O‘zbekiston r



Yüklə 170,08 Kb.
səhifə3/17
tarix04.05.2023
ölçüsü170,08 Kb.
#108265
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17
NIKA QO\'ZG\'OLONI 222

Yustinian oilasi


Yustinianning onasining ismi, Jastinning singlisi –Biglenica berilgan Iustiniani Vita, ishonchsizligi yuqorida aytib o’tilgan. Biroq, bu ism Vigilantia ismining slavyanlashtirilgan shakli bo’lishi mumkin – bu Yustinianning singlisi, uning merosxo’ri Justin II ning onasi ekanligi ma’lum. Chex tarixchisi Konstantin Irechek bu nomga shubha bildirdi Biglenica slavyan bo’lishi mumkin. Bu mavzu bo’yicha boshqa ma’lumot yo’qligi sababli, uning ismi noma’lum deb hisoblanadi. Yustinianning onasi Yustinning singlisi bo’lganligi haqida Kesariyalik Prokopiy xabar beradi. Maxfiy tarix, shuningdek, bir qancha suriy va arab manbalari.
Ota Yustinianga kelsak, ishonchliroq yangilik bor. DA maxfiy tarix Prokopiy quyidagi hikoyani aytadi:
Bu erdan biz Yustinianning otasining ismini bilib olamiz – Savvati. Ushbu nom tilga olingan yana bir manba – bu Teofan yilnomasi va “Pasxa yilnomasi” ga kiritilgan va Nik qo’zg’oloni oldidan sodir bo’lgan voqealar bilan bog’liq bo’lgan “Kallopodiyning harakatlari”. U yerda prasinlar imperator vakili bilan suhbat chog‘ida “Savvatiy tug‘ilmaganida yaxshi bo‘lardi, qotil o‘g‘il tug‘magan bo‘lardi” degan iborani aytadilar.1
Savvatiy va uning rafiqasi Pyotr Savvati (lat. Petrus Sabbatius) va Vigilantia (lat. Vigilantia) ikki farzandi eying. Yozma manbalarda Yustinianning haqiqiy ismi hech qachon tilga olinmaydi, faqat konsullik diptikalarida. Yustinianning ikkita konsullik diptixlari ma’lum, ulardan biri Frantsiya Milliy kutubxonasida, ikkinchisi Metropolitan san’at muzeyida saqlanadi. 521 diptixida lat yozuvi bor. Fl. Petr. Shanba. Yustinian. V. i., com. Mag. Eqq. Va b. praes. Va boshqalar. Od., lat degan ma’noni anglatadi. FlaviusPetrus Sabbatius Justinianus, vir illustris, keladi, magister equitum et peditum praesentalium va consul eyingme. Kelajakda bu nomlardan Yustinian faqat birinchi va oxirgisini ishlatgan. Ism Flaviy 2-asrdan beri harbiy muhitda keng tarqalgan bo’lib, o’zini o’zi deb atagan imperator Anastasiya I (591-518) bilan davomiylikni ta’kidlash uchun mo’ljallangan edi. Flaviy.
Imperator Teodoraning bo’lajak rafiqasi (taxminan 497-548) ning notinch yoshligi haqidagi shov-shuvli ma’lumotni Kesariyalik Prokopiy maxfiy tarix, ammo zamonaviy tadqiqotchilar ularni tom ma’noda talqin qilmaslikni afzal ko’rishadi. Efeslik Yuhanno “u fohishaxonadan kelgan”, deb ta’kidlaydi, ammo u Teodora xizmat qilgan muassasaga ishora qilgan atama uning kasbini bildirmaydi. U aktrisa yoki raqqosa bo’lgan bo’lishi mumkin, garchi u haqidagi zamonaviy tadqiqot muallifi Robert Brauning uning haqiqatan ham fohisha bo’lganligini tan oladi. Yustinianning Teodora bilan birinchi uchrashuvi taxminan 522 yilda Konstantinopolda bo’lib o’tdi. Keyin Teodora poytaxtni tark etdi, bir muncha vaqt Iskandariyada bo’ldi. Ularning ikkinchi uchrashuvi qanday o’tgani aniq ma’lum emas. Ma’lumki, Teodoraga turmushga chiqmoqchi bo’lgan Yustinian amakisidan unga patritsiyalik unvonini berishni so’ragan, ammo bu imperator Evtimiyaning kuchli qarshiliklariga sabab bo’lgan va 523 yoki 524 yillarda ikkinchisining vafotigacha nikoh mumkin emas edi. Ehtimol, Yustin davrida “Nikoh to‘g‘risida”gi qonunning (lat. De nuptiis) qabul qilinishi imperator Konstantin I ning senatorlik darajasiga yetgan odamning fohishaga turmushga chiqishini taqiqlovchi qonunini bekor qilgandir. Yustinianning xohishi bilan bog’liq bo’lsa kerak.
525 yilda Yustinian Teodoraga uylandi. Nikohdan keyin Teodora o’zining notinch o’tmishidan butunlay ajralib chiqdi va sodiq xotin edi. Bu nikoh farzandsiz edi, lekin Yustinianning olti jiyani va jiyanlari eying, ulardan Justin II merosxo’r sifatida tanlangan.

Yüklə 170,08 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   17




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə