Преподавание зыка и литературы anguage and literature

Odamlar
 oraga tushdi
(A.Qahhor, 
“O‘tmishdan ertak lar”). 
Kula­la­bir­kuni­
bolalarga
 alomat 
bir hunar ko‘rsatdi
(A.Qahhor, “O‘tmishdan ertak lar”). 
Zarurat bo‘lsa matnda ko‘plikni turli darajada 
aniqlashtiruvchi vosita ishlatiladi: J
uda ajoyib kitoblari 
bor, xuddi 
bir uy
 keladi
(A.Qahhor, “Sarob”). Bu misol-
da 
-lar
shakli bir uy kitobni ifodalayapti.
Aniqlashtiruvchi vosita vazifasini son ham baja-
rishi mumkin: 
Xolmurod akaning zvenosida uchta ket
-
mon yo‘qoldi. Bu 
ketmonlar
 jo‘xoripoya ichidan topildi
(A.Qahhor, “Qo‘shchinor chiroqlari”). 
Juft a’zo va narsani bildiruvchi otning o‘zagi, negi-
zi birlik va ikki likka betaraf bo‘lganidan 
-lar
qo‘shil-
ganda ikkilik ma’nosi ta’kidlangan holda namoyon 
bo‘ladi. Shuning uchun bunday shakl hissiy bayon-
da qo‘llaniladi:
Fotima birdan ochilib ketdi: ana qora 
yolqin tashlaguvchi 
ko‘zlar-u,
 ana tutab turgan pay
-
vasta 
qoshlar-u,
 yoshlarning ishtahasini ochadigan 
kuldirgich lar-u…
(A.Qahhor, “Nurli cho‘qqilar”). Bu 
misolda tasvir ta’sirchanligi ana so‘zining tak rori, go‘zal-
likni ifoda lovchi lug‘aviy vositalar hamda 
-lar
qo‘shim-
chasi yorda mida amalga oshirilgan. 
Ikkilik ma’nosini bildiruvchi juft otga qo‘shilgan 
-lar­
ikkidan ortiq miqdorni bildiradi: 
Saroparda ichidagi eng 
katta chodir 
aka-ukalar
 uchun gulday yasatib qo‘yilgan 
edi.­ Humoyun­ to‘rga­ o‘tdi-da,­ o‘ng­ yoniga­ Komronni­
o‘tkazdi. Askariy bilan Hindol ikki tomondan joy olishdi 
(P.Qodirov, “Avlodlar dovoni”). 
Ko‘plik (jamlik)ni bildiruvchi juft otlarga 
-lar
qo‘shil-
ganda ko‘plik ta’kid lanadi. Shunga ko‘ra bunday shakl 
hissiy bayonda ishlatiladi: 
Nihoyat mehmonlar