lərin kimlər tərəfindən edildiyi barədə çıxardığı nəticə, habelə
məhkəmənin mülki iş üzrə qanuni qüvvəyə minmiş qərarı ilə
müəyyən edilən və iş üzrə əhəmiyyəti olan faktlar barədə
çıxardığı nəticə təsərrüfat mübahisəsini həll edən iqtisad
məhkəməsi üçün məcburidir.
Azərbaycan Respublikasında aşağıdakı iqtisad nıəhkənıə-
ləri fəaliyyət göstərir:
1)
Ali Məhkəmənin iqtisadi mübahisələrə dair işlər üzrə
kollegiyası.
2)
İqtisad Məhkəməsi.
3)
Beynəlxalq müqavilələrdən irəli gələn mübahisələrə dair
iqtisad məhkəməsi.
4)
Yerli iqtisad məhkəmələri.
Göstərilən iqtisad məhkəmələri Azərbaycan Respublikası
İqtisad məhkəmələrinin vahid sistemini təşkil edir.
9.2. İqtisad məhkəməsi hakiminin statusu
İqtisad məhkəməsi hakimlərinin qanunvericilikdə bütün
hakimlər üçün nəzərdə tutulmuş hüquq və vəzifələrlə yanaşı bir
sıra digər hüquq və vəzifələri də vardır:
İqtisad məhkəməsinin hakimi: təsərrüfat mübahisələrinə
baxıb onları həll edir; mübahisəyə baxılmasına rəhbərlik edir,
tərəflər arasında saziş əldə olunmasına kömək göstərir;
mübahisələrin həlli təcrübəsini öyrənir və ümumiləşdirir,
qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsinə dair təkliflər hazırlayır,
habelə iqtisadi münasibətlərdə hüquq pozuntularının qarşısını
almaq sahəsində iş aparır.
İqtisad məhkəməsinin hakimi mübahisələrə dair qərarların
qanuniliyinin və əsaslılığının yoxlanmasını da həyata keçirir.
--------------------- ------------------
-~rr-134^=
•
=
Hakimin aşağıdakı hüquqları vardır:
-
dövlət orqanlarından və başqa orqanlardan, təşkilatlardan,
onların vəzifəli şəxslərindən qanunla onun üzərinə qoyulmuş
vəzifələrin həyata keçirilməsi ilə bağlı öz sərəncamlarının icra
olunmasını tələb etmək;
-
aşkara çıxarılmış qanunvericilik pozuntuları barədə xüsusi
qərardadları, məlumatı bu pozuntuların aradan qaldırılmasına dair
təkliflərlə birlikdə təşkilatlara, dövlət orqanlarına və digər
orqanlara göndərmək;
-
dövlət orqanlarından və başqa orqanlardan, elmi
idarələrdən və informasiya mərkəzlərindən informasiya tələb
etmək.
Hakimlərin öz səlahiyyətləri daxilində təqdim olunmuş
tələbləri onların aid edildiyi dövlət orqanları və digər orqanlar,
təşkilatlar, onların vəzifəli şəxsləri üçün məcburidir.
Hakim öz fəaliyyətini həyata keçirmək üçün zəruri olan
Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik aktları ilə müəyyən
edilmiş digər səlahiyyətlərə də malikdir.
Hakim öz fəaliyyətində qanunvericiliyin tələblərini dəqiq
icra etməyə, iqtisad prosesinin yüksək mədəniyyətini və tərbiyəvi
təsirini təmin etməyə, ədalətli olmağa borcludur.
Azərbaycan Respublikasının hakimləri üçün müəyyən
edilmiş ixtisas kollegiyaları, ixtisas attestasiyası, intizam
məsuliyyəti haqqında qanunvericilik iqtisad məhkəmələri
hakimlərinə də aiddir.
9.3.
Yerli iqtisad məhkəmələri və Beynəlxalq müqavilələrdən
irəli gələn mübahisələrə dair iqtisad məhkəməsi
Yerli iqtisad məhkəməsi və Beynəlxalq müqavilələrdən irəli
gələn mübahisələrə dair iqtisad məhkəməsi birinci instansiya
məhkəmələri kimi qanunla səlahiyyətlərinə aid edilmiş iqtisadi
mübahisələrə dair işlərə baxırlar.
=-■-
---------------
135
=
Yerli iqtisad nıəhkənıəsi Azərbaycan Respublikasının
inzibati ərazi vahidləri və ya azad iqtisadi zonalar üzrə təşkil
edilir.
Azərbaycan
Respublikasında
aşağıdakı
yerli
iqtisad
məhkəmələri təşkil edilmişdir:
1
saylı yerli iqtisad məhkəməsi - Bakı şəhərində;
2
saylı yerli iqtisad məhkəməsi - Gəncə şəhərində;
3
saylı yerli iqtisad məhkəməsi - Əli-Bayramlı şəhərində.
Azərbaycan Respublikasının yerli iqtisad məhkəməsi
aşağıdakı mübahisələri həll edir:
müqavilələrin bağlanması, dəyişdirilməsi, ləğv edilməsi və
icrası, yaxud digər əsaslara görə yaranan mübahisələr
(Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik aktlarına uyğun
olaraq həlli başqa orqanların səlahiyyətinə aid edilmiş
mübahisələrdən başqa);
Azərbaycan Respublikasının dövlət idarəetmə və icra
orqanlarının normativ xarakter daşımayan, qanunvericiliyə uyğun
gəlməyən və təşkilatların hüquqlarını və qanuni mənafelərini
pozan qərar və sərəncamlarının (tamamilə və ya qismən) etibarsız
hesab edilməsi barədə mübahisələr;
Azərbaycan Respublikasının dövlət idarəetmə və icra
orqanlarının normativ xarakter daşımayan, qanunvericiliyə uyğun
gəlməyən və təşkilatların hüquqlarını və qanuni mənafelərini
pozan aktların qəbul etməsi nəticəsində və ya bunların barəsində
göstərilən orqanlar tərəfindən öz vəzifələrini lazımınca həyata
kcçırməməsi nəticəsində dəyən zərərin ödənilməsi haqqında
mübahisələr.
Yerli iqtisad məhkəmələri. Beynəlxalq müqavilələrdən irəli
gələn mübahisələrə dair iqtisad məhkəməsinin səlahiyyətinə aid
olan işlər istisna olmaqla, öz səlahiyyətləri daxilində iqtisadi
mübahisələrə baxırlar.
Təsərrüfat müqavilələrinin bağlanması, dəyişdirilməsi və ya
ləğv olunması ilə əlaqədar yaranan mübahisələrə tədarükçü,
podratçı və ya xidmət göstərən (işləri yerinə yetirən) müəssisənin,
idarənin, təşkilatın olduğu yerin iqtisad məhkə-
—136
---------------
Dostları ilə paylaş: |