Q ə r I b m ə mm ə dov, mahmud X



Yüklə 10,78 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə87/231
tarix01.06.2023
ölçüsü10,78 Mb.
#115005
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   231
Ekologiya etraf muhit ve insan

Neft-kimya s
ə
nayesi 
Hidrogen-sulfid v
ə
karbohidrogenl
ə
r, 
kükürd qaz
ı
, sulfat 
tur
ş
usu, karbon oksidi, 
ammonyak, fenol, 
benzol, sinte-tik ya
ğ
l
ı
tur
ş
ular, olefinl
ə
r, 
izopropro-fil-benzol, 
aseton, parafinl
ə
r, 
spirtl
ə
r
Qi
ş
al
ı
g
ə
nzikin (burun-udla
ğ
ı
n), t
ə
n
ə
ffüs orqanlar
ı
n
ı
n, 
m
ə
rk
ə
zi 
ə
s
ə
b sisteminin (yüks
ə
k yor
ğ
unluq, 
diqq
ə
tsizlik) z
ə
d
ə
l
ə
nm
ə
si. A
ğ
ciy
ə
r, bronx, plevra 
x
ə

ə
nginin çoxalmas
ı
Qeyri-üzvi kimya mü
ə
ssis
ə
l
ə
ri 
Kükürd-anhidridi
U
ş
aqlarda angina, yuxar
ı
t
ə
n
ə
ffüs yollar
ı
n
ı
n, görm
ə
orqanlar
ı
n
ı
n, h
ə
zm trakt
ı
n
ı
n x
ə
st
ə
likl
ə
rinin artmas
ı
Hidrogen-sulfid
Qan
ı
n morfoloji t
ə
rkibind
ə
d
ə
yi
ş
iklik 
Karbon-sulfid Raspirator 
x
ə
st
ə
likl
ə
ri
Karbohidrogenl
ə
r, o 
cüml
ə
d
ə
n benz(a)piren 
X
ə

ə
ng x
ə
st
ə
liyinin çoxalmas
ı
Fenol, aldehidl
ə
r v
ə
üzvi tur
ş
ular 
Bronxlar
ı
n titr
ə
y
ə
n epiteliyas
ı
n
ı
n korlanmas
ı

selikayr
ı
lman
ı
n azalmas
ı
n
ə
tic
ə
sind
ə
konserogenl
ə
rin 
n
ə
f
ə
s orqanlar
ı
n
ı
n daxil olmas
ı
na 
şə
rait yaran
ı

H
ə
lledicil
ə
r
M
ə
d
ə
alt
ı
v
ə
zi sah
ə
sind
ə
, a
ğ
ciy
ə
r, qaraciy
ə
r, 
böyr
ə
kl
ə
rd
ə
iltihab prosesl
ə
ri. Ür
ə
k, a
ğ
ciy
ə
rd
ə
k
ə
skin 
v
ə
xroniki x
ə
st
ə
likl
ə
r. Allergiya x
ə
st
ə
likl
ə
ri


151
1 2 
Mineral gübr
ə
l
ə
r istehsal
ı
 mü
ə
ssis
ə
l
ə
ri 
Kükürd oksidl
ə
ri 
(kükürd anhidridi, 
sulfat tur
ş
usunun 
aerozollar
ı
) hidrogen-
flüorid v
ə
flüor 
birl
əş
m
ə
l
ə
ri, 
ammonium, azot 
oksidl
ə
ri, super-fosfat 
v
ə
apatitin tozlar
ı

fosfor anhidridi v
ə
fosfor birl
əş
m
ə
l
ə
ri. 
fosfat tur
ş
usu, 
ammonium selitras
ı
n
ı

aerozollar
ı
, karbon 
oksidl
ə
ri, nitrat tur
ş
usu
D
ə
rid
ə
güclü ç
ə
tin sa
ğ
alan yan
ı
q, d
ə
rinin spesifik 
z
ə
d
ə
l
ə
nm
ə
si. Raspirator x
ə
st
ə
likl
ə
ri
Sulfat tur
ş
usu istehsal
ı
 mü
ə
ssis
ə
l
ə
ri 
Sulfat tur
ş
usunun 
aerozollar
ı
, sulfid an-
hidridi, sulfat 
tur
ş
usunun duzlar
ı
Yuxar
ı
n
ə
f
ə
s yollar
ı
n
ı
n, gözün selikli qi
ş
as
ı
n
ı

