37
qochishlari kerak. M: “o’sha paytda siz jahlga berilmasligingiz yoki bunday
demasligingiz kerak edi” va hokazo. Buning o’rniga
bunaqa vaziyatda men
bunday qilardim yoki deyardim kabi variantlarda so’zlashish yoki fikrini
bildirish so’raladi.
Qoshimcha tarzda shuni ta’kidlash kerak treningda ishtirokchilar bir-
birlariga do’stona munosabatda bo’lishi, bir-birlarining hissiyotlarini hurmat
qilishlari kerak (M: ketishi kerak bo’lib qolsa albatta boshlovchini ogohlantirishi
va aksincha).
Bundan tashqari trener tomonidan quyidagilar alohida ta’kidlab o’tilishi
shart.
- Birovning fikrini umuman noto’g’ri
deb hisoblagan yoki unga
qo’shilmagan taqdirda ham uni to’xtatib qo’yish yoki ustidan kulishga hech
kimning haqqi yo’q.
- Ishtirokchilar bir-birini masharalashi yoki g’ururiga tegadigan gaplar
aytishi mumkin emas.
- Ishtirokchilar ham,
boshlovchi ham, agar savol uning shaxsiy hayotiga
tegishli bo’lsa, javob bermaslik huquqiga ega.
- Boshlovchiga savollar va fikrlar anonim tarzda berilish imkoniyati
yaratilishi shart. Lekin bu haddan tashqari chegaradan chiqish imkonini
bermasligi, ya’ni boshlovchining shaxsiyatiga tegish kabilarga yo’l
qo’yilmasligi ta’minlanishi kerak.
Me’yorlarni mashg’ulot o’tkazishdan avvalroq katta qog’ozga yozib,
xonaga osib qo’yish yoki guruh a’zolari bilan birgalikda “Aqliy hujum”
usuli
orqali aniqlashtirib olish maqsadga muvofiq.
Bu birinchi guruhiy kelishuv hisoblanadi. Bunda shu narsa muhimki, har
bir kishining fikrini albatta eshitish, nima uchun bu tamoyilga xayrixohligi yoki
noroziligini izohlashini so’rash lozim. Tamoyillarni tasdiqlashni ovozga qo’yish
kerakmas. Agar kimdir guruhning fikriga norozi bo’ladigan bo’lsa, uni
ko’ndirishga harakat qilish yoki guruh boshqa qarorga kelishi lozim bo’ladi.
Chunki uning fikrini inobatga olmaslik - guruhdagi psixologik iqlimga salbiy
ta’sir etishi aniq. Ya’ni fikri inobatga olinmagan ishtirokchida norozilik holati
paydo bo’ladi va bu uning treningdagi butun
ishtiroki davomida negativ
holatlarni keltirib chiqarishi mumkin. Bundan tashqari unda ruhiy tushkunlik,
o’z-o’zini baholashning pasayishi va hokazolar ham paydo bo’lish ehtimolini
tug’diradi.
Dostları ilə paylaş: