«mikroiqtisodiyot»

Ne’matlar noyobligi deganda - iqtisodiy sub’yektlardagi mavjud ne’matlar zahirasining shu ne’matlarga ehtiyoj sezgan haridorlarning talablarini yetarli darajada qondira olmasligi tushuniladi.
Bir-birini ornini bosuvchi ne’matlar - bu bir xil ehtiyojni qondiruvchi ne’matlardir. Masalan, shaxsning go'sht mahsulotiga bo'lgan ehtiyojini mol go'shti, qo’y go'shti yoki parranda go'shti bilan qondirish mumkin. Odatda, bir-birini bosuvchi tovarlardan biri narxining oshishi, boshqasiga bo'lgan talabning oshishiga olib keladi.
Ozaro bir – birini toldiruvchi ne’matlar – bu shaxsni yoki ishlab chiqarish ehtiyojini kopmlektlarda qondiradigan ne’matlar. Toldiruvchi ne’matlardan biriga talab oshsa, qolganlariga ham talab oshadi.
Ne’matlar noyobligi - bu biror tovar yoki resurs hajmining ma’lum vaqt oraliida chegaralanganligidir.
Cheklangan ne’matlarni iqtisodiy sub’yektlar ortasida ratsional taqsimlashni amalga oshirish uchun har qanday jamiyat quyidagi uchta iqtisodiy savolga javob berishi kerak:
Nima ishlab chiqarish kerak?
Qanday ishlab chiqarish kerak?
Kimga ishlab chiqarish kerak?
Naflilik – iqtisodiy ne’matlar orqali shaxs ehtiyojini qondirish darajasi. Ne’mat inson ehtiyojini qancha tolaroq qondirsa uning nafligi shuncha yuqori boladi.
Iqtisodiy resurslar – ishlab chiqarishda foydalaniladigan omillar yoki ishlab chiqarish omillaridir.
Ishlab chiqarish omillari cheklangan bolib, ularga mehnat, kapital, materiallar (xom ashyo, butlovchi qismlar, elektr energiya, gaz, suv va hokazo), yer resursi kiradi.
Tadbirkorlik qobiliyati, boshqaruv qobiliyati, axborot – biror ob’ekt togrisida va unda bolayotgan jarayonlar togrisidagi ma’lumotlar.
Harajatlar – mahsulot ishlab chiqarish uchun qilingan sarflar.
Al’ternativ harajatlar – tanlashda voz kechilgan eng yaxshi al’ternativ variantdan olinadigan natija (qiymat, foyda, naflik). Al’ternativ qiymatni foydalanilmagan imkoniyat deb ham qarashadi: biror ne’mat qiymatini voz kechilgan boshqa bir nechta ne’mat qiymati bilan ifodalanishi.