Müdafi əsiz müdafi əçilər: Azərbaycanda vəkillik sənətinin sistematik problemləri
Yüklə 0,63 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Azərbaycanda Vəkillər Kollegiyasının müstəqilliyi və rolu
MÜDAFİƏSİZ MÜDAFİƏÇİLƏR: AZƏRBAYCANDA VƏKILLIK SƏNƏTININ SISTEMATIK PROBLEMLƏRI 11 Və kil lər Kol le gi ya sı na üzv olan və kil lərin fə a liy yəti “Və kil lər və Və kil lik Fə a liy- yəti” haq qın da Azər bay can Res pub li ka sı nın Qa nunu ilə tən zim lə nir. Kol le gi ya- ya üzv olan və kil lər is tər müs tə qil, is tər sə də hü quq məs lə hət xa na ları, hü quq fir ma ları (bun dan son ra “hü quq məs lə hət xa na ları” ad la na caq dır) kimi müx tə lif bir lik lər da xi lin də fə a liy yət gös tərə bi lər lər. Belə qu rum lar mü va fiq qa nun ve ri- ci liyə, xü susi lə də Və kil lər və Və kil lik fə a liy yəti haq qın da qa nuna uy ğun olaraq 25
və kil və ya və kil lər tə rəfin dən tə sis edil mə li dir 26 . On ların fə a liy yəti döv lət qey- diy yatı na alın dıq dan son ra qa nuna uy ğun ola raq möv cud olan is təni lən təş ki lati for ma lar dan biri şəklin də hə yata ke çiri lə bilər 27 .
qey diy yata alın ma lı 28 və onun üzv ləri Və kil lər Kol le gi ya sı nın üzvü ol ma lı dır 29 .
Məs lə hət xa na ların fə a liy yəti və təş ki lati mə sə lə ləri Kol le gi ya nın Ni zam na mə si- nə uy ğun olaraq qə bul et dik ləri ni zam na mə lər va si tə si lə tən zim lə nir 30 . Hü quq məs lə hət xa na sı nın tə sis çi ləri qu rumun rəh bəri ni se çir 31 . Tə sis çi lər məs lə hət- xa na nın tə sis edil mə si və təş ki lati fə a liy yəti ilə bağ lı mü qa vi lə im za la yır lar. Və kil lər Və kil lər Kol le gi ya sı na Kol le gi ya nın Rə ya sət He yəti tə rəfin dən mü əy- yən ləş di rilən mü va fiq qay da və for ma ya ma lik sta tis tik he sa bat təq dim et mə- li dir lər 32 .
möv cud dur. Belə ki, öl kə üzrə 64 re gi onun yal nız 25-ində hü quq məs lə hət xa na- ları fə a liy yət gös tə rir 33 . Məs lə hət xa na ların az lığın dan baş qa, fə a liy yət gös tə rən və kil lərin sayı da az lıq təş kil edir. Fə a liy yət gös tə rən və kil lərin əsas ək sə riy yəti Ba kı da fə a liy yət gös tə rir: 2014-cü ilin gös tə ri ci ləri nə əsasən, 834 və kil dən yal- nız 234-ü re gi on lar da iş lə yir di 34 . Azər bay can da hü quqi xid mət lərə və yar dıma çı xış mə sə lə si uzun illər dir ki cid di çə tin lik lər və ma ne ə lərlə mü şa hi də olu nur 35 . Vəkil lərin say ın dakı cid di ça tış ma maz lığa bax ma y araq, Kol le gi ya ya yeni üzv- lərin qə bul edil mə si prob lem li bir pro sesə çev ri lib. Azər bay can da və kil lik lə bağ lı uzun müd dət əv vəl dərc olunan he sa bat da və ziy yət bu cür təs vir edi lir:
25 Və kil lər və Və kil lik Fə a liy yəti haqqında Qanun, sit., maddə 5(VI).
26 Ibid., maddə 5(VI).
27 Ibid .
28 Vəkillər Kollegiyası haqqında Əsasnamə, maddə 9.2.
29 Ibid .
30 Ibid., maddə 9.3.
31 Ibid., maddə 9.4
32 Ibid., maddə 9.
33 Və tən daş lar key fiy yət li hü quqi yar dım ala bilir lər mi? — MÜSAHİBƏ, http://olaylar.az/news/ musahibe/44674 .
34
http://www.osce.org/ru/odihr/124151?download=true, səh. 1.
35 Apa.az xə bər agent li yi, Azər Ta ğı yev: “La kin bə zi böl gə lər də və kil lərin sa yı az dır. Bu nun birin ci sə bəbi odur ki, hə min əra zi dən çox az say da və kil iş lə mək is tə yən var. Biz kimi sə məc buri şə kil də han sı sa böl gə yə təh kim edə bil mə rik. Gə rək mü ra ci ət ol sun ki, biz də həmin yerə və kil gön də rək. Prob lem on da dır ki, bəzi böl gə lər də və kil lərə eh ti yac çox de yil. Elə böl gə lər var ki, il ər zin də cə mi 1 ci na yət işi ya olur, ya ol mur. Buna gö rə və kil ge dib ora da da i mi iş lə yə bil mir. Di gər bir sə bəb və kil lərə ve- ri lən qo no rarın aşağı ol ma sı dır” (http://apa.az/xeber-az/hadise/azerbaycanda-vekillerin-sayi-teleb- olunandan-10-defe-azdir-arasdirma.html).
