Organik maxsulotlar yetishtirishda qoʻllaniladigan dehqonchilik tizimlari almashlab va navbatlab ekish talablari Kirish

Organik maxsulotlar yetishtirishda qoʻllaniladigan dehqonchilik tizimlari almashlab va navbatlab ekish talablari
Kirish

1. 
   Dexqonchilik tizimi haqida tushuncha
   
2. 
   Almashlab ekish texnologiyasi va unga qo`yiladigan talablar
   
3. 
   Navbatlab ekish texnologiyasi va unga qo`yiladigan talablar
   

Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar
Kirish
Organic qishloq xo‘jaligi mahsulotlari yetishtirish va bozorini rivojlantirish muammolari XX-asrning bosh-laridan xorij olimlari tomonidan tadqiq etilgan. Ular orasida: Balfour E., Lord Northbourn, M. Fukuoka, va boshqalar. Rus olimlaridan: Balandin, E., Barsuko-va, S., Bespaxotniy G., va boshqalar hozirgi sharoitda ekologik toza tovarlar va xizmatlar bozorini ri-vojlantirish; Qishloq xo‘jaligini davlat tomonidan moliyalashtirish mexanizmlarini takomillashti-rish; Ekologik qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishi va organic mahsulotlar bozorini Rossiyada xususiyatlari organic bozor rivojlanishini huquqiy tartibga solish masalalari kabi muammolarni tadqiq etganlar. O‘z-bekistonda esa organic mahsulotlar yetishtirish va bozorini shakllantirish muammolarini hali tadqiq etilgani yo‘q.
Organic qishloq xo‘jaligi tadqiqotlari instituti (FiBL) va Organic qishloq xo‘jaligi harakati bo‘yicha Xalqaro Federatsiyasi (IFOAM)ning Jahon organic qishloq xo‘jaligi statistikasi bo‘yicha 2019 yildagi nashrida O‘zbekiston Respublikasi meva yetishtirish bo‘yicha qulay sharoitga ega bo‘lgan 10 ta davlatlar qatoriga kiritilgan. Organic brendi iste’molchi-larga ma’lum ishlab chiqarish usullari yordamida mahsulot ishlab chiqarilganligini ko‘rsatadi. Boshqacha qilib aytganda, organic - bu mahsulotga bo‘lgan talab emas, balki uni ishlab chiqarishga berilgan ta’rif. Alimentarius komissiyasi tomonidan 1999 yil iyun oyida bo‘lib o‘tgan navbatdagi yig‘ilishida, “organic qishloq xo‘jaligi” uchun yagona ta’rif qabul qilindi. Unga ko‘ra, “organic qishloq xo‘jaligi - bu qish-loq xo‘jaligi ekotizimining sog‘lig‘ini qo‘llab-quvvatlovchi va takomillashtiradigan yaxlit ishlab chiqarishni boshqa-rish tizimi. Biologik xilma-xillik, biologik sikllar va tuproqning biologik faolligi. Bu mintaqaviy sharoitlar mahalliy sharoitga moslashtirilgan tizimlarni talab qilishini inobatga olgan holda xo‘jalikdan tashqari manba-lardan foydalanishda afzalliklarga ega bo‘lgan boshqaruv usullaridan foydalanishni ta’kidlaydi. Bu iloji boricha agronomik, biologik va mexanik usullardir.2019-yilda jahonda Organic qishloq xo‘jaligi mahsulot-lari 72.3 mln. gektar maydonda, 3.1 mln. bozor subyektlari tomonidan yetishtirilib, ularning chakana savdo aylanmasi 106 mlrd. yevroni tashkil etdi.
Organic mahsulotlarni ishlab chiqarish yoki sotish bo‘yicha barcha operatsiyalar qoidalarga muvofiq-ligini tekshirish uchun yozuvlarni yuritishi kerak. Bu yozuvlar: Muayyan operatsiyaga moslashtirilishi kerak; sertifikatlangan operatsiyaning barcha faoliyati va bitimlarini to‘liq tushunib olish va tekshirish uchun yetarli darajada batafsil ochib berish; ular yaratilgandan keyin kamida 5 yil saqlanishi; qoi-dalarga muvofiqligini namoyish etish uchun yetarli bo‘lishi kerak. Operator yozuvlarni tekshirish uchun taqdim etishi kerak. Yevropaning Farm to Fork strategiyasi maqsadi Yevropada organic dehqonchilikni ko‘-paytirishdan iborat. Unga ko‘ra 2030 yilgacha Yevropadagi qishloq xo‘jali-gi yerlarining kamida 25 foizini organic mahsulotlarga ajratish rejalashtirilgan. Bunga erishish uchun Yevropa Komissiyasi organic dehqonchilik bo‘yicha Hara-kat rejasini ishlab chiqmoqda