Mövzu giRİŞ Plan: Fənnin predmeti, məqsədi və vəzifələri Ə L v a n m e t a L l a r d a n

Fasiləli işləyən qabyuma maşınlarının texniki xarakteristikası 
Cədvəl 4.1. 
Göstəricilər 
Ölçü vahidi 
MMU-
500 
MPU-700 
MMU-
250 
MMP-
4000 
Məhsuldarlıq: 
Boşqablar.............. 
Cihazlar (yeməkxana).. 
Padnoslar................ 
Qabların ölçüləri 
Boşqabların 
diametri 
(böyük olmamaqla)..... 
Stəkanların 
diametri(böyük 
olmamaqla)............... 
Padnosların 
diametri 
(böyük olmamaqla)..... 
Eyni vaxta yüklənməsi 
Boşqablar ................ 
Stəkanlar................ 
Padnoslar................... 
Cihazlar.................... 
Bir kassetdə qabların 
emal müddəti 
Yuma 
məhlulunun 
temperaturası 
(az 
olmamaqla)................. 
Suyun 
yaxalama 
temperaturası 
Birinci 
yaxalam 
(az 
olmamaqla)............... 
Ikinci 
yaxalama 
(az 
olmamaqla)................. 
Sukəmərində 
suyun 
təzyiqi (az olmamaqla). 
Maşının gücü 
Soyuq su ilə təchiz....... 
Isti su ilə təchiz............ 
Suqızdırıcnın gücü........ 
Qabarit ölçüləri: 
Uzunluğu..................... 
Eni................................ 
Ədəd/saat 
Ədəd/saat 
Ədəd/saat 
MM 
MM 
MM 
Ədəd 
Ədəd 
Ədəd 
Ədəd 
San 
0
C 
0
C 
0
C 
Mpa 
KVT 
KVT 
KVT 
MM 
MM 
500 
3000 
300 
240 
55...70 
385..465 
18 
40 
40 
100 
105 
50 
60 
92 
0,15 
25,7 
13,7 
24 
1806 
760 
720 
4200 
240 
240 
55..70 
385..465 
18 
36 
8 
140 
80/120 
40 
- 
85 
0,2 
16,3 
8,3 
13,5 
1900 
830 
250 
1500 
150 
240 
55...70 
385..465 
5 
18 
20 
10 
100 
180 
50 
60 
92 
0,15 
6,7 
6,7 
12 
1806 
680 
4000 
4000 
- 
- 
- 
- 
250 
210 
50 
- 
92 
0,15 
18,75 
18,5 
12 
1200 
745ğ 

---

Hündürlüyü................... 
Kütləsi............................ 
MM 
Kq 
1440 
350 
1500 
200 
1440 
300 
1200 
350 
 
 
 
3. Fasiləsiz işləyən qabyuma maşınları 
Böyük tipli müəssisələrdə yeməkxana qabların yuyulması çox zəhmət tələb 
olunan proseslərdən biri olduğundan fasiləsiz işləyən qabyuma maşınları geniş 
tətbiq edilir. 
MMU-1000 tipli qabyuma. 
Maşında ardıcıl olaraq aşağıdakı
əməliyyatlar yerinə yetirilir; boşqabda xırda yeyinti qalığı soyuq su şırnağı ilə 
təmizlənir; qab-qacaq yuyucu vasitə və isti su ilə yuyulur. (Temperatur 50
0
C –yə 
qədər) və iki dəfə yaxalanır. Əvvəlcə temperaturu 70
0
C yə qədər dövran edən su 
ilə, sonra temperaturu 95
0
C yə qədər təmiz axar su ilə. 
Maşın (şəkil 4.2) üç seksiyadan-yükləmə, yuma və intiqal seksiyalarından 
ibarətdir. 
Seksiyanın 
içərisinə 
fiqurlu 
kaprondan 
hazırlanmış 
çərçivə 
bərkidilmişdir, çərçivə transportyorun 2 istiqamətləndiricisidir. Transportyorun 
intiqal və tarımlayıcı vallarının dayaqları yükləmə və yükboşaltma seksiyalarının 
çərçivəsində bərkidilmişdir.Yükləmə seksiyası 1 üstünə üz lövhələri çəkilmiş 
çərçivədən və içərsində yeyinti qalığı üçün qəbul bunkeri 13 olan deşikli 
yarımslindir quruluşunda düzəldilmiş vannadan ibarətdir. 
Seksiya vannasının altında içərsinə müəyyən qatılıqlı yuyucu vasitəsi 
tökülmüş süzgəcli bak yerləşir.
Maşının yan hissəsində 15, yükləmə seksiyasında , vannanın altındakı su 
kəmərinə isti və soyuq su ventili, vannanı doldurmaq üçün, maşının sanitariya
təmizliyindən keçirilməsi üçün ventil və şlanq 15, ikinci dəfə yaxalamada su 
kəmərində təzyiqin tənzimlənməsi üçün ventil vardır. 
Yuma seksiyasının 6 tunel əmələ gətirən düzbucaqlı vannası və örtüyü 5 
vardır. Örtük və vanna rezin döşlüklər 3 və arakəsmələrlə dörd zonaya 
bölünmüşdür –soyuq su şırnağı ilə qabların təmizlənməsi zonası, qabların yuyucu 
məhlul ilə yuyulması zonası, isti su ilə qabların birinci dəfə yaxalanması zonası və 
ikinci dəfə yaxalanma (sterlizə) zonası. 
Qabların su şırnağı ilə təmizlənmə zonasında yuxarı və aşağı taxmalar 4 
yerləşir. Yuyucu məhlul ilə qabların yuyulma zonasında üç yuxarı və iki aşağı 

