Oʻzbeкiston respubliкasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi m. M. Kadirov axborot texnologiyalari

Atutor – 
Ochiq kodli, veb muhitida ta’lim jarayonini 
boshqaruvchi LMS tizimi hisoblanadi. Tizimda mavjud oʻqitish 
modullari: Forums, Materials, Messenger, Chat, Exercises, Group 
work, Student tracking va boshqa modullari mavjud. Tizim bir 
nechta standartlarni qoʻllab quvvatlaganligi sababli, internet orqali 
jismoniy nuqsonga ega boʻlgan oʻquvchi-talabalar tizim orqali 
oʻquv resurslardan foydalanishlari mumkin. 
Moodle – 
Web muhitida oʻqitish va on-line rejimdagi darslarni 
tashkil qiluvchi kuchli pedagogik dasturiy majmua hisoblanadi. 
Tizimda mavjud oʻqitish modullari: Forums, Materials, Messenger, 
Chat, Exercises, Group work , Student tracking va ancha koʻp 
boʻlgan boshqa modullari mavjud. Boshqa LMS lar singari IMS, 
SCORM va boshqa standartlarni qoʻllab quvvatlaydi. SCORM yoki 
Shareable Content Object Reference Model, konkret usullar 
asosida oʻquv jarayonini boshqarishning yaratishni oʻrganada va 
boshqa SCORM asosida yaratilgan tizimlar bilan mosligini amalga 
oshiradi. SCORM aosoini ikki narsa tashkil etadi: tashkil 
etuvchilari va axborot almashish paketlari
71
. 
Tahlillar shuni koʻrsatadiki, boshqa LMS tizimlarga qaraganda 
eng koʻp qoʻshimcha plagin va modullari mavjud boʻlgan dasturiy 
majmua aynan, Moodle dasturiy majmuasi hisoblanadi.
Hozirgi 
vaqtda 
dunyoning 
koʻp 
davlatlarining 
oʻquv 
muassasalarida masofaviy ta’lim jarayonini aynan Moodle dasturiy 
majmuasidan foydalangan holda tashkillashtirilmoqda.
Ochiq kodli Moodle dasturiy majmuasi oʻquv jarayonini 
boshqaruvchi Web ga yoʻnaltirilgan maxsus tizim boʻlib, internet 
tarmogʻida foydalanishga moʻljallanilgan. Tizimni yaratishda ochiq 
kodli dasturiy ta’minotlardan foydalanilgan. Uni ishlatish uchun 
ma’lumotlar omborini boshqarish dasturi (MySQL yoki 
71
Epignosis LLC. E-Learning concepts, trends, applications. USA 2014. P 46-
47. 
290

---

PostgreSQL), PHP protsessori, Web xizmati dastur (Apache yoki 
IIS) lari sozlangan server zarur. Opersion tizim sifatida ixtiyoriy 
keng tarqalgan tizimlardan biridan foydalanish mumkin (Windows, 
Linux, Unix va boshqalar).
9.4-rasm. Moodle dasturiy majmuasining umumiy koʻrinishi