O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti

27-mavzu. Jahon bozori. Xalqaro valyuta va kredit munosabatlari
Xalqaro savdo to’g’risidagi turli xil nazariyalar. Mutlaq ustunlik va qiyosiy ustunlik 
nazariyalari. Xeksher-Olin-Samuelson modeli. Ishlab chiqarish omillari nisbati nazariyasi. 
Ishchi kuchi malakasi modeli. Muqobil xarajatlar modeli. Tovarning hayotiy sikli 
nazariyasi. 
Xalqaro savdoning mazmuni. Eksport va import, ular o’rtasidagi nisbatning 
o’zgarishi. Taqqoslama eksport ixtisoslashuvi koeffitsienti. Eksport kvotasi. Eksport va 

---

618 
import multiplikatori. Eksport va import hajmi o’zgarishining yalpi milliy ishlab chiqarish 
hajmiga ta’siri. Xalqaro savdoning xususiyatlari. Protektsionizm va erkin savdo siyosatlari. 
Eksportni rag’batlantirish usullari. 
To’lov balansi va uning tarkibi. Tashqi savdo balansi. Absorbtsiya. Kapital harakati 
balansi. Rasmiy zaxiralarning asosiy ko’rinishlari. Rasmiy zaxiralar bo’yicha operatsiyalar. 
2008 yildagi jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozining vujudga kelishida tashqi qarz va tashqi 
savdo balansidagi nomutanosibliklar kuchayishining ta’siri. 
Xalqaro valyuta-kredit munosabatlari. Milliy va xalqaro valyuta tizimi. Jahon valyuta 
tizimining rivojlanish bosqichlari: oltin standart, oltin-devizli va suzib yuruvchi valyuta 
tizimi. Valyuta kursi va unga ta’sir ko’rsatuvchi omillar. Xarid qilish layoqati pariteti 
nazariyasi.
Valyuta-moliya sohasidagi davlatlararo tashkilotlar faoliyatining rivojlanishi. 
Xalqaro valyuta fondi. Yevropa valyuta tizimi. Xalqaro tiklanish va taraqqiyot banki. 
Xalqaro moliyaviy korporatsiya. Iqtisodiy hamkorlik va rivojlanish tashkiloti. Yevropa 
tiklanish va taraqqiyoti banki. Osiyo taraqqyot banki. 
 
III.2
. 
Amaliy mashg’ulot mavzularini taqsimlanishi 
№ 
Amaliy mashg’ulot mavzulari