Nutq madaniyati va davlat tilida ish yuritish Nutq madaniyati va uslubiyat. O‘zbek tilining vazifaviy uslublari

Nutq madaniyati va davlat tilida ish yuritish

Nutq madaniyati va uslubiyat. O‘zbek tilining vazifaviy uslublari

Reja

• Nutq uslubi haqida ma’lumot.
• Nutq uslubining turlari
• O‘zbek tilining vazifaviy uslublari.

Tayanch tushunchalar

• Nutq madaniyati, uslubiyat, nutq uslubi, rasmiy uslub, ilmiy uslub, badiiy uslub, publitsistik uslub, so‘zlashuv uslubi

Uslubiyat (stilistika) — grekcha «stylos» so‘zidan olingan bo‘lib, suyakdan yasalgan uchli tayoqcha degan ma’noni bildiradi. Qadimgi greklar mum surtilgan taxtaga ana shu tayoqcha bilan yozganlar.

• Uslubiyat (stilistika) — grekcha «stylos» so‘zidan olingan bo‘lib, suyakdan yasalgan uchli tayoqcha degan ma’noni bildiradi. Qadimgi greklar mum surtilgan taxtaga ana shu tayoqcha bilan yozganlar.

Stil 4 - bu ma'no adabiyotga ham tilga ham xos emas. Bu davr yoki yil hisobiga nisbatan ishlatiladi. Masalan, milodiy yil, hijriy yil.
Stil 3 – ko‘chma ma’noni ifodalaydi. Bunda xulq, axloqqa xos xususiyatlar yig'indisi, faoliyat metodi, biror ishni amalga oshirishning yo‘l-yo‘riqlari.
Stil 2 – biror adabiy asar, adabiyot yo'nalishi, adabiy janr yoki asar muallifiga xos bo'lgan g'oya va til vositalarining sistemasi.
Stil 1 — biror san'at asarining bir ijodkor, davr, millatning xarakterli belgilar yig'indisi. Masalan, arxitekturadagi sharqona stil (naqshinkorlik, gumbazli binolar) yoki yevropacha stil.
Kishilar har qanday sharoitda va faoliyatning barcha sohalarida aloqa qilish jarayonida tildagi leksik, frazeologik, grammatik va fonetik vositalarni tanlash va ishlatishda bir-birlaridan ma'lum darajada farq qiladi. Umumxalq tili doirasida til vositalarining bunday tanlab olinishi nutqda xilma-xil ko'rinishlarning paydo bo'lishiga olib keladi. Bunday xilma-xil nutq ko'rinishlari nutq uslublari deb yuritiladi.
Quyidagi misollar orqali nutq uslublarini tasavvur qilsa bo‘ladi: