N a m a n c a n d a V l at universitkti viaxkamon q o d I r j o n o d I i j o n o V i c h d I n s h u n o s L i k

diqqatini o’ziga jalb qildi. Bu erda Xudo bilan notanish tilda
gaplashishni boshidan o ’tkazgan ko’pchilik keyinchalik o’zining
pyatidesyatniklik cherkovlariga asos solishdi. Bunday cherkovlar
Skandinaviya, Angliya, Hindiston, СЫН, Germaniya kabi davlatlarda
ham paydo bo’ldi. Ularning bir-biridan asosiy farqi xudoning rahmatlari
soni va suv bilan cho’qintirishning uslublaridadir. Muqaddaslik
cherkovlaridan18 ajrab chiqqan pyatidesyatniklar 3 ta rahmatga
ishonishadi - dinga kirgizish, nurlantirish ya’ni, xristian ta’limoti bilan
chuqurroq tanishtirish va Muqaddas Ruh bilan cho’qmtirish.
Baptistlardan ajrab chiqqan pyatidesyatniklar esa faqat 2 ta rahmat
- dinga kirgizish va Muqaddas Ruh bilan cho’qintirishni tan olishadi.
Shuning uchun ham, ulami “Ikki rahmat cherkovlari” deb atashadi.
Ularning eng yirik birlashmasi “Xudo Assambleyalari” hisoblanadi. Suv
bilan cho’qintirish usullari, ya’ni muqaddas uchlikni tan olishlari yoki
inkor qilishiga ko’ra, pyatidesyatniklar ikkiga bo’linadi. Lekin bunday
bo’linish barcha pyatidesyatnik cherkovlariga taalluqli emas. Ayni
paytda, ba’zi cherkovlar xristianlik chegarasidan chiqqanini ta’kidlash
zarur.
1960-yillarda “xudo bilan notanish tilda gaplashish” tushunchasi
ba’zi boshqa protestant cherkovlari, hatto 1966 yildan katoliklar orasida
ham tarqalgan.
Hozirgi kunda pyatidesyatniklik ko’p sonli turli oqimlar
ko’rinishida tarqalgan bo’lib, ularning rahbarlari har 2-3 yilda
“Butundunyo pyatidesyatnik konferentsiyalari” da uchrashib turishadi.
Pyatidesyatniklik insonlaming qayg’u-alamlari, muammolari va
jamiyatda o’z o’rinlarini yo’qotib qo’yishlari bilan bog’liq masalalarga
alohida urg’u berishi va ulardan ustalik bilan foydalanishga intilishi