M3 EOQ-(Economic Order Quality) Uiolson ifadəsi - Logistik material axının kəsilməzliyinin təmini üçün material ehtiyatının minimum miqdarının müəyənləşdirilməsi.
Praktikada, sifarişin Səmərəli miqdarınü təyin edərkən, əsas amillərdən daha çox faktor nəzərə alınmalıdır.
Ən tez-tez bu, xüsusi şərtlər və məhsul xüsusiyyətləri ilə bağlıdır.
Bu faktorlar nəzərə alınarsa, bir sıra fayda əldə edə bilərsiniz: yüklərin daşınma həcmindən asılı olaraq nəqliyyat tarifləri, alış həcminə görə məhsul qiymətindən endirimlər və s.
Bu faktorlar aşağıdakılardır :
Nəqliyyat tarifləri və yük daşınması həcmi.
Göndərmə xərcləri alıcı tərəfindən ödənilirsə, sifarişin miqdarını təyin edərkən nəzərə alınmalıdır. Bir qayda olaraq, çatdırılma həcmi nə qədər çox olsa, yükün nəql etmə xərcləri azalır.
Eyni zamanda, sifarişin həcmi artırsa, materiaalların həcmi artır və nəticədə onların saxlanılması üçün xərclər artır.
Eyni zamanda daşımalar zamanı sifarişlər arası vaxt (İ) əsas faktodur və bir başa nəqliyya xərclərinə təsir edir.
Sifarişlər arası vaxt intervalı - "İ" aşağıdakı ifadə ilə hesablanır.
İ=N ÷ S/SSM
Burada:
"S" Sifariş olunan məhsula olan (illik) tələbat
N – ildəki iş günlərin sayı
SSM – sərfəli sifarış miqdarı
Satınalmaların həcmindən asılı olaraq qiymətdən endirimlər.
Əsas EOQ modelində endirimlərin daxil edilməsi ümumi xərclərin hesablanmasına və satınalmanın hər həcmi (və qiyməti) üçün müvafiq iqtisadi xərclərin miqdarına salınır.
Səmərələi Sifariş Miqdarı(EOQ) Uilson ifadəsi ilə hesablanır:
EOQ - Səmərəli Sifariş miqdarıdür(SSM),;
CO - sifarişin yerinə yetirilməsi xərcləri,man;
Cİ ilə - vahid malın alınması qiyməti;
S - illik istehlak həcmi, ədəd;
U - məhsulun vahid qiymətində saxlama xərclərinin payı faizlə
Nümunə məslələr:
Məsələ 1.:
müəssisədə istehsal üçün lazım olan “Detala” illik tələbat “S” 2400 ədəd təşkil edir,
1ədəd “Detalın” saxlanılması xərcləri 10 man təşkil edir,
Co – Sifariş təşkili zamanı 1 “Detala” düşən xərclər 80 man təşkil edir.
Sifarişin səmərəli miqdarını(EOQ) və 1 ildə veriləcək sifarişlərin sayını (Nil) tapaq:
Beləliklə, Səmərələi Sifariş Miqdarı (EOQ nın ölçüsü 196 dir Və hər il sifarişlərin sayı (Nil)
Nil = S/EOQ = 2400/196 = 12 təşkil edir.
Bu illik tələbatı 2400 ədəd “ Detal” in sifariş verilməsinin anabr və Nəqliyyat, və s. xərclərin nəzərə almaqla ən optimal halı hər dəfə 196 ədəd DETAL olmaqla ildə 12 dəfə sisfariş verilməsinin müəyyən etməyimizdir. (Güzəştlər sistemini nəzərə almamışıq)
Lakin bütün bunlardan başqa bir çox hallarda Məhsulun özünün xarab olma müddəti ( Məs: Ərzaq məhsulları , Meyvə - tərəvəz, ət – süd məhsulları və s) nəzərə alınmalıdır. Bunun üçün bir gedişdə optimal daşıma kütləsini -q hesablamaq tələb olunur.
Bunun üçün aşağıdakı ifadədən istifadə edilir.
q= Vd× Tsel
Burada:
Vd - proqnozlaşdırılan gündəlik satış kütləsidir, ton/gün;
Tsel – Satışda nümayış müddətidir.
Məsələ:
Pomidorun bazarda proqnozlaşdırılan gündəlik satış kütləsi “Vd” 3 ton/gün
Pomidorun bazarda nümayiş müddəti “ Tsel” 3 gün olarsa, bir gedişdə optimal daşıma kütləsini -q neçə ton olar?
Dostları ilə paylaş: |
