünc . Qara qa larını düyünl y r k, Qızların yanına ç kildi
m l k. D rdin sı ınıb x yala daldı. Aldı quca ına, c ngini çaldı. Yüks ldi
göyl r ç ngin nal si, Nal d divan a iql r s si: "Rudun nal sil ç ngim var
olsun, A iq x st l r salamlar olsun! M g r a iqmidir d rd ç km y nl r, ik st
olmayanlar sa lammı m g r? E qimi n q d r saxlayım gizli? E qimin quluyam,
a iq m, b li. M ni ld n saldı e qim, m stliyim. S bri q br qoydu bu
s rb stliyim. Baxma ki, a iqin ömrü xar olur, E qd n l ç k n günahkar olur.
Tövb etm k hara, a iqlik hara? Tövb r vamı heç vurulanlara? Kimdir a iq? Yara
qurban olanlar. A iqin qılıncdan n qorxusu var?" L bind n dürr tökür ç ngçalan
göz l, Özünü v sf edir, ç ngl göz-göz . Sap ç k n o iki gövh r k nizl r Çalıb
ça ırma a xo lar, zizl r. Lapdan n damdı ür kl rin , O iki çıra a ah, n oldu,
n ? Axtarıb tapdılar yazıq Yüsifi, lind n tutdular Züleyxa kimi. - N olmu ?
Cavabı ür k da ladı El danı dı ki, yer-göy a ladı. P ri qanadlılar qanad
g rdil r, üçün yenid n t dbir gördül r: "Bu gec burdaca m sk n salarıq, T k
s nin i inl m
ul olarıq. Düz rik, qo arıq bir növ b han , Heç k si qoymarıq
getsin evin . O Ay parçasını lap bu gec s n G r k ür yin sıxa bil s n ıqlı
gündüzl r p rd ni yırtar, Qaranlıq gec nin öz p rd si var." Onlar bu sözl ri
deyib getdil r, Bir az çox danı ıb az e itdil r. Qara s mur x zli qaranlıq gec
Burtas geyimini geydi gizlic . T k mıxlı gün in qılıncı soldu, Gec nin zirehi
yüz mıxla doldu. V fa göst rdil r yen o bütl r, Yen g lib çıxdı o inc dilb r.
T n s rv yenid n ba landı suya, Bir gün yenid n qovu du Aya. Otaq x lv t
ola, bir d o cür yar, Kimin s bri çatar, hicrana tablar? Kama yetm k e qi
oyandı onda, Yeddi ndamının damarlarında. El bir gu y l atdılar ki, Yalnız
iki n f r i görür, iki. st di dürrünü de sin l l il , Dü sün bayra ından
ta ına öl . Atıldı budaqdan v h i bir pi ik, S n dem qu görüb ç kirmi ke ik.
Pi ik qu üstün atılan zaman ki vüsalda ı etdi p ri an. Ürkdül r, atıldı h r
bir yana. Qaçan ayaqlara dola dı cuna. Yen ayrıldılar çatmamı kama, Yen
yeyilm di dinl nmi alma. Getdi baldodaqlı, ç ngi götürdü, Nal l r qopanda
köksün ötürdü: " r van bitdi, bahar oldu yen . S rv uca q ddini b x etdi s n .
Gül, gülü mücrüsün q nd atdı. Ötdü bülbül, süs n naz satdı. Ey -i r t gününün
bazarı Ba bana verdi gülü, gülzarı. Uzadır aha camı bir ceyran, O cama, cam ona
heyran-heyran. Da mı dü dü... qırılan cam, ya can? Ey m nim var - yoxumu
y malayan! S nsiz a mır bir i im, ey gülü üm, Al m , ömr -gün p rv ri im! M n
x cil oldum önünd ... öl c m. S nsiz, ey gül, n günüm var, n gec m." Ç ngin
ah ngini hiss etdi dostlar, Hansı p rd d dir, bildil r, srar. Q ml r yey -yey
döndül r geri, Hardadır xac nin ayaq izl ri? Sanki ya o rusu, ya quldu xac .
