226
18- MAVZU METALLARGA MEXANIK ISHLOV BERISH TO‘G‘RISIDA
MA’LUMOT. METALLARNI MEXANIKAVIY KESIB ISHLASH
TURLARI, METALL KESISH STANOKLARI VA ASBOBLAR.
1. Kesib ishlash to‘g‘risida tushuncha.
2. Kesib ishlash turlari.
3. Kesib ishlash rejimlarining elementlari
Keskichning, parmaning, freza va boshka kesuvchi asboblarning ishlash
prinsipi ponaning ishlashiga asoslangan. Kesuvchi asboblarning kanday kism va
elementlardan iboratligi, ularning geometrik parametrlari, kesish jarayonining asosiy
elementlari, kesishda hosil buladigan kuchlar va boshkalarni
eng oddiy kesuvchi
asbob tokarlik keskichi misolida kurib chikamiz.
Keskichning asosiy kism va elementlari. Keskich, asosan uch kismdan - kallak, tana
va tubdan iborat. Keskichning kallagi ish kismi hisoblanadi, tubi keskichni
tayanchga o‘rnatish, tanasi esa keskich tutqichga mahkamlash uchun xizmat qiladi.
Keskichning asosiy elementlari jumlasiga oldingi yuza,
bosh ketingi yuza,
yordamchi ketingi yuza, bosh kesuvchi qirra yordamchi kesuvchi qirra va
keskichning uchi kiradi. Keskichning
oldingi yuzasi
kirindi chikarish uchun xizmat
qiladi;
bosh ketingi yuza
xomaki detalning
kesish yuzasiga tomon,
yordamchi
ketingi yuza
esa xomaki detalning yo‘nalgan yuzasiga tomon karagan buladi.
Keskichning
bosh kesuvchi qirrasi
oldingi yuza bilan bosh ketingi yuzaning
kesishuvidan,
yordamchi kesuvchi qirrasi esa
oldingi yuza bilan
yordamchi ketingi
yuzaning
kesishuvidan hosil buladi.
Keskichning geometrik parametrlari. Metallarni kesishda keskichning geometrik
parametrlari muhim ahamiyatga ega. Keskichning geometrik parametrlariga, asosan,
uning burchaklari kiradi. Keskichning burchaklarini
aniqlash uchun esa kesish
tekisligi, bosh tekislik, normal tekislik, bosh va yordamchi kesuvchi tekisliklardan
foydalaniladi.
227
Kesish yuzasiga urinma qilib, bosh qirradan o‘tkazilgan tekislik
Dostları ilə paylaş: