Oʻzbеkiston rеspublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi toshkеnt moliya instituti

6.3. Mamlakatimizda ipoteka bozori amaldagi holati 
Mamlakatimizda ipoteka kreditlash amaliyoti toʻgʻridan-toʻgʻri kreditlash 
amaliyotiga asoslanib, Oʻzbekiston Respublikasining 2006 yil 4 oktyabrdagi 
“Ipoteka toʻgʻrisida”gi Qonuni, Vazirlar mahkamasining 2007 yil 3 yanvardagi 
“Uy-joy qurilishiga, uni rekonstruksiya qilishga va sotib olishga ipoteka krediti 
berish toʻgʻrisidagi nizomni tasdiqlash haqida” gi 2-sonli qaroriga asosan tartibga 
solinadi.
Mamlakatimizdagi tijorat banklari tomonidan ipoteka kreditlari quyidagilar 
hisobidan beriladi (6.1-rasm): 

---

83 
6.1-rasm. 
Tijorat banklari tomonidan ipoteka kreditlari berish 
manbalari 
Yuqoridagilardan ham koʻrish mumkinki, banklar tomonidan bevosita 
ipoteka kreditlarini moliyalashtirish yoki qayta moliyalashtirish maqsadida 
ipoteka qimmatli qogʻozlari muomalasi yoʻlga qoʻyilmagan. 
2005 yilda ATB Oʻzuyjoyjamgʻarmabank va ATB Zaminbankning 
birlashuvi natijasida tashkil etilgan ATIB Ipotekabank faoliyatiga eʼtibor 
qaratadigan boʻlsak, faqat bir marta 2010 yilda korporativ obligatsiyalar 
muomalaga chiqarilgan 5 yildan soʻng 2015 yilda soʻndirilgan. Ipoteka 
obligatsiyalari birorta ham bank tomonidan muomalaga chiqarilmagan.
Ipoteka krediti berishda bankning (ipotekaga oluvchining) ipoteka bilan 
taʼminlangan majburiyati boʻyicha huquqlari garov xati bilan tasdiqlanishi 
mumkin. Garov xati qarz oluvchi (ipotekaga qoʻyuvchi) tomonidan tuziladi va 
ipoteka davlat roʻyxatidan oʻtkazilgandan keyin, qarz oluvchi (ipotekaga 
qoʻyuvchi) hamda bank (ipotekaga oluvchi) ishtirokida roʻyxatdan oʻtkazuvchi 
organ tomonidan rasmiylashtiriladi va bankka (ipotekaga oluvchiga) beriladi. 
Ipoteka krediti uchun berilgan xalqaro va xorijiy moliya institutlari 
mablagʻlari hisobiga tijorat banki tomonidan beriladigan ipoteka krediti miqdori 
ushbu mablagʻlarni berish toʻgʻrisida tijorat banki va koʻrsatib oʻtilgan moliya 
institutlari oʻrtasida tuzilgan tegishli shartnomalar shartlaridan kelib chiqqan 
holda belgilanadi. 
Ariza beruvchi tijorat banklarining oʻz mablagʻlari va jalb etilgan 
mablagʻlari hisobiga ipoteka krediti olish uchun: 
- quriladigan, sotib olinadigan uy-joy yoki koʻp kvartirali uydagi kvartira 
qiymatining; 
- uy-joyni rekonstruksiya qilish qiymatining kamida 25 foizi miqdoridagi 
oʻz mablagʻiga ega boʻlishi kerak. 
Ushbu mablagʻlar ariza beruvchining nomiga bankda ochilgan jamgʻarma 
omonat hisob raqamida milliy yoki chet el valyutasida mavjud boʻlishi, 
shuningdek qurilayotgan uy-joy smeta qiymatining yoki rekonstruksiya qilish 
qiymatining 25 foizidan kam boʻlmagan miqdorda ariza beruvchi tomonidan oʻz 
mablagʻlari hisobiga sotib olingan qurilish materiallari tarzida boʻlishi mumkin. 
2017-2021 yillarda Oʻzbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish 
boʻyicha Harakatlar strategiyasida aholi, eng avvalo, yosh oilalar, eskirgan