Bir yol k narında ç kilib künc . Sürünüb, sı ınmı susuz bir arxa. X d ng,
m ad, söyüd, s rv ona arxa. Görün a sif ti nec saralmı , Sanki xeyri gülü
süs ni çalmı . Axtarıb tapdılar o biçar ni, O da bir-bir dedi olub keç ni. Özün
borc bildi o iki dilb r Xac y bir daha yardım etsinl r. Getdil r, g ldil r hey
gül -gül . Gülabı t z d n verdil r gül . G ldi o fsünkar, ltutan göz l. E qi
t z l di, uzadınca l. Aradan çıxdılar, verib l- l . Apardı özün layiq bir
yer . Ya ıl budaqları çatdı ba -ba a, Kölg d taxt qurdu, taxtı tama a. O ahan
taxtın girib altına Bir gu düz ltdi: - Buyur, ey sonam! Lütf il könlünü almı
s n mi Sıxdı sin sin öz canı kimi. S n m - S manil r xalçasındakı A yas m n
t ki, göy s rv t ki. Sıxdı ür yin qızı o ki, var. Nec qovu dular qızılgül,
çinar. Gün taz Ayı öpür, di l yir. Ayaqlar i l yir, ll r i l yir. Tutdu
xan sini xac nin da ı, Yata a gir ndi qız yataqda ı. O dar qalaçanı ist di
tutsun, At i bir damcı suyla soyutsun. Bu d m çöl siçanı baxdı, n gördü:
Budaqdan asılmı bir neç küdü. Siçan bir qu kimi t rp ni il Küdü k ndirini
qırdı di il . K ndirl r qırılıb zibil döndü, Küdül r gurlayan t bil döndü.
Neç mil çatdı t bilin s si. T bil nec t bil - bir köç n m si! S s qayıdıb
dü dü da lara: - Dan! Dan! Qaplan cayna ından sıçradı ceyran. Xac el bildi
dar a möht sib, Da la, na arayla yolları k sib. Atdı ba ma ını, qaçdı, n qaçdı.
Birba öz i inin üstün qaçdı. Yazıq qız t hlük , t la içind Döndü dostlarının
yanına bir d . Yatdı. Oyananda p rd ni atdı, Ç ngin p rd sind al m yaratdı:
"Yen a iql ri andım, andım. S ni gördüm, yen yandım, yandım. N di hdim?
Sarılıb kam almaq. D li olsam da s n ram olmaq. Al m ni, köksün sıx, ba rına
bas. Qucmasa s rvi qızılgül açmaz. Al z n xdan ba ımın almasını, Sin min cüt
narını, heyvasını, G l qarı ömrüm , ömrüm d s nin. Al, x zin md ki dürrüm d
s nin. Bir ovuc ki mi i at q nd qabıma, Lal nin tök qanını innabıma. Nag han
fitn xüru etdi bu an, Çatmadın kamına, canım qurban! Öldü p rvan nurun
d rdind n, Dirilik çe m m s n h sr ts n. Mizrabı yri vuran, ay yönsüz, Barı
bir yol sim vur mizrabı düz. P rd ni yri tutursan ki, n q m, Düzlüyümd n
m g r heç l ç k r m?" Q z l h r p rd ni eyl di a kar, P rd saxlayanlar x b r
tutdular. Qaçdılar xac nin yanına bir d . Xac gör ner d ? Qupquru yerd .
X cal t içind bir ür k ürk k. Torpa ın üstün s r l nib t k. Könlünü aldılar
xo bir qılıqla, Tikan çıxartdılar ür yind n a! Xac nin buz kimi n f si b lk
Söndür r, soyudar c h nn mi d . Onu pis x yaldan uzaqla dıran Çar qılanların
çar si - Lo man. Ür yi getmi min ür k-dir k Verdil r, düyünü açıncayad k: -
E qd yenid n t crüb qazan M hr sal, onsuz da s n mehribansan. vaxtı yuva
qur el yerd ki, Yaxla a bilm sin hicran af ti. Biz d dayanarıq bir azca uzaq,