---

taxmalar vardır. Vannanın içərsində yuma zonasında üç istilik elektrik qızdırıcıları, 
nasosun sorucu süzgəci və su axıtma borusu vardır. Elektrik mühərriki ilə birlikdə 
mərkəzdənqaçma nasosu çərçivəyə xüsusi rezin amortizatorlarla bərkidilmişdir. 
Soyuq suyun şırnaq ilə təmizləmə zonasına və suqızdırıcıya verilməsi iki 
solenoid klapanları vasitəsilə təmizlənir. Solenoid klapanları transportyorun 
hərəkətə başlaması ilə eyni vaxtda qapanır. 
Maşının yükləmə seksiyasının divarında yuyucu məhlul bakının 
təmizlənməsi zamanı əl salmaq üçün qapısı 12 vardır. 
Intiqal seksiyası 9 qaynaq edilimiş çərçivədən və ya yuma seksiuasına tərəf 
meyilli dibi olan vannadan ibarətdir. Vannanın altında idarəetmə şkafı 
elektrokontakt termometri 11, transportyorun intiqalı, dozator nasosu və qızdırcı 
vardır. 
Idarəetmə şkafı 10 düzbucaqlı formasındadır. Onun qapısı vardır, qapının 
üstündə nəzarət lampaları və idarə düymələri olan maşının idarə pultu 
quraşdırılmışdır. 
Dozator nasosu bakdan vannaya müəyyən qatılqlı yuyucu maddənin 
verilməsini təmin edir. Vannaya verilən yuyucu məhlulun miqdarını təmizləmək 
üçün nasosun üstündə xüsusi dəstək və bölgülü limb nəzərdə tutulmuşdur. 
Intiqal 
seksiyasındakı 
çərçivə 
üstündə 
bloklaşdırıcı 
çərçivəyə 
yerləşdirilmişdir. əgər maşın işləyərkən transportyorun üstündəki qablar vaxtında 
götürülməsi, maşın dayandırılır, qablar transportyordan götürüldükdən sonra 
yenidən avtomatik olaraq işini davam etdirir. Transportyorun intiqalı elektrik 
mühərrikindən, reduktordan və zəncir ötürməsindən ibarətdir. Vannalar yükləmə 
seksiyasında yerləşən ventillərin, elektrik suqızdırıcı isə işə qoşulmuş solenoid 
klapanı vasitəsilə doldurulur. Suqızdırıcı dolduqdan sonra elektron səviyyə 
siqnalizatoru solenoid klapanını bağlayır. Vanna su ilə dolduqdan sonra elektron 
səviyyə sıqnalizatoru vannada və suqızdırıcıda istilik elektrik qızdırıcılarını idarə 
düyməsi vasitəsilə işə qoşmağa imkan verir. Bu zaman yaşıl siqnal lampası 
yanacaqdır. Suyun səviyyəsi kifayət qədər olmadıqda istilik elektrik qızdırıcıları 
isə qoşulmayacaqdır. 
Yuyucu vannada suyun temperaturu 50
0
C yə, yaxalayıcı vannada 65
0
C-yə, 
suqızdırıcıda 95
0
C yə çatanda maşının istilik elektrik qızdırıcıları açılacaq, yaşıl 
işıqlar sönəcəkdir, bu isə maşının işə hazır olduğunu bildirir. 
Maşının işçi vəziyyətinə hazırlayndan sonra operator idarə düyməsini basır, 
qırmızı siqnal lampası sönür, yəni normal temperatur alınmış və yuma prosesi 

---

başlanmışdır. Bununla yanaşı , transportyor intiqalının elektrik mühərriki, 
nasosların mühərriki və iki solenoid klapanı işə qoşulur, isti və soyuq suya açılır.
əgər maşın işləyərkən hər hansı bir səbədən suyun temperaturu vannaların birində 
və ya elektrik suqızdırıcısında aşağı düşərsə maşın dayanır, “yumaq olmaz” 
qırmızı siqnal lampası yanır. 
Maşının sorucu ventilyasiyasının qapısı 8 və sorma zontu 7 vardır, qızmış 
və nəm hava onun köməyi ilə maşından kənara çıxarılır.