Orxan pamuk məNİm adim qirmizi
Yüklə 3,5 Mb. Pdf görüntüsü
|
744 Öz kabuslarımız qədər yaxın və qorxunc olan qanlı savaĢları təsəvvürümüzə gətirdik, ikiyə bölünmüĢ savaĢçıları, zirehləri qana batmıĢ atları, bir-birilərini xəncərləyən gözəl, qədim insanları, baĢ verənə pəncərənin arasından tamaĢa eləyən kiçik ağızlı, kiçik əlli, qıyıq gözlü, boynu bükük qadınları... Məğrur, məmnun gözəl oğlanları, yaraĢıqlı Ģahları, xanları, onların çoxdan yıxılıb getmiĢ dövlətlərini və saraylarını xatırladıq. Eynilə həmin Ģahların hərəmxanasında ağlaĢan qadınlar kimi, özümüzün də həyatdan xatirəyə köçdüyümüzü artıq bilirdik, amma onlar təki tarixdən əfsanəyə köçürdükmü?
bir-birimizdən ən çox hansı ölüm məclislərini sevdiyimizi soruĢduq. Dərhal Dəhhakın Ģeytan tərəfindən öyrədilib atasını öldürməsi xatırlandı.
əvvəlində söhbət açılan o əfsanə vaxtında aləm hələ yeni-yeni yaradıldığına görə hər Ģey o qədər sadəydi ki, heç bir Ģeyi izah eləmək lazım gəlmirdi. Süd istəsəydin, keçini sağıb içərdin; at desəydin, belinə minib gedərdin; pislik desəydin, Ģeytan gəlib səni atanı öldürməyin gözəlliklərinə inandırardı. Dəhhakın ərəb mənĢəli atası Mərdası öldürməsi həm beləcə səbəbsiz olduğuna görə, həm də cinayət gecəyarısı möcüzə saray bağında qızıldan ulduzlar downloaded from KitabYurdu.org
745 sərvlərlə rəngbərəng bahar çiçəklərini açıq-aĢkar iĢıqlandıranda iĢləndiyinə görə gözəldi. Sonra əfsanəvi Rüstəmin düĢmən ordularına əmr verən oğlu Söhrabla üç gün vuruĢandan sonra oğlu olduğunu bilmədən öldürməsini xatırladıq. Qılınc zərbəsiylə sinəsini param-parça elədiyi Söhrabın öz oğlu olduğunu neçə illər əvvəl anasına verdiyi qolbaqdan tanıyan Rüstəmin göz yaĢları içində çırpınmasında hamımızın qəlbinə iĢləyən bir Ģey vardı. Nəydi o Ģey? YağıĢ təkkənin damında hələ kədərlə tappıldayanda var-gəl eləyirdim, belə dedim: «Ya atamız, ustadımız Osman xəyanətlə bizi öldürtdürəcək, ya da biz xəyanətlə onu». Dediyim səhv olduğuna görə yox, düz olduğuna görə dəhĢətə gəlib susduq. Var-gəl eləyəndə hər Ģeyi əvvəlki halına salmaq təlaĢıyla özümə belə deyirdim: Əfrasiyabın SiyavuĢu öldürməsindən danıĢsaq, mövzu dəyiĢər. Amma o elə xəyanətdi ki, ondan qorxmuram. Xosrovun öldürülməsini danıĢ. YaxĢı, amma Firdovsinin «Şahnamə»də yazdığı təhərmi, Nizaminin «Xosrov və Şirin»də bəhs elədiyi kimimi? «Şahnamə»də kədərləndirici Ģey qatil otağa girəndə Xosrovun gələnin kim olduğunu göz yaĢlarıyla baĢa düĢməsidi! Son çarə kimi yanındakı oğlanı: «Mən downloaded from KitabYurdu.org
746 namaz qılım, get mənə su, sabun teli, təmiz paltar və səccadəmi gətir», – deyib yollayır, amma sadəlövh oğlan ağasının onu yardım çağırmağa yolladığını da baĢa düĢmür, istənənləri, doğrudan da, gətirməyə gedir. Xosrovla otaqda tək qalanda qatil əvvəlcə
qapını içəridən kilidləyir.
tapdığı qatili Firdovsi ikrahla təsvir eləyir: pis qoxuludu, qıllı, göbəklidi. Var-gəl eləyəndə beynim sözlərlə doluydu, amma yuxudakı kimi səsim heç çıxmırdı. Yuxudakı kimi o birilərin aralarında pıçıldaĢdıqlarını, məndən düĢməncəsinə söz açdıqlarını onda hiss elədim. Birdən üçü birgə üstümə atıldı. Üzərimə yıxılanda ayaqlarımı yerdən elə sürətlə üzdülər ki, dördümüz birlikdə yerə yuvarlandıq. Yerdə itələĢmə-qapıĢma, boğuĢma oldu, ancaq çox çəkmədi. Mən arxası üstə yerdə qaldım, onlar da üstümə çıxdılar. Biri dizlərimin, digəri sağ qolumun üstündə oturdu. Qara iki dizini qollarımla çiyinlərimin birləĢdiyi yerə dayadı, qıçını mədəmlə sinəmin arasına güclə yerləĢdirib üstümdə oturdu. Bu vəziyyətdə heç qımıldana bilmirdim. Hamımız çaĢıb-qalmıĢdıq. Bunu xatırladım: downloaded from KitabYurdu.org
747 Rəhmətlik əmimin məndən iki yaĢ böyük iyrənc bir oğlu vardı, ümidvaram ki, karvan basanda yaxalanıb, baĢı çoxdan kəsilib. Həmin xudpəsənd adam mənim ondan çox bildiyimi, daha ağıllı və nəzakətli olduğumu hiss elədikcə bir bəhanəylə dava salır, salmasa «güləĢək» deyir, məni qısa müddətdə altına alanda dizlərini eyni Ģəkildə çiyinlərimə qoyub, gözlərini Qaranın indi elədiyi kimi, gözlərimin içinə dikir, dodaqlarının arasından tüpürcək sallayır, getdikcə böyüyən tüpürcək ağır-ağır gözlərimə doğru sallanarkən mən «indi düĢəcək» deyə ikrahla baĢımı sağa-sola qaçırmağa çalıĢanda çox əylənirdi. Qara dedi ki, heç bir Ģeyi gizlətməyim. Son rəsm haradadı? Etiraf eləyim! Ġki Ģeydən boğucu kədər və qəzəb duyurdum: aralarında sözləĢdiklərini əvvəlcədən baĢa düĢməyib, əbəs yerə dil tökdüyümə görə. Qısqanclığın bura qədər gələ biləcəyi barədə heç düĢünməyib əvvəlcədən qaçmadığıma görə. Qara dedi, son rəsmi çıxarıb verməsəm, xirtdəyimi üzəcək. Gülünc Ģeydi. Dodaqlarımı bərk-bərk sıxmıĢdım, elə bil ağzımı açsam, içindən həqiqət qaçacaqdı. Bir yandan da əlimdən heç nə gəlmədiyini fikirləĢirdim. Aralarında sözləĢib mənim qatil olduğumu xəzinədarbaĢıya bildirsələr, downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 3,5 Mb. Dostları ilə paylaş:
|