____________________Milli Kitabxana_____________________
198
-
İşə niyə getməyibsən?
Arvadın qaşları çatıldı:
- Nə? İş? Hansı iş?
- Kolxozun
işi.
- Mən birdən-ikiyə işə getmişəm?
- Getməyibsən, ancaq getməlisən.
- Bircə onu görməyəcəksiniz!
-
İşo getməsən, kolxozdan çıxaracağıq.
- Məni?
- Bəli, səni!
Sayalınm sinəsi qalxıb-endi. O, əlini belinə qoyub köksünü irəli verdi.
-
Ə, Nəsib, hələ Kosaoğlu Qurban ölməyib ki, arvadı işə gedə.
Gözünü sil, mənə düz bax. Ağlın uşaq-muşağa getməsin.
- Bəs sənin əvəzinə kim pambıq yığacaq? Kolxozun üzvüsən, payına
düşən pambığı yığmalısan, - deyə İmran söhbətə qarışdı.
- Sən o ağlı get anana ver,
- Sayalı, - Nəsib səsini ucaltdı, - bura çənə-bazar açmağın yeri, deyil. Bir
saata kimi çöldə olmalısan, yoxsa axırı pis olacaq. Sənə də, güvəndiyin
Kosaoğluna da.
Sayalı üzünü Şahnaza tutdu.
- Ay
qız, get gör o it niyə zingildəyir, bəlkə zənciri dolaşıb.
Şahnaz bibisinin eyhamını başa düşüb bağa getdi. İmran yavaşca çəpərə
yaxınlaşıb iri bir paya çıxartdı. Sayalı qışqırdı:
- Çəpəri niyə sökürsən?
Elə bu vaxt boz it Nəsib dayının üstünə atıldı. İmran ona imkan vermədi.
Paya ilə itin biləyinə və ağzına döşədi. Boz it zingtldəyib yerə çökdü. Bir-iki
dəfə hücuma keçmək istədisə də bacarmadı, quyruğunu qısıb zingildəyə-
zingildəyə geri qaçdı. Sayalı hay-küy saldı:
- Gör
sənin başına nə oyun açacam! İtin biləynıi niyə sındırırsan?
Kosaoğlu ölüb ki, onun qapısına basqın eləyirsən?
Canı boğazına yığılmış İmran özünü saxlaya bilmədi:
- Səsini kəs! İti açdırdığın yetmir, hələ bir danışırsan da! Ərin hardadır?
Sayalı İmranın pörtmüş sifətinə, titrəyən barmaqlarına baxdı.
Cınqırını çıxartmadı.
- Sayalı! - deyə Nəsib dayı qətiyyətlə tapşırdı, - bu saat əl-ayağını
yığışdır, işə get, Şahnazı da özünlə apar.
____________________Milli Kitabxana_____________________
199
Onlar maşına oturdular. İmran hirslə pedalı basıb maşını işə saldı. "Pobeda"
birdən irəli atıldı. Doqqazı toz bürüdü. Sayalı onların arxasınca baxıb
donquldandı:
- Ciyəriyanmış gör necə havalanıb. Əliqurumuş itin biləyini sındırdı.
İmran maşını məktəbin həyətinə sürəndə, Kosaoğlu uşaqları yola çıxardırdı.
Nəsib dayı maşını saxlatdı və təəccüblə Kosaoğluna baxdı.
-
A Qurban, bu nə oyundur?
- Teatr
çıxardıram!
Kosaoğlu atdan düşüb Nəsib dayı ilə üzbəüz dayandı.
- Nə istəyirsən?
- Bu
uşaqları hara aparırsan?
- Pambığa.
- A
kişi, sən dəli olubsan, nədir? Bu nə özbaşnalıqdır? Əvvəlcə kəndin
arasında boş-boş gəzənləri, evdə oturan qohumlarını işə çıxart.
Pambığı yığa bilməsək, məktəb uşaqları özləri bizə köməyə gələcəkdir.
Yoxsa bu nə zorakılıqdır, təşkilat-zad yoxdurmu?
