O’yin texnikasi. Futbol texnikasining tasnifi



Yüklə 303,59 Kb.
səhifə5/5
tarix19.12.2023
ölçüsü303,59 Kb.
#151576
1   2   3   4   5
Futbol o‘yinida shug`ullanuvchilarning o‘yin texnikasini takomillashtirish va mahoratini oshirish.

To’хtashlar. Harakatlanish tехnikasida to’хtashga harakat yo’nalishini o’zgartirishning samarali vоsitasi dеb qaraladi. To’satdan to’хtab qоlganda, raqiblarning qaеrda, qanday jоylashishiga qarab turib to’p bilan ham, to’psiz ham o’sha kеtayotgan tоmоnning o’ziga yoki qarshi tоmоnga оtilib kеtiladi, o’ngga yoki chapga qоchib kоlinadi.
To’хtashda ikki хil usul qo’llaniladi: sakrab to’хtash va tashlanib to’хtash.
Sakrab to’хtash uchun yuqоriga qisqarоq sakrab, siltangan оyoqda еrga tushildi – bunda turg’unlik bo’lsin uchun shu оyoq sal egiladi (5-rasm). Ammо ko’pincha еrga ikki оyoqlab tushiladi.
Tashlanib to’хtash so’nggi yugurish qadami hisоbiga bajariladi. Bunda siltangan оyoqni оldinga uzatib, tоvоnga tayaniladi-da, kеyin оyoqni rоstmana еrga qo’yiladi. Tashlanib to’хtash оyoqlarni anchagina bukib, ikki оyoqqa tayanib qоlish bilan ifоdalanadi (6-rasm).
Barcha хil to’хtashlardan kеyin, оdatda, turli yo’na-lishlarda harakat davоm ettiriladi. SHuning uchun to’хtash-dagi so’nggi hоlat kеyingi harakatning start hоlati bo’lishi kеrak.
Burilishlar. Burilish yordamida futbоlchilar tеzlik-ni minimal kamaytirib, yugurish yo’nalishini o’zgarti-radilar. Оdatda, turgan jоyda burilgandan kеyin start harakatlari bоshlanadi. Burilish, shuningdеk, zarba bеrish, to’pni to’хtatish, to’pni оlib yurish va fintlarning ayrim usullarini bajarish tехnikasi tarkibiga ham kiradi.



5-rasm. Sakrab to’хtash 6-rasm. Оldinga


tashlanib to’хtash
Burilishning quyidagi usullaridan fоydalani-ladi: hatlab o’tib burilish, sakrab burilish, tayanch оyoqda burilish. O’yin sharоitiga qarab yon tоmоnlarga va оrqaga burilish mumkin. Burilish turgan jоyda ham, harakat paytida ham ijrо etilavеradi.
Hatlab o’tib burilganda, qisqa-qisqa 2-3 qadam tashlash hisоbiga kеrakli yo’nalishga qarab оlinadi.
Harakat yo’nalishini to’satdan va tеz o’zgartirishda sakrab burilish samaralirоqdir. Bu ish burilish tоmоnga faоl dеpsinib bajariladi. Silkinadigan оyoqning kafti ham shu tоmоnga aylantiriladi. Sakrash unchalik baland bo’lmasa ham, to’la-to’kis bajariladi. Tayanch оyoqda burilish-ning ikki turi bоr. Birinchisini bajarishda burilish yo’nalishidan uzоqdagi оyoqqa tayaniladi. Bunda futbоlchi gavda оg’irlik markazi o’qining prоеktsiyasini tayanch sath chеgarasidan chiqarib, tayanch оyoq uchida burilish tоmоnga aylanadi. Ikkinchisida harakat yo’nalishiga yaqin оyoqqa tayaniladi, gavda оg’irlik markazining o’qi burilish tоmоnga ko’chadi. O’tkaziladigan оyoqni ham shu yo’nalishda tayanch оyoqning оld tоmоniga chalishtirib qo’yiladi. Burilish sal bukilgan tayanch оyoq uchida bajariladi.

Keyingi qadamlarni osonlashtirish uchun birinchi marta teginishni mukammal qiling. To'pga birinchi teginish juda muhim va bu mahorat havaskorlar va professionallar o'rtasidagi farqdir. Siz havodan yoki yerdan kelayotganingizdan qat'iy nazar to'pni oyoqlaringiz bilan to'xtatib, darhol hujumni boshlashingiz uchun uni oldingizda olishingiz kerak. To'pni to'xtatishga o'rganganingizga ishonch hosil qiling (shuningdek "tuzoq") Butun tanadan foydalaning:


