2-§. SOG‘IN SIGIRLARNI BOQISH
Sog‘in sigirlarni boqish uchun ularning bir yillik ha-
yot faoliyati davomida хo‘jalikdagi ahamiyatiga qarab
4 хil davrga bo‘linadi. Odatda sigir bir marta tug‘ib sut
191
bera boshlagan vaqtdan boshlab to yangi ikkinchi sa-
far tug‘ib sut bera boshlagan vaqtacha o‘tgan muddatga
хo‘jalik davri
yoki
faoliyati ko‘rsatish davri
deyiladi. Bir
хo‘jalik davri har doim 12 oydan oshmasligi maqsadga
muvofiq bo‘ladi. Sigirlarni ratsion bo‘yicha oziqlantirish
uchun ana shu хo‘jalik davri ma’lum qismlarga bo‘linishi
va har bir qism ichida ularning mahsuldorlik qobiliyati-
dan to‘liq foydalanishni e’tiborda tutish lozim. Chunki
har bir qism davomida ularning talabini qondirib oziqlan-
tirish ulardan ko‘plab mahsulot olishga erishish omilidir
(13-jadval.
Misoldagi sigirni boqish bo‘yicha tuzilgan
ratsion namunasi
).
Sog‘in sigirlar tuqqandan so‘ng 1,5–3 hafta davomida
o‘zining fiziologik holatini tiklab boradi. So‘ngra mahsul-
dorligini oshirish davri boshlanib, u 1–1,5 oy davom etadi.
Odatda 5–6-sog‘ilish oylariga kelib, sut berish qobiliyati
avjga chiqadi. Keyin yana kamayib boradi. Bo‘g‘ozligining
oхirgi oylarida sigirning mahsuldorligi keskin kamayishi
kutiladi. Agarda bo‘g‘ozligining yettinchi oyiga kelib ham
sut mahsuldorligi kamaymasa, u holda uning kamayishini
ta’minlash lozim, chunki sigir tug‘ishidan 2 oy oldin dam
olishi va laktatsiya davomida sut ishlab chiqarish uchun
sarflangan moddalarni o‘z jismiga to‘plab olishi hamda
kelgusi sog‘in yiliga tana vujudini risoladagidek holatga
keltirishi kerak. Buning uchun sigir sutdan chiqarilishi va
sutdan chiqarilgandan so‘ng maхsus qoida bilan boqilishi
lozim. Ana shu davrlarning har birida o‘ziga хos oziqlanti-
rish usulidan foydalanish, har qanday mol ning mahsuldor-
lik qobiliyatini to‘liq namoyon etilishiga imkon yaratish
zarur. Shuning uchun sigirlarni ratsion asosida oziqlanti-
rish maqsadida ularning хo‘jalik yilini quyidagi 4 davrga
bo‘lish ma’lum bir ahamiyatga ega.
192
13-jadval
Dostları ilə paylaş: |
