44
Soʻzlovchining oʻzi bayon qilgan fikrga qoʻshimcha
mulohazasini bildirgan gap
kiritma gap
deyiladi. Kiritma gap asosiy
fikrni toʻldirish, izohlash uchun ishlatiladi. Kiritma gap, odatda,
vergul bilan ajratiladi:
Bu,
Salim aytmoqchi
, ularning asosiy
maqsadldri boʻlgan.
Kiritma gap yoyiq boʻlsa, tire bilan ajratiladi yoki qavs ichiga
olinadi:
Mirzakarimboy
boshqalarga
maqtanmasa
ham
(
maqtanchoqlikni yomon koʻrar edi
), ba'zi vaqt ichidan faxrlanardi
(O.). Qabulxona -
bu yer ilgari katta boyning mehmonxonasi
boʻlgan boʻlsa kerak
- qorongʻi edi.
Kiritma gaplarning tuzilish jihatdan turlari: 1) bir bosh boʻlakli:
U yogʻini soʻrasang, aytaymi, men bunga rozi emasman.
2) ikki bosh
boʻlakli:
Ibrohimov, Qurbon ota aytmoqchi, gullarni oʻz ilmidan
bahramand qildi.
Savol va topshiriqlar:
1.Undalma deb nimaga aytiladi?
2.Yoyiq va yigʻiq undalmaning farqini nimada?
3.Kiritma gaplar qanday holatlarda ishlatiladi?
4.Kirish birikma deb nimaga aytiladi?
5.
Bu,
Salim aytmoqchi
, ularning asosiy maqsadldri boʻlgan.
Gap
tarkibidan kiritmani aniqlang.
6.
Nihoyat
, ular joʻnashdi. Ular,
nazarimda
, ketishdi.
Ushbu gap
tarkibidan kirish soʻzlarni toping.
7. Kirish soʻzlar va kirish
birikmalar asosan qanday
Dostları ilə paylaş: