ÖZÜ VƏ ustadi haqda məlumat
Yüklə 5,35 Mb. Pdf görüntüsü
|
835
835
iran aşıqlarının dastanları
sürməni çəkib gözünə, dir qəyٌzların yüzünh, yaylığı çəkir ozunh məlk mənzər, məlk mənzər !
dir səmanın gününə hüri - məlkin mininh, gəlib əzizin önünh, teli ənbər, məlk mənzər !
bu sözləri eşidən cavanlar başa düşürlər ki, bu Aşıq təcartı bəhanə edib qaçırılmış asıhnın bacısı məlk mənzəri almağa gəlibdir. bünagörhədə ona deyirlər: - Aşıq, dilinin əzbrı məlk mənzərdir, yuxsa o qunşuluqda olan evdən baxan qızların ıçındəkı məlk mənzər xanıma vurulmuşsan ? belhdirsh, bünü bilmhəlisn ki, onun kəbin - başlığı çox ağırdır, hər gələn oğlan ona yaxın gedəbilməz, bir dəki, onun istə ini bir - iki deyildir, versəidilər, o indiə qalmamışdı. bu sözlərin cavabında, Aşıq bir daha sazını kökləyib sözə başlayır:
əllərın al buyayıbdır, qirmiz şədə dulayıbdır, orıymı talayıbdır, sevgisilə məlk mənzər.
ağ əllərı əluan - əluan, ona sallam qəsr və eyuan, düə , sarüanilə qurban, mənə gəlsə məlk mənzər.
sinhsi təxt səlıman, dəhanı dəcl heyuan, varım, yüxüm ona qurban, 836
836
iran aşıqlarının dastanları
mənə gəlsə məlk mənzər.
Qara gözdə gümüş milçh, boyu oca, beli ınch, boynuna qızıl ənbərçh, sallam gəlsə məlk mənzər.
mənədə sizin eldə qallam, oriə məhəbbət sallam, nə istərsh, onu allam, mənə gəlsə məlk mənzər.
pənahəlının bu sözlərini eşidən məlk mənzər, qızların arasından çıxıb gedib, bir mavı rəng dün geyib, qızların içinə qayıdır. pənahəəlidə onun abı rənəgli dününü görndh, genə sazı dilləndirir və bu sözləri söyləiyr:
ininə geyibdir abı, qalmayıb orıym tabı mənə versə hən cavabı, xumar gözlü məlk mənzər.
bu sözləri eşidən məlkmnzr öz - özünə deyir: - eləbil bu aşığın mənə gözü düşübdür, gedib ayrı rənəgdə paltar geyib gəlim, görüm bu dönə nə oxuyacaqdır ? qız gedib abı dünü çıxarıb, yaşıl dün ınındh, qızların içinə qayıdır. onu görn oğlan¬ da, sözünü belə söyləiyr:
ininə geyibdir yaşıl, dərdlərim dikhəlib daşır, baxıram gözüm qamaşır, günş əvٍzlu mələk mənzər.
837
837
iran aşıqlarının dastanları
onun sazından, sözündən duymaq bilmhin məlk mənzər, gedib sarı dün geyib, qızların içinə gəldi. sarı köynəiy onun əəynində görən Aşıq isə, ona olan sevgi və məhəbbətini bu sözlər ilə bildirməiə çalışdı:
ininə geyibdir sarı, arınsın gövlüm qubarı, « əziz»in vəfalı yarı, şirin sözlü məlk mənzər !
