ACADEMIC RESEARCH IN EDUCATIONAL SCIENCES
VOLUME 2 | SPECIAL ISSUE 1 | 2021
ISSN: 2181-1385
Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723
Academic Research, Uzbekistan 411 www.ares.uz
bolalarning asosiy yetakchi faoliyati bo’lib, bola psixik taraqqiyotining asosi bo’lib
hisoblanadi. Kattalarning doimiy ravishda bola bilan birga bo’lishi, unga nisbatan
didatik qaratilishiga odatlanishi, uning o’yinchoqlarga
nisbatan qiziqishning
susayishiga olib kelishi mumkin. Tarbiyaning to’g’ri olib borilishi bolaning kattalar
bilan
bo’ladigan
muomala-munosabatini
predmetlar,
o’yinchoqlar
bilan
munosabatining almashinishiga olib keladi. Kattalar yordami bilan bajariladigan
barcha xatti-harakatlari bolaning kelgusi psixik rivoji uchun asos bo’ladi. Kattalarning
bolaga
nisbatan emosional munosabati, ularning gaplariga bolaning o’z diqqatini
qaratish, javob qaytarishga harakat qilishi, ba’zi so’zlarni yodida saqlab qolib, emosiya
bildirishi, diqqat, xotira, nutq va boshqa bilish jarayonlarining rivojlanishiga zamin
bo’ladi. Ikki oylik davridan boshlab bolada
oddiy ranglarni ajratish, 3-4 oyligidan
boshlab, esa predmetlarning shaklini ajratish layoqati yuzaga kela boshlaydi, Go’dak
bola 2 oylik vaqtidan boshlab, o’z onasining yuzini va ovozini o’zgalarnikidan ajrata
boshlaydi. 2-3
oylikdan boshlab esa, onasining tabassumi va kulgusiga tabassum va
turli harakatlar bilan javob qaytaradi. 3-4 oyligidan boshlab, bolalar yaqinlariga o’z
harakatlari bilan ko’rish, eshitish yoki gapirishni xohlayotganligini ko’rsatadilar, 8
oyligidan boshlab esa, bola o’zgacha muhit va begonalar qo’liga tushsa, o’z xavotirini
yigasi orqali namoyon etadi. Bu xavotir 14-18 oyligida
asta-sekinlik bilan kamaya
boshlaydi. 2-3 oylik bolalarda gozaga keladigan narsalarni ushlay olish harakatlarining
shakllanishi ularda predmetlarning shakli va xajmini idrok qilishlarini rivojlanishiga
olib keladi. Bir yeshga yettan bolada atrof muhitni bilishga qiziqishi va rivojlanayotgan
bilish faolligi ko’zga tashlanadi.
Dostları ilə paylaş: 
