222
Har kimning o'ziga xos xotira xususiyatlari bor. Xar kimning
xotirasidagi farq xotiraning kuchida ifodalanadi. Ma'lumki, xotirasi
kuchli va xotirasi zaif odamlar bor. Xotiraning kuchli-kuchsiz bo'lishi
esda olib qolish va esdan chiqarish tezlik darajasiga qarab belgilanadi.
Tez esga olib sekin, bora-bora unutish kuchli xotiraning xarakterli
xususiyati bo'lsa, sekin esda olib qolish va tez esdan chiqarib qo'yish
kusiz xotira belgilaridandir.
Hayol yoki fantaziya tafakkur kabi yuksak bilish
jarayonlari qatoriga kirib, kishining o’ziga xos insoniy
xarakterga ega bo’lgan faoliyatlariga namoyon bo’ladi.
Mehnatning tayyor natijasini hayolga keltirmay turib ishga
kirishib bo’lmaydi. Fantaziya yordami bilan kutilayotgan
natijani tasavvur qilish-inson mehnatining hayvonlar
instinktiv faoliyatidan tub farqidir. Istalgan mehnat jarayoni
zarur tarzda hayolni o’z ichiga qamrab oladi.
Hayol inson ijodiy faoliyatining zarur elementi bo’lib
mehnatning oxirgi va oraliq mahsulotlarida o’z ifodasini topadi,
shuningdek muammoli vaziyat noaniqliq ko’r
satgan hollarda
xulq-
atvor programmasini tuzishni ta’minlaydi
.
Shuning bilan
birga hayol faol faoliyatni programmalashtiruvchi emas, balki uning
o’rnini almashtiruvchi timsollar hosil qilish vositasi sifatida yuzaga
chiqadi.
Hayolning psixik jarayon sifatida birinchi va muhim vazifasi
shundan iboratki, u mehnatni boshlamasdan oldin
uning natijasini
tasavvur qilish imkoniyatini beradi.
Hayol mehnatning faqat so’nggi
natijasinigina emas, balki mehnatning
Dostları ilə paylaş: