O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi
Yüklə 6,42 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Umumiy va maxsus tayyorgarlikning birligi.
| CHuqur
ixtisoslashuv. Gimnastikaning sport turi sifatidagi xususiyatlarini yana ham qat‘iyroq e‘tiborga olishni ko‗zda tutadi. Birinchidan, bu gimnastikachilarning yoshi va tayyorgarlik darajasi bilan bog‗liq ixtisoslashgan tayyorgarligi bosqichlarini asosli ajratishda namoyon bo‗lishi kerak. Va, ikkinchidan, mashg‗ulotning chuqur ixtisoslashgan vositalarini ko‗proq qo‗llashda ham. Bular, eng avvalo, gimnastikachining mahoratini belgilovchi mashqlar (dasturiy elementlar, kombinatsiyalar), maxsus jismoniy va funksional tayyorgarlik vositalaridir. 158 CHuqurlashtirilgan ixtisoslashuvni gimnastikachining alohida xususiyatlarini hisobga olishdan ayri tasavvur etib bo‗lmaydi, bu bir gimnastikachining boshqasi bilan tafovutlariga ko‗ra mashg‗ulot vositalarini tanlashnigina emas, ko‗pkurashchi sifatidagi gimnastikachilarning yana ham chuqurroq tayyorlanishlari uchun ayrim ko‗pkurash turlarini alohida o‗ringa qo‗yib ixtisoslashtirishlarini ham nazarda tutadi. Gimnastikachilarga «dolzarb» turlarni belgilab berish hamda ularni hohishi va imkoniyatlarini hisobga olgan holda bu mashqlarga yana ham ixtisoslashtirish shug‗ullanuvchilarni rag‗batlantirib, faolligini oshiradi. Umumiy va maxsus tayyorgarlikning birligi. Gimnastikachining har tomonlama tayyorgarligini belgilovchi barcha jihatlarning yig‗indisi o‗qitish (o‗rgatish), tarbiyalash va funksional imkoniyatlarni oshirishning yagona jarayoni bo‗lib, u bunday tayyorgarlikni birmuncha tor vazifalarni hal qilishga yo‗naltirilgan maxsus tayyorgarlikka nisbatan umumiy deb atashga huquq beradi. Ixtisoslashgan tayyorgarlik, biron-bir sifatni imkon qadar rivojlantirish, o‗ta murakkab elementni o‗zlashtirish tayyorgarlikning umumiy darajasini ko‗targandagina mumkin bo‗ladi. O‗z navbatida, umumiy tayyorgarlikni maxsus tayyorgarlikka xos bo‗lgan vazifalarni hal qilish natijalari yig‗indisi sifatida olib tekshirish mumkin. Gimnastikachilar mahorati shakllanishining turli bosqichlarida umumiy va maxsus tayyorgarlik vositalari muvozanatini aniqlash muhim usuliy masala hisoblanadi. «Voronka» qoidasiga ko‗ra umumiy vositalarining keng qo‗llanishi mahoratga erishish bosqichlarida torayadi, maxsus tayyorgarlik vositalaridan foydalanish esa, aksincha, o‗sib borishi kerak. Umumiy va maxsus tayyorgarlikning birligi tamoyili organizm tizimlari birligi, shaxs va muhit birligi to‗g‗risidagi tasavvurlarda o‗z biologik va ijtimoiy isbotini topadi. Maxsus mashqlarning u yoki bu funktsiyalarini chegaralab rivojlantirishga ta‘siri, shubhasiz umuman gimnastikachining organizmida aks etmay qolmaydi. Mazkur tamoyil bir qarashda o‗zaro zid bo‗lgan hodisalarni farqlash va ayni vaqtda birlikda tekshirish imkonini beradi. Masalan, 159 umumrivojlantiruvchi mashqlar – chegaralab ta‘sirko‗rsatuvchi mashqlar; UJT- MJT; katta hajmli material – tasnifiy dastur; ko‗pkurash - alohida turlarga ixtisoslashish; umumiy ishchanlik qobiliyati – maxsus chidamkorlik va h.k. Yüklə 6,42 Mb. Dostları ilə paylaş:
|