O‘rgatadigan tilshunoslik boMimiga sintaksis, tinish belgilari va ularni yozma nutqda to‘g‘ri qoMlash yo‘l-yo‘riqlarini

Gap tarkibida ma’lum so‘roqqa javob bo‘luvchi mustaqil
so‘z yoki so‘zlar birikmasi gap bo‘laklari hisoblanadi.
Shaxs-son ma’nolarini ifodalab, nima qil (-di, -yapti va boshq.,1?, nima bo’l (-di, -yapti va boshq.,1?, kimdir?, nimadir?, qayerdir? so‘roqlariga javob bo‘luvchi mustaqil so‘zlar gapda kesim vazifasini bajaradi.


Kesim gapning mazmuniy markazidir. U boshqa bo‘lak- larsiz ham gap bo‘la oladi. M a s a 1 a n: Yaxshimisiz? Keldi.


Kesim qanday mustaqil so‘zlar orqali ifodalanishiga ko‘ra ikki xil boMadi: fe’l kesim va ot kesim.
Fe’l orqali ifodalanib, nima qilmoq?, nima bo'lmoq? so‘-
roqlariga javob bo‘luvchi kesimlar fe’l kesim hisoblanadi.
M a s a 1 a n: Qushlar sayraydi.
Fe’ldan boshqa so‘zlar orqali (ot, sifat, son, ravish, olmosh)
ifodalanib, him?, nima?, qanday?so‘roqlariga javob boMuvchi
kesimlar ot kesim sanaladi. M a s a 1 a n: Osmonimiz musaffo
.
Faqat kesimdan yoki ega va kesimdan iborat bo’lgan gap
• yig‘iq gap hisoblanadi. M a s a 1 a n: Qara. Men keldim.
Kesimning boshqa gap yoyiq gap deyiladi. M a s a 1 a n: Men uni кo'rdim. bo’laklar bilan kengayishidan hosil bo’lgan.
Fe’lga bog’lanib, qachon?, qayerda (-ga, -dan)?, qanday (qilib)?, nima uchun?, nima maqsadda? singari so‘roqlarga javob bo‘luvchi gap bo'lagiga hoi deyiladi.


Hol fe’ldan anglashilgan harakat-holatning bajarilish yoki bajarilmaslik paytini, o‘rnini, tarzini, sababini, maqsadini bildiradi.
Tahlil jarayonida hol ostiga nuqtalardan iborat chiziq (........)
chiziladi: Maktabga ketdi.
Fe’lga bog’lanib, kimga?, nimaga?, kimdan?, nimadan?,