MÜDAFİƏSİZ MÜDAFİƏÇİLƏR: AZƏRBAYCANDA VƏKILLIK SƏNƏTININ SISTEMATIK PROBLEMLƏRI 12
tə yin olun duğu za man, im ta han lar ke çi ril mə si hə yata ke çi ril əcək” 36 . Bu sə bəb dən də, 1999 və 2005-ci illər ər zin də Və kil lər Kol le gi ya sı na heç bir ye- ni üzv qə bul edil mə miş di. Həmin dövr lər ər zin də ye ni üzv lərin qə bul edil mə mə- si öl kə də hal-ha zır ki və kil ça tış ma maz lığı nın nə ti cə si kimi qiy mət lən di rilə bi lər. Bu prak ti ka nın ölkə üz rə əda lət mü ha ki mə si nə çı xış im kan ları na cid di zə rər ləri ol muş dur. Azərbaycanda və kil lərin sayı nın az ol ma sı nın di gər bir sə bəbi, mü da fiə in s- ti tutu nun məh kə mə sis temin də ye tərin cə nü fu za ma lik ol ma ma sı dır. Və kil lik pe şə si əd liy yə sis temin də yük sək qiy mət lən di ril mə mək lə bə ra bər, həm də Və- kil lər Kol le gi ya sı di gər müs tə qil hü quq şü nas lar tə rəfin dən eti bar lı bir or qan he- sab edil mir. Bu sa hə də sta tis ti ka nın möv cud ol ma ma sı na bax mayaraq, BHK-nın Azər bay can dakı mis si ya sı müd dətin də mü sa hi bə al dığı hü quq şü nas ları nın ver- di yi mə lu mat lara əsa sən, Azər bay can da xey li hü quq şü nas Və kil lər Kol le gi ya sın- dan kə nar da hü quq məs lə hət çi si və ya məh kə mə də mülki və ya in zi bati iş lər üz rə nü ma yən də olaraq çı xış et mə yi da ha üs tün tu tur lar.
“Və kil lər və və kil lik fə a liy yəti haq qın da” Qa nuna əsa sən “və kil lik hü quq mü da fiə fə a liy yəti ni pe şə kar ca sı na hə yata ke çir məli olan müs tə qil hü quqi tə si sat dır” 37 . Və kil lik qa nunun ali li yi, müs tə qil lik, de mo kra tizm, hu ma nizm, əda lət, aş kar lıq və kon fi den si al lıq prin sip ləri əsasın da fə a liy yət gös tə rir 38 .
olub 39 , və kil li yin pe şə si nin ida rə edil mə si ilə bağ lı əsas funk si ya ları hə yata keçi- rir 40 . Kol le gi ya Azər bay can Res pub li ka sın da qeyri-döv lət, müs tə qil, özünü ida rə edən və bü tün və kil lərin da xil ol du ğu bir qu rum dur 41 . Və kil lər və və kil lik fə a liy yəti haq qın da Qa nuna əsasən, Və kil lər Kol le gi ya sı nın funk si ya ların dan biri və kil lərin və on ların bir li yi nin pe şə kar fə a liy yəti nə pro ku- ror luq, məh kə mə, di gər döv lət or qan ları, ic ti mai bir lik lər, hər han sı mü əs si sə, ida rə, təş ki lat və və zi fə li şəxs tə rəfin dən mü da xi lə yə və təz yiqə yol ve ril mə- mə si dir 42 . Kol le gi ya nın Ni zam na mə si isə, öz növ bə sin də, Və kil lər Kol le gi ya sı nın və kil lər lə bağ lı rolu sa hə sin də ay dın bir dilə sa hib ol ma yıb, sa də cə Və kil lər Kol- le gi ya sı “öz üzv ləri ni mü da fiə edir” ifa də si ni nə zər də tutur 43 . Və kil lər və və kil- lik fə a liy yəti haq qın da Qa nuna əsa sən, və kil lik pe şə si nin əsas və zi fə si fi ziki və hü quqi şəxs lərin hü quq ları nın, azad lıq ları nın və qa nun la qo ru nan mə na fe ləri nin mü da fiə edil mə sin dən və on lara yük sək key fiy yət li hü quqi yar dımın gös tə ril- mə sin dən iba rət dir 44 . Və kil lər Kol le gi ya sı nın Ni zam na mə si nə əsa sən, Və kil lər Kol le gi ya sı nın və onun üzv ləri nin əsas və zi fə si hər bir şəxsin hü quq və azad lıq- ları nın, qa nun la qo ru nan mə na fe ləri ni mü da fiə et mək, on lara pe şəkar, yük sək
36
asiyası, https://apps.americanbar.org/rol/publications/azerbaijan-lpri-2005.pdf, səh. 23. 37
Vəkillər və vəkillik fəaliyyəti haqqında Qanun, sit., maddə 1(I).
38 Ibid., maddə 1(II).
39 Ibid., maddə 9(III).
40 Ibid., maddə 9.
41 Ibid., maddə 9(I); Vəkillər Kollegiyası haqqında Əsasnamə, sit., maddə 1.1.
42 Vəkillər və vəkillik fəaliyyəti haqqında Qanun, sit., maddə 1(III).
43 Vəkillər Kollegiyası haqqında Əsasnamə, sit., maddə 3.1.
44 Vəkillər və vəkillik fəaliyyəti haqqında Qanun, sit., maddə 3. Yüklə 0,63 Mb. Dostları ilə paylaş:
|