Ahmadjon
,
kitobingizdan foydalansam boʻladimi?
2) olmosh:
Hoy
sen
, menga
qara-chi.
3) otlashgan soʻzlar
:
Shunday demaysizmi, azizim!
(sifat)
Toʻrtinchi
, birinchiga javob bering
(son).
4) undov soʻzlar:
Hoy
! Beri
keling!
5) soʻz birikmalari bilan:
Hoy,
soqoling koʻksingga
toʻkilgur!
6) iboralar bilan:
Hoy,
yigit tushmagur,
nima qilib
qoʻyding!
Undalma gapning boshida kelsa, undalmadan soʻng, gap
oʻrtasida kelsa, ikki tomoniga, gapning oxirida kelsa, undalmadan
oldin vergul qoʻyiladi:
Soʻzla,
koʻzgujon
, Haqiqatni et bayon!
Kiritmalar
Soʻzlovchining oʻzi bayon qilgan fikriga munosabatini
bildirgan soʻz
kirish soʻz
, shunday soʻz birikmasi esa
kirish
birikma
deb ataladi. Kirish soʻzlar va kirish birikmalar asosan
modal
soʻzlar bilan ifodalanib, quyidagi ma'nolarni bildiradi:
1. Ishonch va tasdiqni:
Albatta, shubhasiz, ma'lumki, haqiqatan,
darhaqiqat, haqiqatan ham, soʻzsiz.
2. Gumonni:
ehtimol, shekilli, chamasi, balki, taxminimcha, mumkin.
3. Shodlik yoki achinishni:
Baxtimga, baxtga qarshi, attang, afsus.
4. Bayon qilingan fikrning kimga qarashli ekanligini:
menimcha,
mening fikrimcha, uning aytishicha, aytishlaricha, sizningcha.
5. Bayon qilingan fikrning tartibini:
birinchidan, ikkinchidan...
6. Bayon qilingan fikrning oldingi fikr bilan bogʻliqligini:
demak,
shunday qilib, umuman, aksincha, ba'zan, aks holda, xullas,
shuningdek, ayniqsa, asosan, binobarin, xususan.
7. Tasdiq yoki inkorni:
ha, yoʻq, mayli, toʻgʻri.
Kirish soʻz yoki birikma gapning boshida kelsa, undan keyin,
gapning oʻrtasida kelsa, ikki tomoniga, gapning oxirida kelsa, undan
oldin vergul qoʻyiladi:
Dostları ilə paylaş: |
