Q davranov, B. Aliqulov nanobiotexnologiya

Oqsil turlari
Funksiyasi
Ishlatish sohasi
Glikoproteinlar
Oligomer
strukturali
oqsillar
Oqsillar
agregatsiyasi
(faqat a- spiral
uchastkasi
bo‘lgan
polipeptidlarda
sodir bo'ladi)
Ferritin,
Peptidlar
sun’iy 
membranali 
nanobo‘ lakchalar 
hosil qilish 
protomerlarni 
proteazaga 
chidamliligini 
oshiradi.
d=12 nm, 24- ta 
subbirlik 
(subbirlik), 
shami ichida 8- 
nm g‘ovak 4000 
FeOOH
gidrofob (suvni 
o‘zidan itaradi)
nanoyetkazuvchilar
tabiiy nano-komp- 
lekslar
(G.I. Ilizarov) 
yangi 
nanomate­
riallar
nanoyetkazuvchilar
quyosh batariyalari 
tayyorlashda
Shuning uchun ham bunday materiallami quyosh energetikasi bilan 
shug‘ullanadigan mutaxassislar juda ham qiziqib qolishgan. Mana shu 
materiallar tufayli quyosh batariyasi hamisha toza va quruq turadi.
Bu esa, o‘z navbatida quyosh elektrostansiyalarini samaradorligini 
oshirish imkoniyatini beradi va ulardan foydalanishni tan narxini 
tushirishga sabab bo'ladi. Shuningdek, olimlar «peptidli nanotrub- 
kalardan superkondensatorlar yaratishda ham foydalansa bo‘ladi» - 
degan fikrga kelishgan. Noyob elektrik tavsifga ega bo‘lgan bunday 
kondensatorlar kelajakda, zamonaviy akkumulatorli batariyalami o‘mini 
oladi degan bashoratlar ham bor.
52

---

8. Transportoqsillar: hujayrada joylanishini va faoliyat
ko‘rsatishini o‘ziga xosligi
Plazmalemmalami (hujayra membranalarini) lipidli qavati o‘zidan 
polyarli molekulalami o‘tkazmaydi. Mana shu xususiyati tufayli u 
hujayra 
uchun 
foydali 
b o ig an
moddalarni 
saqlaydi, 
ulami 
sitoplazmadan chiqib ketishini oldini oladi, Shuning bilan birga, lipidli 
qavat hujayraning hayot-faoliyati uchun zarur bo‘Igan polyarli 
moddalarni atrof-muhitdan kirib kelishini qiyinlashtiradi. Savol 
tug‘iladi: