Murakkab tabiiy-iqlim sharoitlarda yo'l poyini qurish

Gruntni portlatish yo'li bilan kovlash va uni buldozer bilan tozalash katta qamrab olish masofasida bajariladi, chunkiy portlatish uchun yo„l bo„lagi va portlatish uchun burg„u kudukdari ni joylashtirishga yo„l bo„lagi kerak bo„ladi.
Portlatishlar mashinalari ishiga eng kam halakit beradigan vaqtda olib boriladi. YAhshisi uni so„tada 3 marta olib borgan makul: kechasi vakunduzgi smenalar orasida, odamlar va ishlovchi mashinalar bo„lmaganda; kundizgi va kechki smenalar orasida, shuningde kundizgi smenada ishchilarni tushlik vaqtida. Qabul kilingan qamrab olish masofasida portlatiladigan gruntni xdjmi o„tish proezdini 1 soatda tozalash va er ishi texnikasini keyingi portlatish davrigacha ish frontini ta‟minlash hisobidan aniklanadi. Burovoy (o„tish) ishlarni boshqa ishlar bilan bir vaqtda bajariladi, portlatishga tayyorlanish (zaryajaniya) va portlatish ichi va mashinalarni tog„ jinslarini ko„tilajak uchish xududidan chetga chiqqandan so„ng. Bunday portlatish va er ishlarini texnologiyasini tashqil qilishda avtomobillarni kelishigacha o„tish yo„lakchalari tiklanadi, buldozerlar va boshqa mashinalar
smenani kolgan vaqtida yo„l poyini to„liq kesimi bo„yicha kengaytirib gruntni
tozalaydi.
Agar ishchi proezdni polkasini yo„l poyi sathi belgisi bo„yicha qurishmumkin bo„lmasa, proezdni 2.54 rasmda ko„rsatilgandek o„tkaziladi. 2.54, b rasmda ko„rsatilgandk yo„l poyini qurish quyidako„rsatilgandek bajariladi: I ustup bo„yicha ishchi proezdni saklagan holda buldozer bilan II ustup kovlanadi. O„tayotgan transport vositalarini xarakati, ishchi prozd polkasini mustahkamligi yo„qolmagauncha, er ishlarini olib borishga halaqit bermaydi. Ko„chkibo„lishini xovfi bo„lganda transport vositalarini yo„l poyi sathini loyiha belgisiga o„tkaziladi; keyinchalik gruntni kovlash texnologiyasi avval keltirilgan bilan mos tushadi.
Gruntni bo„ylama tashishda eng maksalga muvofiqdigiuni skreper bilan 2.54, v rasmda ko„rsatilgan chizmadekdek, agar kerak bo„lsa 2.54, b, v rasmda ko„rsatilgan chizmadek ekskavator bilan baland yarus kovlanadi.
Agar kerak bo„lsa gruntlarni bo„ylama tashish avtomobil-samosval bilan amalga oshiriladi.
Gruntni zichlashdan avval buldozer bilan tekislanadi, yuqorigi qatlamni tekislash, lotok o„rnatish, ariq qazish va birqancha pardozlash ishlari - avtogreyder bilan bajariladi, bularni mexanizatsiyalashgan otryadni komplektlashda xisobga olish kerak.
Gruntni ko„ndalang iga buriladigan ag„dargichli buldozer bilan qiyalikka surish yo„l o„qiga paralell xarakatlanib amalga oshiriladi. Agar bu ishda buralmaydigan ag„dargichli buldozer ishtirok etsa, unda ular gruntni mashinani umumiy surilishi bilan itaradi. -iyalikni pardozlashda buldozer ishlaganda ularni joylashish anikligini va qiyalikni loyihaqiymatiga mos kelishini kuzatish kerak, chunki keyinchalik tuzatish kerak bo„lsa boshqa mashina talab qilinadi, bu qabul
kilingan ishni tashqillashtirishni bo„zilishga va tan narxni oshishiga olib keladi.
Ko„tarma yoki uimani qurish ouiicha asosii ishlar tugallangandan so„ngtekislash ishlari bajariladi, undan so„ng yo„l poyini yuzasi mustahkamlanadi. Tekislash yo„l poyini yuzasini va yon qiyaligini loyiha belgisigacha tekislash talab kilingan ravonlikni olish va suvni oqishi uchun sharoit yaratish uchun kerak.
Ko„tarmani yon qiyaligini tekislash yo„l poyini yuzasini tekislashdan so„ng bajariladi, o„ymalarda, aksincha, avval yon qiyalik tekislanadi, keyin o„ymani tubi.


70-rasm Yo'l poyi yuzasini avtogreyder bilan pardozlash
Tekislagandan so„ng, darrov suv yuvmasligi uchun yoki boshqa omillarni
ta‟siri bo„lmasligi uchun yon qiyalik mustahkamlanadi.
Ko„tarmani yuzasi yoki o„ymani tubini tekislash avtogreyder Bilan amalga oshiriladi. Bu ishlarni avtomat boshqariladigan sistema Bilan kurollangan, masalan «Profil P», «Profil 30» va bosh. mashinalar bajaradi. Bu sistemalarni maxsus kopir tizimida, yo„l poyini tekislangan yuzasida yoki lazer yunaltiruvchi bo„yicha ishlovchi, xarakatlanuvchi ishi datchikdan atomat sistemasini funksiyalanishiga asoslangan (70 rasm).