- Təşkilat mən özüməm, heç kimi tanımıram.
- Təqsir bizdədir ki, indiyə kimi təşkilatı sənə yaxşı tanıtmamışıq.
Nəsib dayı çaşbaş qalan uşaqlara dedi:
-
A bala, gedin dərsinizi oxuyun!
Uşaqlar qaçıb məktəbə doluşdular.
Kosaoğlu Nəsib dayının üzünə qabardı:
- Bəs pambığı kim yığacaq?!
- Kim
yığacaq? Sənin arvadın Sayalı, qapıda-bacada gizlənən, şəhərdə
alver edən qohumların.
- Arvad-uşaqla işin olmasın.
Nəsib dayı hövsələdon çıxmışdı:
- Məni başa sal görüm, sən özünü nə hesab edirsən? De görüm bir axı
sən kimsən? Xalq işləyəcək, sənin arvadın da evdə piylənəcək? İti açıb gələnə
qısqırdacaq? Yox, Kosaoğlu, mən indiyəcən səninlə mülayim danışmışam, səni
adam hesab etmişəm, başa salmağa çalışmışam. Amma sən qanmadın. İndi mən
səninlə ayrı cür danışacam.
- Nəsib, mənnən buynuzlaşa bilməzsən.
- Sənin kimi buynuzluları çox görmüşük. Bu saat get arvadını, bütün
qohumlarını çölə göndər. Göndərməsən, axırı pis olacaq. - Ə, neyləyəcəksən?
Göndərmirəm! Nəsib dayı mübahisə etməyi yersiz bildi.
____________________Milli Kitabxana_____________________
200
- Göndərməsən, partiya biletinlə cavab verəcəksən.
- Nə? Partbilet?
- Bəli, partbilet! - deyə Nəsib dayı qayıdıb maşında oturdu. Kosaoğlu
yerində mıxlanıb qaldı...
23
İmran dan yeri ağaranda yuxudan durub geyindi və həyətə çıxdı. Əvvəlcə
qolundakı saata, sonra qızaran üfüqlərə baxdı. Göy üzüno səpələnmiş ulduzlar
solğunlaşıb bir-bir sonürdü. Yalnız şərq tərəfdə dan ulduzu iri almaz parçası kimi
titrəyirdi.
"Yaman gecikmişəm" - deyə o, fikrindən keçirdi.
Xalxaldakı camışı sağıb, evə qayıdan Tükəzban xala oğlunun narahatlığını
görüb dedi:
- Səhərin yuxusu şirin olur, özüm qıyıb səni durğuzmadım. Axşam da
idarədən gec qayıtdın.
- Çalışıram, mümkün edə bilmirəm, ay ana. Pambıq saçaq-saçaq olub
yerə tökülür, yığıb-yığışdırmaqla qurtarmır. Heç belə vaxtda adamın gözünə
yuxu gedər?
İmran həyətdəki göy rəngli "Moskviç"ə yaxınlaşdı. Qapını açıb rulun dalına
keçdi.
- Ana,
gəl otur!
- Yox,
dərdin alım, sən get. Mən qızlarla gələrəm.
- Gözlə ha, sonra qızar səni yorub yolda qoyarlar.
- Bacarmazlar,
bala.
Maşın yüngülcə tərpəndi, həyətdən çıxıb yola düşdü. İmran bu maşını təzə
almışdı. Tükəzban xala Bakıdan qayıdandan sonra düyüncəsinı açıb oğluna pul
vermışdi.
"A bala, get özünə əməlli-başlı maşın al, moskletdən gözüm su içmir"
İmran anasını öpüb pulu götürmüşdü.
"Moskviç" kəndin içinə çıxanda kəsik-kəsik fit verdi. Səhər-səhər bu fıti
eşidən kimi, demək olar hamı eyni şeyi düşünürdü: "Aqronom oyanıb, işə
getmək vaxtıdır".
İmran maşını idarənin yanından sürdü. Qapı ağzında onu gözləyən Nəsib
dayını götürdü. Birlikdə kəndin arasında dolandılar.
Dostları ilə paylaş: |