P. O. Box 126, Richmond, Surrey tw9 2UD, uk
Yüklə 9,74 Kb. Pdf görüntüsü
|
247 Əkilib-becərilən hər bir məhsuldan zəkat çıxarmağı va- cib sayan İmam Əbu Hənifə bəzi axmaqların nəzərində ar- zuedilməz şəxsdir! Onlara görə, Əbu Hənifənin məzhəbinə bağlanmaq olmaz. Fərqli-fərqli mühit və şəraitləri nəzərdən keçirirəm. Baş- lıca vəzifəm bu cəmiyyətlərdə Allah və axirət inancını yay- maq, insanları islamın əsasları ilə tanış etməkdir. Həmin cəmiyyətlərdə sonradan müsəlman olub, hicab geyinən qa- dınlara niqab geydirməyi əsla düşünmədim! Xristian ikən kilsəyə gedən qadınlara müsəlman olduqla- rında məscidə getməyi qadağan etmədim. Amma ağılları qı- sır bəzi insanlar mənimlə mübahisəyə girişdilər, əleyhimə bir çox ittihamlar səsləndirdilər... İnsanlara islam haqda danışdığımda həmişə deyirəm: “İd- dia edilir ki, qadın, eşşək və qara it namaz qılanların qaba- ğından keçdikdə namaz pozulur. Heyrətlənirəm: bu sa- dalananlar arasında hansı ortaq cəhət var ki, namazı batil edənlər kateqoriyasına daxildirlər?” İbadətlərlə bağlı ikinci dərəcəli məsələ qəbilindən sayılan bu “hökm”ü ləğv etmək istəyən alimlərin yanında olmuşam, olacağam da! çilərə (bəlkə də onlar əkib becərdikləri torpaqların heç sahibi də deyil- lər, icarəyə götürənlərdir) yükləyir, hindqozu, çay və kauçuk plan- tasiyalarının sahiblərini isə bundan azad edir”, – deyə islamı ittiham edirmişlər...” Bax: Yusif əl-Qərdavi. Sünnəyə münasibətimiz necə ol- malıdır? / tərcümə edən: Elvüsal Məmmədov. Bakı: “CBS – Polygraphic Production” mətbəəsi, 2011, səh. 133-134 – tərcüməçinin qeydi. 248 Fikir ayrılıqları və müxtəlif ictihadların mövcudluğu bizim tariximizdə adi və məqbul haldır. İctihad doğru olsa da, səhv çıxsa da, Allah tərəfindən savabla mükafatlandırılır. İcti- hadlar dəvətə mane olub, ümumun mənafeyini tapdalama- malıdır. Qadının qanbahasının kişininki qədər olduğunu bildirən görüşə tərəf çıxır, bu məsələdə müəllimlərimin: Məhəmməd əbu Zəhrənin, Mahmud Şəltutun, Məhəmməd Həsəneyn Məxluf və başqalarının yolu ilə gedirəm. Bəli, mən “İslam qadına həqarətlə baxır, onun qanını ucuz tutur” iddiasını puça çıxarmaq üçün yuxarıdakı seçimi etmişəm. Bəzi müsəlmanlar bu axmaq fikrə tərəfdar çıxır, Məhəm- məd peyğəmbərin timsalında bütün aləmlərə göndərilmiş ümumi rəhmətin qabağını maneələrlə kəsirlər. Onlar islamı qadın həbsxanası halına gətirmiş, qadının insanlığını nəzərə almayan quruma çevirmişlər... Şeyx Əbdülqadir əl-Əmmari (anadan olub – 1935) qadına verilən qanbahasının kişininki qədər olduğunu təsdiqləyə- rək yazır: “Pak Allah buyurur: “Heç bir möminə başqa bir mömini öldürmək yaraşmaz. Bu, səhvən (xəta üzündən) olduqda müstəsnadır. Hər kəs bir mömini səhvən öldürərsə, o zaman o, mömin bir qul azad etməli və öldürülmüş şəxsin ailəsi qanbahasını sədəqə olaraq bağışlamadıqda, onlara (ölən şəxsin varislərinə) tam şəkildə qanbahası verməlidir. Əgər (öldürülən şəxsin özü) mömin olduğu halda, sizə düşmən olan bir tayfadandırsa, 249 o vaxt (öldürülən şəxs) mömin bir qul azad etməlidir. Əgər (öldürülən şəxs) sizinlə əhd (müqavilə) bağlamış bir tayfadan olarsa, o zaman onun ailəsinə qanbahası verməklə bərabər, mömin bir qul dəxi azad etmək lazımdır. Hər kəs (azad etməyə qul) tapa bilməsə, o, Allah tərəfindən tövbə- sinin qəbul edilməsi üçün bir-birinin ardınca (arası kəsil- mədən) iki ay oruc tutmalıdır. Allah (hər şeyi) biləndir, hik- mət sahibidir!” (ən-Nisa, 92). Ayədə Allah təala demir ki, qadına veriləcək qanbahası kişininkinin yarısı qədərdir. Ayə həm kişilər, həm də qadın- lar üçün ümumidir. Bu ümumiliyi konkretləşdirən (yalnız ya kişiyə, ya da qadına aid edən) nə bir ayə, nə də səhih hədis mövcuddur. Elə isə ümumilik ümumiliyində qalmalıdır. Əmr ibn Həzmə istinadən rəvayət edilmiş hədis də bunu təsdiqləyir: “Mömin canın qanbahası yüz dəvədir”. Hədisin mətnindəki “nəfs” (can) sözü həm kişiləri, həm də qadınları ifadə edir. Yəni, kişi və qadın öldürüldükdə, hər ikisinə eyni miqdarda qanbahası düşür. Qadınların qanbahasının kişilərə düşən qanbahasının ya- rısı qədər olmağı haqda Əmr ibn Həzmin rəvayət etdiyi hədisə gəlincə, onun barəsində müxtəlif mülahizələr irəli sürmək olar. Çünki “Qadının qanbahası kişininkinin yarısı qədərdir” cümləsinə heç də bütün hədislərdə rast gəlmi- rik. Həmçinin, bu hədisin Qurandakı ümumi fikri konkret- ləşdirəcək qədər güclü istinadı yoxdur. Yaralandığı və ya öldüyü təqdirdə qadına və kişiyə düşən qanbahası miqdarı arasında fərq qoymaq gülməli hökmlə- Yüklə 9,74 Kb. Dostları ilə paylaş:
|