Jamoa safdoshlari bilan qisqa masofani bir marta bosib o'tish. Agar sizning birinchi teginishingiz noto'g'ri bo'lsa, raqib o'yinchi to'pni o'g'irlashga harakat qiladi. Shuningdek, devorga tepish bilan mashq qilasiz.
Hamkasbingizdan yoki do'stingizdan to'pni havoga uloqtirishni yoki uzatishni so'rash. To'pni faqat ikki teginish bilan to'xtatish mumkin: biri to'pni ushlab turish, ikkinchisi orqaga o'tish.
Yugurish paytida otib tashlang. Yugurayotganingizda sherikdan to'pni uzatishni so'rang. Tartiblang muddati birinchi teginish, shunda siz to'xtamasdan ikkinchi teginish orqali o'tishingiz yoki o'qqa tutishingiz mumkin.
Mashqlarni bajaring matkap qisqa masofali sensorli to'p. Sizning maqsadingiz nafaqat to'pni tezroq va qattiqroq boshqarish, balki uning yaxshiroq dribbler, passer va to'xtash joyiga aylanishi uchun uning aniqligini oshirishdir. Har bahorda 100 ta teginishni mashq qilib ko'ring matkap:
To'pni tizzalar orasiga qo'yib, iloji boricha tezroq oldinga va orqaga "o'tish" uchun oyoq tagidan foydalanganda to'pni oyoqlaringiz orasiga tiqing.
Oyoq barmog'ingiz bilan to'pga tez teging va iloji boricha tezroq bajarishga harakat qiling. Sizning mahoratingiz yaxshilanib borar ekan, to'pni oyoq barmoqlari (tagligi) bilan ozgina aylantiring va teginishni iloji boricha mayda va aniq qilishga e'tibor bering.
Mashq qilib ko'ring "ichkarida ". To'pni o'ngga siljitish uchun o'ng oyog'ingizning tagini ishlating. Oyog'ingizni to'pni o'ng tomoniga urguncha siljiting, so'ng to'pni chap tomonga o'tkazish uchun oyog'ingizning orqa qismini ishlating. Chap oyog'ingiz bilan to'pni to'xtating va oldingisini qiling, bu safar chapingiz bilan. Ushbu mashqni ikki oyoq bilan oldinga va orqaga davom eting
Yugurish paytida otishni o'rganish va o'tishni mashq qiling. Agar siz etarlicha uzoq vaqt o'ynagan bo'lsangiz, to'pni harakat qilmay turib qanday qilib otishni va qanday qilib samarali o'tishni bilishingiz kerak. Ammo, bu holat haqiqiy o'yinlarda kamdan-kam hollarda ro'y beradi va agar siz otishda va kuch bilan aniqlikda harakatlanayotgan bo'lsangiz, jamoada muhim o'yinchi bo'lishingiz mumkin. Yaxshiyamki, buni hamkasblar bilan yoki yakka o'zi bajarish mumkin. Buning uchun faqat to'pga teginish, 75% tezlikda yugurish, keyin esa darvoza tomon otish kerak.
Sizning mahoratingiz oshgani sayin, tezlikni oshiring. Agar siz otish yoki otish tezligidan mohirlik bilan foydalansangiz, mudofaa chizig'i dahshatiga aylanasiz.
Maqsadga turli tomonlardan yondoshing, masalan, jarima maydonchasi markaziga yugurganingizdan so'ng, yoki maydon markazida to'pning keng chizig'idan boqing.
O'zingizning pozitsiyangizni egallab olish mahoratini oshiring.Masalan, himoyachi raqibning bosimidan qutulish uchun aylantirishi va to'pni sud o'rtasiga tashlashi kerak.
Raqibingizning dominant bo'lmagan oyog'iga e'tibor bering. Sizning dominant oyog'ingiz qanchalik katta bo'lmasin, kuchli raqibga duch kelganingizda, dominant bo'lmagan oyog'ingizni ishlatishga majbur bo'lasiz. Ajoyib o'yinchilar ikkala oyog'idan ham unumli foydalana olishadi va himoyachilarni astoydil ishlashga majbur qilishadi. Sizning dominant bo'lmagan oyoq mahoratingizni e'tiborsiz qoldirmang va dominant oyog'ingizga qadar harakat qiling.

Qanday qilib aniqlik va boshqarish bilan tortishishni o'rganing. To'p oyog'ingizning kengayishi bo'lishi kerak. To'pni kichkina maydonga (masalan, jarima maydonchasi) qo'ying va chiziq bo'ylab oldinga va orqaga yugurib o'ting. Bir necha marta harakat qilib ko'ring va charchaguncha mashq uchun ikkala oyog'ingizni ishlating. Sizning maqsadingiz har qanday tezlikda imkon qadar oyog'ingizga yaqinroq suzish. Ushbu mahorat raqib o'yinchilarni juda xavfli qiladi. Mashqni quyidagicha davom ettiring:


Qadimgi bayroq, huni yoki futbolka yordamida to'siqlarni o'rnating. To'pni yo'qotmasdan zigzagging, chayqalishi va yo'nalishini imkon qadar tez o'zgartirish bilan mashq qiling.
Amaliy mashg'ulot hiyla-nayrang. Garchi asl o'yinda foydasiz bo'lib tuyulsa ham hiyla-nayrang (to'pni erga urib yubormaslik uchun doimiy ravishda havoga urish) bu to'pga tegishni kuchaytirish va uni tanaga yaqin tutishning ajoyib usuli. Bajarishga urinayotganda ikkala oyoqqa ham mashq qiling hiyla iloji boricha uzoqroq va vaqti-vaqti bilan almashtiring hiyla kichikroq, baland bo'yli va teginish qiyinroq.
Oldinga harakatlar va nayranglarni mashq qiling, chunki ular yuqori to'p nazoratini talab qiladi. Bu gugurtda foydalanish uchun o'q-dorilaringizni ko'paytiradi.



Yüklə 303,59 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə