Oʻzbekiston respublikasi raqamli texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

3.2. Farg‘ona viloyatining telekommunikatsiya tarmoqlarining GIS modelini yaratish
GIS tahlili - obyektlar oʻrtasidagi maʻlumotlar va munosabatlarni taqsimlashda fazoviy qonuniyatlarni topish jarayoni. Uning qoʻllanilishi telekommunikatsiya tizimlarining tuzilishi va ishlashini, ularning funksional xususiyatlarini, ularning belgilovchi xususiyatlarini oʻzgartirish jarayonini kuzatishni oʻz ichiga oladi. Koʻrib chiqilayotgan holatda, GIS tahlili kompyuter modellashtirishdan iborat boʻladi.
Telekommunikatsiya tizimlarining ishlashini GIS tahlilida ishlashning bosqichlari quyidagilardan iborat:

• 
  atributiv maʻlumotlarni oʻz ichiga olgan maʻlumotlar jadvallari bilan ishlash, geoaxborotni qayta ishlash va GIS tahlili soʻrovlariga muvofiq mantiqiy yechimlarni (xulosalarni) olish;
  
• 
  telekommunikatsiya tarmoqlarining fazoviy taqsimlanish qonuniyatlarini va tuzilishini matematik va statistik tahlil qilish, ularning vaqtinchalik oʻzgarishlarini baholash;
  
• 
  telekommunikatsiya tizimlari strukturasining shakllanish jarayonlarini, ularning parametrlarining vaqt boʻyicha oʻzgarishini tahlil qilish maqsadida vaqtli qatorlar xaritalarini yaratish;
  
• 
  son mezonlari boʻyicha strukturaviy dinamik diagrammalar va grafiklar tizimini yaratish;
  
• 
  telekommunikatsiya tarmoqlarining zichligi, kontsentratsiyasi, ularning rivojlanish darajalari xaritalarini yaratish;
  
• 
  telekommunikatsiya tizimlarini shakllantirish va rivojlantirish jarayonlarida mintaqaviy qonuniyatlarni izlash.
  

Axborot-kommunikatsiya tizimi 4 ta asosiy moduldan (maʻlumotlarni boshqarish moduli, tahlil moduli, operatsion modul, dizayn moduli) va bitta operatsion moduldan (migratsiya darajasi) iborat. Har bir modul aloqa korxonasining faoliyat xaritasiga kiritilgan jarayonlarning oʻz roʻyxati uchun javobgardir. Har bir modul geoaxborot asosiga ega va standart GIS yechimlarida mavjud algoritmlarning ishlashiga asoslanadi. Telekommunikatsiya tarmoqlarining asosiy maqsadi xizmat koʻrsatish sifatini va tizimdagi har bir mijozni qamrab olishni taʻminlashdan iborat. Telekommunikatsiya tarmog‘idagi muhim muammolardan biri bazaviy stansiya antennalarini joylashtirish hisoblanadi.
AMALIY QISM
ArcGIS dasturida Farg‘ona viloyatining xaritasini tayyorlash.

1. 
   QGIS dasturi orqali Farg‘ona viloyatining shakl faylini ajratib olish: