752
olub-keçəndən əmin deyildilər. BaĢıma gələn
dəhĢətli Ģey əməlli-baĢlı məlum olanda itələĢmə-
qapıĢma ara verdi, qollarımın üstündəki yüklər
zəiflədi.
Ağrıdan yox, baĢıma gələn Ģeyi dərk eləməyin
dəhĢətindən az qala ulaya-ulaya qıĢqırmağa
baĢladım.
Nə qədər qıĢqırdığımı bilmirəm. Əvvəlcə
fəryadımın
yalnız
məni
yox,
onları
da
sakitləĢdirdiyini hiss elədim. Səsim bizi bir-
birimizə yaxınlaĢdırdı.
Amma fəryadım uzandıqca təlaĢa düĢdüklərini
də gördüm. Hələ heç ağrımırdı. Bununla belə,
iynənin iki gözümə də soxulduğu fikrimdən heç
çıxmırdı.
Ancaq hələ kor olmamıĢdım. ġükür, mənə
dəhĢət və kədərlə tamaĢa elədiklərini, təkkənin
tavanında narahatlıqla qımıldanan kölgələrini görə
bilirdim. Bu, məni həm sevindirdi, həm də dərin
təlaĢa saldı.
«Buraxın məni», – qıĢqırdım. «Ġmkan verin
hələ hər Ģeyi görüm, nə olar».
«Dərhal danıĢ», – Qara dilləndi. «O axĢam
Zərif əfəndiylə necə rastlaĢdınız? Onda səni
buraxarıq».
«Qəhvəxanadan evə qayıdırdım, bədbəxt Zərif
əfəndi qabağıma çıxdı. TəlaĢlıydı, çox pəriĢan
downloaded from KitabYurdu.org
753
haldaydı. Əvvəlcə ona yazığım gəldi. Amma indi
məni buraxın, sonra danıĢım. Gözüm qaralır».
«Qərarımız həminkidi», – Qara təmkinlə
dilləndi. «Ustad Osman burnu kəsik atı deĢilmiĢ
gözləriylə müəyyən elədi, mənə inan».
«Bədbəxt Zərif əfəndi mənimlə danıĢmaq
istədiyini, təkcə mənə etibar elədiyini dedi».
Amma indi ona yox, özümə yazığım gəlirdi.
«Qan gözlərində laxtalanmamıĢ danıĢsan,
sabah dünyaya son dəfə də doyunca tamaĢa
eləyəcəksən», – Qara dedi. «Bax, yağıĢ kəsir».
«Ona dedim, geri qayıdıb, qəhvəxanaya
gedək, amma oradan xoĢu gəlmədiyini, hətta
qorxduğunu dərhal baĢa düĢdüm. ġəyirdlik
illərimizdən bəri, iyirmi beĢ il nəqĢ eləyəndən sonra
Zərif əfəndinin bizdən əməlli-baĢlı qopub
uzaqlaĢdığından da əvvəlcə belə xəbər tutdum. Son
səkkiz-doqquz
ildə,
evlənəndən
bəri
onu
nəqqaĢxanada görsəm də, neylədiyini belə
bilmirdim... Mənə dedi, son rəsmi görüb. Orada
böyük günah, heç birimizin altından çıxa
bilməyəcəyimiz bir Ģey varmıĢ. Buna görə də
deyirdi, hamımız cəhənnəmdə yanacağıq. Narahat
idi, qorxu içindəydi; baĢa düĢməyə-düĢməyə böyük
günah iĢləmiĢ adamın fəlakət hissini keçirirdi».
«Böyük günah nəymiĢ?»
downloaded from KitabYurdu.org
754
«Bunu ondan soruĢanda gözlərini heyrətlə
bərəltdi, sanki «bilmirsənmi» demək istəyirdi. Onda
beynimdən keçirdim ki, Ģəyirdlik yoldaĢımız bizim
təki yaĢlaĢıb. Bədbəxt ƏniĢtənin son rəsmdə
perspektiv üsulundan utanıb-çəkinmədən istifadə
elədiyini dedi. Həmin rəsmdə firənglərin elədiyi
sayaq şeylər Allahın ağlındakı əhəmiyyətlərinə görə
yox, gözlərimizə göründüyü kimi çəkilirmiĢ. Bu,
böyük günahmıĢ. Ġslamın xəlifəsi PadĢahımızı
köpəklə bir böyüklükdə rəsm eləmək ikinci
günahmıĢ. Üçüncü günah eyni böyüklükdə Ģeytan
rəsmi çəkib, bir də onu cana yaxın rəsm eləməkmiĢ.
Amma hamısından böyük küfrsə rəsmə bu firəng
anlayıĢını bir dəfə daxil eləyəndə PadĢahımızın
rəsminin nəhəng və sifətinin bütün təfərrüatlarıyla
çəkilməsiymiĢ. Bütpərəstlərin çəkdikləri kimi... Ya
da bütpərəst vərdiĢlərindən qurtula bilməyən
xristianların kilsə divarlarına çəkib, səcdə elədikləri
portretlər təki. Zərif əfəndi əniĢtəndən öyrəndiyi bu
sözü çox yaxĢı bilirdi, portretin ən böyük günah
olduğuna, portretlə müsəlman rəsminin baĢa
çatacağına da haqlı olaraq inanmıĢdı. Orada, vaiz
əfəndi həzrətlərinə və dinimizə böhtan atıldığını
dediyi qəhvəxanaya getmədiyimizə görə bunları
mənə küçədə gedəndə danıĢdı. Arabir dayanır,
yardım istəyən halda məndən soruĢurdu ki, bütün
bunlar düzdümü, bir çarə yoxdumu, cəhənnəmdə
downloaded from KitabYurdu.org
755
yanacağıqmı? PeĢmanlıq böhranı keçirib özünü
döyürdü, amma bir anlığa hiss elədim ki, ona qəti
inanmıram. Özünü yalandan döyən saxtakar idi».
«Bunu necə baĢa düĢdün?»
«Zərif əfəndini lap uĢaqlığından bəri tanıyırıq.
Çox düz, amma dinməz, solğun və rəngsizdi.
NaxıĢları kimi. Sanki qarĢımdakı ondan daha
sadəlövh, daha saf və əqidəli, amma dayaz adam
idi».
«O da ərzurumilərlə oturub-dururmuĢ», –
Qara dedi.
«Heç
bir müsəlman bilmədən günah
iĢlədiyinə görə, özünü bu qədər döyməz», – dedim.
«YaxĢı müsəlman Allahın adil və məntiqli
olduğunu, bəndəsinin niyyətini hesaba aldığını
bilir. Bilmədən donuz əti yediyinə görə cəhənnəmə
gedəcəyinə ancaq quĢbeyin cahillər inanar. Həqiqi
müsəlman onsuz da cəhənnəm qorxusunun özünü
yox, başqalarını qorxutmağa yaradığını da bilir.
Zərif əfəndi elə bunu eləyirdi: məni qorxutmaq
istəyirdi. Qorxuda biləcəyini ona sənin əniĢtən
öyrətmiĢdi, bunu da onda baĢa düĢdüm. Ġndi mənə
dəqiq deyin, sevimli nəqqaĢ qardaĢlarım, qan
gözümdə laxtalanırmı, gilələri rəngini itirirmi?»
Lampaları
gətirib
üzümə
dayadılar,
gözlərimin içinə həkim diqqətiylə və Ģəfqətlə
baxdılar.
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |