O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlat universiteti “mehnat ta’limi” kafedrasi
Yüklə 3,88 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
TOKARLIK - VINT Q IRQISH STANOKLARI Tokarlik-vint qirqish stanoklari xilma-xil ishlarni bajarish uchun muljallangan. Bu stanoklarda shakldor yuzalar yunish, silindrik va konussimon teshiklarni yunib kengaytirish; ko‘ndalang kesim yuzalarni yunish; tashki va ichki rezbalar qirqish: teshiklar parmalash, zenkerlash va razvyortkalash; zagotovkalarni kirkib tushirish, kisman kesish va boshka ishlarni bajarish mumkin. 236 Tokarlik vint qirqish stanoklarining asosiy parametrlari ishlov beriladigan zagotovkannng staninadan yukoridagi eng katta diametri va stanok markazlari orasidagi eng katta masofadir, markazlar orasidagi eng katta masofa ishlov beriladigan detalning maksimal uzunligini belgilaydi. Tokarlik-vint qirqish stanoklarining bu asosiy parametrlaridan tashkari ularning tegishli DSlarda belgilangan muhim o‘lchamlari ishlov beriladigan zagotovkaning supportdan bo‘lgan eng katta diametri, shpindelining maksimal aylanish chastotasi, shpindel teshigidan o‘ta oladigan prutokning eng katta diametri, Shpindel markazining o‘lchami keskichning maksimal balandligidir. Sanoatimizda asosan, 160—1250 mm li zagotovkaga ishlov bera oladigan va markazlari oraligi 12500 mm bo‘lgan tokarlik-vint qirqish stanoklari ishlab chikariladi. Seriyalab tokarlik stanoklari ishlab chikarish dastlab 1929 yilda Moskvadagi «Krasnuy proletariy» zavodida boshlandi. 1932 yilda ishlab chikarilgan DIP-200 tokarlik-vint qirqish stanogi usha vakt uchun eng progressiv bo‘lgan va uning tezliklar kutisi shesteriya (tishli gildiraklardan tuzilgan edi. Bu model shundan keyin bir pecha marta modernizatsiyalashtirildi (takomillashtirildi), natijada 1D62M 1A62 va boshka modelli stanoklar yaratildi. 1954 yildan boshlab shu zavodda normal va yukori aniqlikdagi 1K62 stanogi seriyalab ishlab chikarila boshladi Bu stanok asosida xar xil turdagi ixtisoslashtirilgan stanoklar yaratildi. Chet el stanoksozligida tokarlik stanoklari kopirovkalash qurilmalari bnlan jixozlanadi. Bu hol maxsus shakldor keskichlar va kombinatsiyalashtirilgan yo‘nib kengaytirish asboblari ishlatilmay turib, murakkab shakldor profillarni ishlashga imkon beradi va stanoklarni rostlash ishlarini ancha osonlashtiradi. Ikki-uch kopirovkalash supportlari bor tokarlik kopirovkalash stanoklari mavjudki, ularda sirtqi, ichki va ko‘ndalang kesim yuzalariga ishlov berish mumkin. Tokarlik-vint qirqish stanoklari aniqligini oshirish, boshkarilishini takomillashtirish, surish tezlik diapazonini oshirish, texnologiya asbob-uskunalarini yanada yaxshilash yulida rivojlantirilmokda. 237 Tokarlik-vint qirqish stanoklarida zagotovkaning aylanishi bosh xarakat, keskichli supportning xarakati esa surish xarakatidir. Boshka barcha xarakatlar yordamchi xarakatlar jumlasiga kiradi. Tokarlik-vint qirqish stanogi amalda bir tipli kompapovkaga ega, bunday kompanovkaga 1 K62 (41-rasm) stanogi misol bula oladi. Uning asosiy uzellari jum- lasiga stanina (2), oldingi (shpindelli) babka ( I ) . fartuk (4), keskich tutgichli- support (3), orka babka (5), oldingi babkaga tezliklar kutisi ( 1 ) , surish kutisi (8) joylashtirilishi mumkin. Stanina stanokning barcha asosiy uzellarini o‘rnatish uchun xizmat qiladi va stanokning asosi xisoblanadi. Oldingi babka staninaning chap kismiga maxkamlangan buladi. Oldingi babkada sganokning tezliklar kutisi buladi, tezliklar kutisining asosiy kismi shpindel bulib, u dumalash yoki sirpanish podshipniklarida aylanadi. Shpindel, odatdi, boshidan oxirigacha konussimon teshikdan iborat bulib, chivik material (zagotovka) ana shu teshikdan o‘tkaziladi. Orka babka markazlarga o‘rnatilib, yo‘nalayotgan zagotovkani tutib turish, shuningdek, teshiklar parmalash va ularga ishlov berish parma, zenker, razvyortkalarni) xamda rezba qirqish ishlariga muljallangan asboblarni (metchik, plashkalarni) maxkmlash uchun xizmat qiladi, Orqa babka stanina yo‘naltiruvchilari bo‘ylab surila oladi. Surish kutisi shpindeldan yoki aloxida yuritmadan surish vali yoki surish vintiga aylanma xarakat uzatish, shuningdek, tegishlicha surishga erishish yoki rezba qirqishda muayyan kadam xosil qilish maksadida aylanish chastotasini uzgartirish uchun xizmat qiladi. Bunga surishlar kutisining uzatish nisbatini uzgartirish yuli bilan erishiladi. Surishlar kutisi almashtiriladigan shesternyalari bor gitara vositasida stanok shpindeli bilan boglangan. 238 Fartuk surish vali va surish vintining aylanma xarakatini supportning tugri chiziqli ilgarilanma xarakatiga aylantirish uchun muljallangan. Support kssuvchi asbobni maxkamlash va unga surish xarakatini berish uchun xizmat qiladi. 1K62 tokarlik-vint qirqish stanogining asosiy xarakteristikalari kuyidagicha: ishlov beriladigan zagotovkaning staninadan yukoridagi eng katta diametri 400 mm, ishlov beriladigan zagotovkaning supportdan yukoridagi eng katta diametri 220 mm, shpindel teshigi orasidan o‘tkazilib, ishlov beriladigan chivikning eng katta diametri 38 mm. Shpindelning tezliklari soni 23, shpindelning chastotalari chegarasi- 32,5—- 2000 ayl/min, bo‘ylama surish kiymatlari chegarasi 0,07— 4,16 mm/ayl, ko‘ndalang surish kiymatlari chegarasi 0,035—2,08 ayl./min; kirqiladigan rezbalar rakami, metrik rezba uchun 1-192 mm; dyuymli rezba uchun 1 ga 24—2 uram; modulli rezba uchun 0,5-48P mm, pitchli rezba uchun 96—1 pitch. Elektr dvigatelining kuvvati 10 kvt, elektr dvigateli valining aylanish chastotasi 1450 ayl/min, gabarit o‘lchamlari /2522—3212/ XI166X1324 mm dan iborat. Yüklə 3,88 Mb. Dostları ilə paylaş:
|