q
ı
c
ı
qlanmas
ı
, görm
ə
qabiliyy
ə
tinin d
ə
yi
ş
m
ə
si, 
a
ğ
ciy
ə
rin xroniki x
ə
st
ə
liyind
ə
n v
ə
astma tutmas
ı
n
ı

tezl
əş
m
ə
sind
ə
n ölüm hallar
ı
n
ı
n artmas
ı
. Toksiki du-
man dövründ
ə
– kütl
ə
vi z
ə
h
ə
rl
ə
nm
ə
n
ə
f
ə
s alman
ı

k
ə
skin pozulmas
ı
il
ə

ş
ayi
ə
t olunur
Nitrat tur
ş
usu istehsal
ı
 mü
ə
ssis
ə
l
ə
ri 
Azot oksidi, ammo-
nyak, karbon oksidi
U
ş
aqlarda v
ə
60 ya
ş
dan çox olan adamlarda qanda me-
themoqlobinin s
ə
viyy
ə
sinin armtas
ı
Ammonyak istehsal
ı
 mü
ə
ssis
ə
l
ə
ri 
Ammonyak, karbon 
oksidi
Xroniki t
ə
sir zaman
ı
– yuxar
ı
t
ə
n
ə
ffüs yollar
ı
n
ı

katar
ı
n
ı
n, konyuktiv x
ə
st
ə
likl
ə
rinin artmas
ı
, infeksion 
x
ə
st
ə
likl
ə
r
ə
qar
ş
ı
müqavim
ə
tin azalmas
ı
. M
ə
rk
ə
zi 
ə
s
ə

sistemin
ə
t
ə
sir. K
ə
skin z
ə
h
ə
rl
ə
nm
ə
Xlor istehsal
ı

S
ə
rb


ə
st xlor v
ə
onun 
birl
əş
m
ə
l
ə
ri 
İ
ybilm
ə
duy
ğ
usuna v
ə
gözün i
ş
ı
q hissiyyat
ı
na m
ə
nfi 
t
ə
siri, n
ə
f
ə
salma (t
ə
n
ə
ffüs) ritminin pozulmas
ı
Süni kauçuk istehal
ı
 mü
ə
ssis
ə
l
ə
ri
Mür
ə
kk
ə
b kimy
ə
vi 
t
ə
rkib tullant
ı
lar
ı
– 
xlorvinil, vinil-xlorid, 
dixloretan, 
metilmetakrilat, 
metanol, aseton-
sianhidrid, metakril 
tur
ş
usu, sulfid-
anhidridi, fosgen, 
xlorbenzol, 
kapropaktam v
ə
s. 
ə
l
ə
v
ə
m
ə
hsullar: 
dimerl
ə
r, trimerl
ə
r, 
oliqomerl
ə
r
X
ə

ə
ng x
ə
st
ə
likl
ə
rinin çoxalmas
ı
Sintetik lif, qatran, plastik kütl
ə
 istehsal
ı
 mü
ə
ssis
ə
l
ə
ri 
Mür
ə
kk
ə
b kimy
ə
vi 
t
ə
rkib tullant
ı
lar
ı

Ür
ə
yin tac x
ə
st
ə
likl
ə
rind
ə
n ölüm hallar
ı
n
ı
n çoxalmas
ı

Qrip v
ə
pnevmaniya x
ə
st
ə
likl
ə
rinin artmas
ı
. T
ə
n
ə
ffüs 


152
1 2 
xlorvinil, dixloretan, 
metilmetakrilat, 
metanol, aseton-
sinanhid, metakril 
tur
ş
usu, 
polixlorvinilfosgen, 
xlor, benzol, hidrogen-
xlorid, kadmium, toz, 
sikloheksan 
orqanlar
ı
, qulaq, bo
ğ
az, burun, k
ə
skin konyuktiv, 
x
ə
st
ə
likl
ə
rinin çoxalmas
ı

Ə
s
ə
b sisteminin 
z
ə
d
ə
l
ə
nm
ə
si, ba
ş
gic
ə
ll
ə
nm
ə
si, yuxusuzluq, 
yor
ğ
unluqla mü
ş
ayi
ə
t olunur. Qaraciy
ə

