O‘zbekiston respublikasi qishloq va suv xo‘jaligi vazirligi toshkent irrigatsiya va melioratsiya instituti

 
Lizing predmeti bo‘yicha mol-mulk solig‘i to‘lanadimi? 
 
Asosiy adabiyotlar: 
1. ЎзР Солиқ кодекси. - Т.: Адолат, 2000.
2.
 
www.ifc.org/centralasia
 Проект по развитию лизинга в Центральной Азии 
2005 
3. Fозибеков Д.F. ва бош. Лизинг муносабатлари назарияси ва амалиёти. 
Ўқув қўлланма– Т.: Фан ва технология, 2004.
4. Лещенко М.И. Основы лизинга.- М.: 2001. 
5. “Лизинг хизматларни ривожлантириш бўйича тадбирлар тўғрисида” ЎзР 
Вазирлар Махкамасини Қарори №199 2004 й. апрель.
 
 
 

---

146 
IZOHLI LUG‘AT 
 
Avans (bo‘nak)
– oldindan to‘liq yoki qisman to‘lanuvchi pul miqdori. 
Aksiz
– lizing obyektiga bilvosita (egri) soliq. Aksizlar individual va 
universal turlarga taqsimlanadi. Individual aksizlar ayrim tovarlardan tovar 
birligiga qat’iy belgilangan stavkalar bo‘yicha olinadi. Universal aksiz (oborot 
solig‘i) 
tovarning 
ichki 
ishlab 
chiqarish 
qiymatidan, 
shuningdek, 
ko‘rsatilayotgan xizmatlar pul aylanmasidan olinadi. 
Assotsiatsiya
(
lizing assotsiatsiyasi) 
- iqtisodiyot va ijtimoiy xarakterga 
ega bo‘lgan tarmoqlararo va mintaqaviy masalalarni hal qilish uchun tashkil 
etiluvchi ko‘ngilli jamoatchilik tashkiloti. Assotsiatsiya – to‘liq xo‘jalik 
mustaqilligi, o‘zini-o‘zi moliyalashtirish va qoplash asosida faoliyat 
ko‘rsatuvchi yuridik shaxs. U qatnashchilarning umumiy ulush mulki huquqi 
bo‘yicha mulkka ega bo‘ladi.
Biznes-reja
– belgilangan maqsadlarga erishishni ta’minlovchi, vaqt 
bo‘yicha muvofiqlashtirilgan va kelishilgan, amalga oshirish mumkin bo‘lgan 
tadbirkorlik xatti-harakatlari rejasi.
Bojxona boji
– davlat chegerasidan bojxona nazorati ostida o‘tkaziluvchi 
tovarlar, mulk va boshqa qimmatliklardan olinuvchi pul to‘lovlari. 
Bojxona tariflari 
– mamlakat hududiga olib kiriluvchi yoki olib ketiluvchi 
tovarlarga belgilanuvchi bojlar. 
Garov
– shartnomaning bajarilishini ta’minlash chorasi. Garov huquqi 
tufayli kreditor qarz oluvchining qonun tomonidan belgilangan majburiyatini 
bajarmagan holda garovga qo‘yilgan mulkidan undirib olishi mumkin. Agar 
qonunda boshqa narsa ko‘rsatilmagan bo‘lsa, bu xo‘jalik sudi qaroriga asosan 
amalga oshiriladi. 
Yevropa qayta tiklanish va rivojlanish banki
– 1990 - yilda Sharqiy 
Yevropa mamlakatlariga moliyaviy yordam ko‘rsatish uchun tashkil qilingan. 
Bankning o‘z kapitali 12 mlrd. dollarga teng. Yarmidan ko‘pini Yevropa 
Kengashi mamlakatlari kiritadi.
Ijara 
– shartnomaga asoslangan holda yer, boshqa tabiiy resurslar, 
korxonalar va boshqa mulk majmualaridan, shuningdek, ijaraga oluvchiga 
xo‘jalik faoliyatini mustaqil amalga oshirishda zarur bo‘lgan boshqa mulkdan 
haq evaziga muddatli foydalanish va egalik qilish.
Investitsion faoliyat
– fuqarolar, yuridik shaxslar va davlatning 
investitsiyalarni amalga oshirish uchun amalga oshiruvchi xatti-harakatlar 
majmui. 

---

147 
Investitsiya
– tadbirkorlik va boshqa turdagi faoliyat obyektlariga 
kiritiluvchi mulkiy va intellektual qimmatliklar, ularning natijasida foyda 
(daromad) olinadi yoki ijtimoiy samaraga erishiladi. 
Infratuzilma
– aholining ijtimoiy-madaniy hayoti va moddiy ishlab 
chiqarish sohasining faoliyat ko‘rsatishi uchun zarur shart-sharoitlarni 
ta’minlovchi obyektlar, korxonalar va tarmoqlar majmui.
Ipoteka
– uzoq muddatli ssuda olish maqsadida mulk garovi.