Mirzo Ulug’bek nomidagi O’zbekiston Milliy Universitet Jizzax filiali Psixologiya fakulteti

Shu bilan birga, mikroiqtisodiyot darajasidagi ayrim korxonalar nobarqaror moliyaviy ahvoldadir. Bu ishlab chiqarish darajasining pasayishi, xo‘jalik aloqalarining yo‘qotilishi, noto‘lovlarning, debitorlik va kreditorlik qarzlarining o‘sishi bilan bog‘liq bo‘lib, ular xususiylashtirishdan keyingi jarayonlarda aks etmoqda. Davlat tasarrufidan chiqarish jarayonida tashkil etilgan ayrim xususiylashtirilgan korxonalar va aksionerlik jamiyatlari ishlarining tahlili jiddiy kamchiliklar va nuqsonlar mavjudligini ko‘rsatmoqda:

• Shu bilan birga, mikroiqtisodiyot darajasidagi ayrim korxonalar nobarqaror moliyaviy ahvoldadir. Bu ishlab chiqarish darajasining pasayishi, xo‘jalik aloqalarining yo‘qotilishi, noto‘lovlarning, debitorlik va kreditorlik qarzlarining o‘sishi bilan bog‘liq bo‘lib, ular xususiylashtirishdan keyingi jarayonlarda aks etmoqda. Davlat tasarrufidan chiqarish jarayonida tashkil etilgan ayrim xususiylashtirilgan korxonalar va aksionerlik jamiyatlari ishlarining tahlili jiddiy kamchiliklar va nuqsonlar mavjudligini ko‘rsatmoqda:

  
  

• ayrim korxonalarda biznes-rejalar hamda korxonalarni rivojlantirish va rekonstruksiya qilish bo‘yicha ish rejalari yo‘q. Aksiyalarning davlatga tegishli ulushi bo‘yicha dividendlardan belgilangan maqsadda foydalanmaslikka yo‘l qo‘yilmoqda, boshqaruv va nazoratning saylanadigan organlari nomigagina ishlamoqda, korxonalar mulkining yangi egalari aksionerlar ishlab chiqarishni boshqarishda faol qatnashmayaptilar va qarorlar qabul qilishga zarur darajada ta’sir ko‘rsatmayaptilar. Aksionerlik jamiyatlarining hammasi ham moliya-xo‘jalik faoliyatini e’lon qilishmayapti. Aksiyalarning davlatga tegishli ulushini boshqarish huquqlarini berish bo‘yicha shartnomalar tarmoq organlari tomonidan to‘liq bajarilmayapti.

  
  

Quyidagilar iqtisodiy islohotlarni yanada chuqurlashtirishning asosiy maqsadi hisoblanadi:

.

• xususiylashtirilgan korxonalar ishining samaradorligini ularni xususiylashtirilgandan keyin qo‘llab-quvvatlash yo‘li bilan oshirish;

  
  

• xalq xo‘jaligi tarmoqlarini tarkibiy qayta qurish hisobiga yangi ish o‘rinlari, ayniqsa qishloq joylarda, barpo etish;

  
  

.

• ichki bozorni mahsulot bilan to‘ldirish va mahsulotlarning eksportbopligini oshirish maqsadida raqobatli bozor muhitini yaratish;

  
  

• mintaqalarda bozor infratuzilmasini intensiv rivojlantirish va uning tomonidan ko‘rsatiladigan xizmatlar sifatini oshirish, uning xo‘jalik yurituvchi sub’ektlar bilan aloqalarini mustahkamlash;

  
  

.

• mulkdorlarning samarali sinfini yaratish;

  
  

• qimmatli qog‘ozlar va ko‘chmas mulkning to‘la qimmatli bozorini barpo etish.