(angiosarkoma), a
ğ
ciy
ə
r, düz ba
ğ
ı
rsaqda x
ə

ə
ng 
x
ə
st
ə
likl
ə
rinin artmas
ı
Pestisid istehsal
ı
 mü
ə
ssis
ə
l
ə
ri 
Civ
ə
nin buxar
ı
, arsen, 
fosgen, sianid tur
ş
usu, 
kadmium, qur
ğ
u
ş
un, 
selen, xlor, benzol, 
karbofos, metafos, 
xlorbenzol
Yuxar
ı
t
ə
n
ə
ffüs yollar
ı
n
ı
n – xroniki tonzillit, faringit, 
rinit, burunun selikli qi
ş
as
ı
n
ı
n, a
ğ
ı
z
ı
n heperemiyas
ı

burunun selikli qi
ş
as
ı
n
ı
n, a
ğ
ı
z
ı
n, udla
ğ
ı

ş
i
ş
m
ə
si, 
yuxar
ı
selikli n
ə
f
ə
s yollar
ı
nda 
ş
i
ş
. T
ə
n
ə
ffüs yollar
ı
orqanlar
ı
, a
ğ
ciy
ə
r, limfa sistemind
ə
x
ə

ə
ng
Antibiotik istehsal
ı
 mü
ə
ssis
ə
l
ə
ri 
Penisillin, 
streptomisin, butil-
asetat, butil spirti, 
fermentasiya qaz-lar
ı

qida mühitinin buxar
ı

kseroform, fenol, qalen 
v
ə
sulfamid preparat-
lar
ı
, civ
ə
buxar
ı
v
ə
s.-
nin 
ə
sas v
ə
ə
lav
ə
m
ə
hsullar
ı
n
ı

aerozollar
ı
Allergiya x
ə
st
ə
likl
ə
ri, xroniki ranitl
ə
r, bronxitl
ə
r, 
konyuktivitl
ə
r, yuxar
ı
n
ə
f
ə
s yollar
ı
n
ı
n z
ə
d
ə
l
ə
nm
ə
si
Sement istehsal
ı
 mü
ə
ssis
ə
l
ə
ri 
T
ə
rkibind
ə
silisium 
oksidi, kalsium, 
maqnezium, d
ə
mir, 
arsen, civ
ə
, qur
ğ
u
ş
un, 
ftor v
ə
ftor birl
əş
m
ə
l
ə
ri 
olan toz
T
ə
n
ə
ffüs (n
ə
f
ə
s), h
ə
zm orqanlar
ı
, bo
ğ
az, burun, qulaq, 
selikli göz orqanlar
ı
x
ə
st
ə
likl
ə
rinin artmas
ı
, m
ə
d
ə
nin 
selikli qi
ş
as
ı
n
ı
n sekresiya funksiyas
ı
n
ı
n d
ə
iy
ş
m
ə
si 
qastrit v
ə
yaran
ı

ə
m
ə
l
ə
g
ə
lm
ə
sin
ə
s
ə
b
ə
b olur. D
ə
ri 
x
ə
st
ə
likl
ə
ri. Pnevmokonioz, asbestoz, bronxit. 
A
ğ
ciy
ə
rin x
ə

ə
ngi v
ə
ondan ölüm hallar
ı
n
ı

çoxalmas
ı
Azbest v
ə
 azbosement istehsal
ı
 mü
ə
ssis
ə
l
ə
ri 
T
ə
rkibind
ə
azbest lifi 
olan azbest tozu
Pnevmokomoz (azbestoz), a
ğ
ciy
ə
r x
ə

ə
ngi v
ə

ş
toxumas
ı
n
ı
n, a
ğ
ciy
ə
rin, bronxlar
ı
n, plevrin, qar
ı
n
ı
n, 
qida borusunun, m
ə
d
ə
nin, yo
ğ
un ba
ğ
ı
rsa
ğ
ı
n, düz 
ba
ğ
ı
rsa
ğ
ı
n, yumurtal
ı
ğ
ı
n v
ə
dig
ə
r hiss
ə
l
ə
rin mezoteli-
mi. A
ğ
ciy
ə
rin fibrozu v
ə
plevrin 
ə
h
ə
ngl
ə
nm
ə
si
Maqnezit v
ə
 gips istehsal
ı
 mü
ə
ssis
ə
l
ə
ri 
Mannozit tozu, SiO
2

gips tozu 
U
ş
aqlar
ı
n sa
ğ
laml
ı
ğ
ı
n
ı
n pisl
əş
m
ə
si
Asfalt istehsal
ı
 mü
ə
ssis
ə
l

Yüklə 10,78 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   231




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə