176
Masalan, shofyorda tezlikni kuz bilan chamalash va sezish,
duradgorda yogochni xis kilish, tokar va siliklovchida ulchovlarni
juda yaxshi fark kilish, uchuvchida fazoda xolatni xis kilish
tuygusi utkir buladi. Xarakat natijalarini
nazorat kilish uchun
muxim bulgan muljallarni tez farklash va ajratish kobiliyati
rivojlanadi. Jumladan, shofyorda motorning shovkinida uning
kanchalik kuch bilan ishlayotganini bildiradigan belgilarni
ajratish kobiliyati, pulat erituvchidan
metallning tarkibini, uning
xarakatini, rangining tovlanishiga karab ajratish kobiliyati
rivojlangan buladi va xokazo.
3. Harakatni markazdan turib boshkarish usullari uzgarishi.
Sa'i-xarakatlar asosan xarakat usullarini idrok etishdan xoli bulib,
u xarakatning asosan vaziyati va natijasiga karatilgan buladi.
Ba'zi xisob-kitoblar, yechimlar va akliy mexnat talab kiladigan
boshka jarayonlar tez va birga kushilgan xolda (faxmlangan
tarzda) amlaga oshirila boshlaydi. Jumladan, shofyor dvigatelning
ortikcha kuch bilan ishlayotganini uning tovushidanok sezib,
uylab-netib utirmasdanok, uning
xarakatini kanaka tezlikka
kuchirish kerakligini darxol tushunib yetadi; apparatchi
asboblarning kursatkichlarini ukibok, ularning ishlashida ruy
berayotgan buzilishlarni va ularni bartaraf etish uchun nimalar
kilish kerakligini faxmlaydi. Navbatdagi sa'i-xarakatlarga
tayyorgarlik bundanoldingi sa'i-xarakatlarga tayyorgarlik bundan
oldingi sa'i-xarakatlar amalga oshirilayotgan
paytdayok yuz bera
boshlaydiki,natijada reaksiya uchun sarflanadigan vakt keskin
kamayadi. Chunonchi, uchuvchi kurinishni boshlayotganidayok
muayyan shartlardagi kunishning ushbu turini bajarish uchun
kullaniladigan barcha standart usullarni ishga solishga uzicha
tayyor buladi. Shuning uchun xam
birinchi usulni bajarishdan
ikkinchisiga utish maxsus planlashtirilmagan tarzda xam amalga
oshirilaveradi. Fakat kunishning kanday usulini tanlash
rejalashtiriladi, xolos. Kullanilishi lozim bulgan usullarning butun
boshli zanjirini yoki turlarini ana shu tarzda ongyordamida
oldindan kura bilish antisipasiya deb ataladi.
Dostları ilə paylaş: