O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti
Yüklə 4,93 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 9-rasm STAT3 transkripsiya
omilining DNK bilan o„zaro ta‟siri (ko„k spiral shaklida ko„rsatilgan) [36] elekroforezda yuqori harakatchan bo‗lib, buralgan DNK ning katta miqdorini tashkil qiladi. Bu oqsillar xromatin tarkibida yuqori tartibdagi strukturalarni tashkil qilishda katta ahamiyatga ega. DNK ga birikadigan boshqa guruh oqsillariga- bir zanjirli DNK bilan bog‘lanadigan oqsillar kiradi. Insonda bu guruhga kiruvchi oqsillardan yahshi o‗rganilan oqsillarga- replikasining A oqsili hisoblanadi, ushbu oqsil ikki zanjir ishtirok etadigan zanjir ochilishi bilan bog‘liq bo‗ladigan jarayonlarda shu jumladan, rekombinasiya va reparasiya jarayonlarida ishtirok etadi. Bu guruh oqsillari bir zanjirli DNKni halqa tugunlar hosil bo‗lishi va nukleazalar ta‘sirida degradasiya bo‗lishidan saqlaydi. Shuningdek, boshqa oqsillar spesifik ketma- ketliklarga bog‘lanadi va tanishda ishtirok etadi. Bunday yahshi o‗rganilgan guruh oqsillariga-turli xil transkripsiya omillari kiradi, ya‘ni transkripsiya jarayonini boshqaradigan oqsillar. Har bir oqsillar ma‘lum ketma-ketlikni taniydi, asosan promotor qismlarda va genlar transkripsiyasini yoki bostiradi, yoki faollashtiradi. Bunday holatlar asosan transkripsiya omillarining RNK-polimeraza bilan to‗g‘ridan- to‗gri assotsiasiyasi yoki, yordamchi oraliq-vositachi oqsillar yordamida yuz beradi. Polimeraza oqsillar bilan avvaliga assotsiyalashadi, keyin transkripsiya boshlanadi. Boshqa xollarda transkripsiya omillari promotor qismlardagi joylashgan gistonlarni modifikasilaydigan fermentlar bilan bog‘lanadi va DNK ni polimerazaga ochib beradi. Spesifik ketma-ketliklar genom ko‗p qismida uchragani uchun bitta transkripsiya omili tipining faolligining o‗zgarishi minglab genlar faolligining o‗zgarishiga olib kelishi mumkin. Shunga ko‗ra, bu oqsillar atrof-muhit o‗zgarishiga organism javob reaksiyasida, organism rivojlanishida va hujayralar differensirovkasida tez-tez boshqarilib turiladi. Transkripsiya omillarining DNK bilan o‗zaro ta‘sirining maxsusligi, aminokislotalar va DNK asoslari o‗rtasidagi munosobatlar orqali ta‘minlanadi, bu esa o‗z navbatida DNK ketma-ketliklarini o‗qish imkonini yaratadi. Asoslar bilan o‗zaro ta‘sirlar asosiy halqada o‗tadi, bu yerda asoslar transkripsiya jarayonining o‗tishi uchun ochiq bo‗ladi. Yüklə 4,93 Mb. Dostları ilə paylaş:
|