özünü Aşıq əziz tanıtdıran pənahəlinin bu sözlərindən həm o məclisdə olanlar, həm də məlk mənzər arxayın olurlar ki, bu al - verə gələn aşığın məqsədi məlk mənzəri görüb - almaqdan başqa bir şey deyilmiş. Bünagörədə bu xəbr məlk mənzərin ata - anasına çatırılır. qızın atası deyir: - oğlan özü gəlsin danışaq, görüm kimdir, haradan gəlibdir, mənim qızımı hardan tanıyır ? sabah pənahlı asıhnın mür yaylığını, öz qilincini, bir kisə pülü bir quran ilə bir təbəqə qüyüb, ostündə qirmizi örtük məlk mənzərin atasının yanına gəldi. qız atası təbğin örtüyünü qaldırdıqda, gözü asıhnın mür yaylığına düşdü. təəccübdən heç söz deyhbilmhdi, bir az ona baxa qalandan sonra pənahlı, asıhnın vəsiyyətnamhsını də ona verib, əvْlub - olacağı açıb dedi və əlavə etdi ki, bu qəran, bu qilic, bu sən, bu da mən və... pənahəlidə bu quçaqlıq və mərdanhlıgı görn quca kişi ona dedi: - oğlan, ındı ki sən belə qabağa çıxdin, mən də sən - ilə mədara etmhəliim, qüy neçə gün asiə üçün yas məclisi qürüm, onun xatirhsini əzizlhiym, ondan sonra gələrsn danışarıq. pənahlı: - baş üstə, deyib onlar ilə əl - ələ verib asiə üçün yas tutdular, onun xatirhsini əzizlhdilər. pənahlı neçə nəfr ağsaqqallar ilə bir daha məlk mənzərin elçiliyinə getdi. bu dönə qızın atası onun adinı bilə - bilə hamıdan gizlhədə - gizlhədə dedi: aşiq əziz, mən bu şərtaylə məlkmnzri sənə verhrm ki, nə qədər mən və anası sağıq, sən bünü heç yerə aparmayasan, özün ədə burada qalasan ! oğlan bir az düşünəndən sonra qəbül etdi. al - ver əncam tapdı. kəbin kəsildi, tüy tütüldü. pənahəliaylə məlk mənzərin quşa yaşayışı başlandı. gün - gündən, ay - 838
838
iran aşıqlarının dastanları
aydan keçdi. allaə onlara bir gözl - göyçk oğul verdi. oğlanın adinı « tellıxan» quydular. oğlanın beş - altı yaşı olana kimi, məlk mənzərin ata - anası, hərdən biri dünyanı tərk edib, əbditə qüvüşdü və məlk mənzər ilə pənahlı onların yerini tütdü. asıhnın, pənahəliiə yazdığı vəsiyyətnamhədə qid etdiyi kimi, məlk mənzər çox gözl və ədb - ərkanlı qız olduğu oçun, istə¬ini az deyildi. onu pənahəliiə verəndən sunra, istəinlərinin hamısı, nə pənahlını görə bilirdilər, nə də onun ata - anasını. onların hamısının orıy bunlardan dülüydü. onlar məlk mənzəri istəmkdə bir - birinin rəqibi olsaydılar da, məlk mənzər əəldən çıxdıqdan səvْnra, əl bir olub, məlk mənzərin atasiaylə kürhknini incitmək və onları bu ışdən peşman elhmhiə hər fürsətdən faydalanırdılar. məlk mənzərin ata - anası öləndən sunra, pənaə - əlini incitmək meydanı onlar üçün daha artıq genişlənmişdi. bir gün ınallı elinin neçə nəfri ımam rıza ziyarətinə gedəndh, yolları pənahlı olan yerdən düşür. pənahlı onları tanıyır, aparıb evində qonaq elhiyr. neçə gündən sonra onlar məşəhdə sarı yollandıqda, pənahəlidə onları yola salmaq üçün atlanıb, onlar ilə yola düşür. onu uzaqda görn və qonaqları ilə birgə məşəhdə getmiş bilən rəqiblər tökülüb, evini odlayır, var - yüxünü talayırlar. belə görn məlk mənzər, oğlunu atın tərkinə alıb , özünü zuar ilə gedən pənahəliiə yetirir və evinin yandırılmasını və talanmasını bildirir. bünü eşidən pənahlı bilirki, daha orada aeylə saxlayabılmhıhckdır ; bünagörə məlk mənzərə deyir: sən tellıxanıda götürüb, bu zuar ilə məşəhdə get, mən də qayıdıb evimə dulaşanların qolaqlarını burandan sonra məşəhdə gəlib, sizə quşularam və oradan başqa bir yerə gedrik.
kəhır atı birdə sallam cövlana, kuravğlu tək birdən girrəm meydana, rəqiblərim batar qirmizi qana, göz yaşını tökmə məlk mənzərim !
əgr minm kəhr atın belinə, Yüklə 5,35 Mb. Dostları ilə paylaş:
|