Nigar Hüseynova

Noqay
ın  babası 
Taval
  XII  yüzilin  sonlarında  Qıpçaq  bozqırlarının 
Aksu-Buq
  çayı  çevrәsindә  yaşayan  bir 
Peçenek
  tayfasının  başçısı  olub  (Nogay  1997:20). 
Atasından sonra boyunun başına keçәn Noqay, Çingiz xanın nәvәsi Batunun yürüşlәrindә iştirak 
edib,  onun  ölümündәn  sonra  hakimiyyәtә  gәlәn  qardaşı  Bәrkә  (1255-1266)  Noqayı  ordu 
komandanı  tәyin  edib  (ASƏ  II:148).  Noqay,  Qafqaz  dağlarını  keçәrәk  Bәrkәyә  qarşı  mübarizә 
yeridәn  Hülakü  vә  varislәri  üzәrinә  yürüşlәr  edib,  qazandığı  zәfәrlәr  şöhrәtini  daha  da  artırıb. 
Belәliklә  dövlәti  Bәrkә  xanla  bәrabәr  hüquqla  idarә  etmәyә  başlayıb.  Bәrkә  xanın  ölümündәn 
sonra Don vә Tuna (Dunay) çayları arasındakı bölgә Noqayın nәzarәti altına keçib (ASE 7:286).  
Noqay xan,