Qarori yo‘l harakati qoidalarini tasdiqlash to‘G‘risida

5. Axborot-ko‘rsatgich belgilari
Axborot-ko‘rsatgich belgilari ma’lum harakat tartiblarini kiritadi yoki ularni bekor qiladi,
hamda aholi punktlari va boshqa manzillarning joylashuvi haqida ma’lumot beradi.
5.1. “Avtomagistral”. Yo‘l harakati qoidalarining avtomagistrallarda harakatlanish tartibi
o‘rnatilgan yo‘lni bildiradi.
5.2. “Avtomagistralning oxiri”.
5.3. “Avtomobillar uchun mo‘ljallangan yo‘l”. Faqat avtomobillar, avtobus va mototsikllarning
harakatlanishi uchun mo‘ljallangan yo‘lni bildiradi.

---

5.4. “Avtomobillar uchun mo‘ljallangan yo‘lning oxiri”.
5.5. “Bir tomonlama harakatli yo‘l”. Transport vositalari butun kenglik bo‘yicha bir yo‘nalishda
harakatlanadigan yo‘l yoki qatnov qismi.
5.6. “Bir tomonlama harakatli yo‘lning oxiri”.
5.7.1, 5.7.2. “Bir tomonlama harakatli yo‘lga chiqish”. Harakatlanish bir tomonlama bo‘lgan
yo‘lga yoki qatnov qismiga chiqish.
5.8.1. “Tasmalar bo‘yicha harakat yo‘nalishi”. Tasmalar soni va har biri bo‘yicha ruxsat etilgan
harakatlanish yo‘nalishlari. Boshqa yo‘nalishlar bo‘yicha harakatlanish taqiqlanadi.
5.8.2. “Tasma bo‘yicha harakatlanish yo‘nalishi”. Tasma bo‘yicha ruxsat etilgan harakatlanish
yo‘nalishi. Boshqa yo‘nalishlar bo‘yicha harakatlanish taqiqlanadi.
Yo‘lning chetki chap bo‘lagidan chapga burilishga ruxsat beruvchi 5.8.1 va 5.8.2 belgilari shu
tasmadan qayrilishga ham ruxsat beradi.
Chorrahadan oldin o‘rnatilgan 5.8.1 va 5.8.2 belgilarining ta’siri, agar shu turkumdagi boshqa
belgilar o‘rnatilmagan bo‘lsa, butun chorrahaga tatbiq etiladi.
5.8.3. “Tasmaning boshlanishi”. Yo‘lning sekinlashish bo‘lagi yoki balandlikka ko‘tarilishdagi
qo‘shimcha tasmaning boshlanish qismi.
Agar belgiga 4.7 “Eng kam tezlik” belgisining tasviri tushgan bo‘lsa, ko‘rsatilgan yoki undan
kattaroq tezlikda harakatlana olmaydigan transport vositasining haydovchisi asosiy tasmadan
qo‘shimcha tasmaga qayta tizilishi kerak.
5.8.4. “Tasmaning boshlanishi”. Uch tasmali yo‘llarda shu yo‘nalishda harakatlanish uchun
mo‘ljallangan o‘rta tasma qismining boshlanishi.
5.8.5. “Tasma oxiri”. Balandlikka ko‘tarilishdagi qo‘shimcha tasmaning yoki tezlanish
tasmaning oxirini bildiradi.
5.8.6. “Tasma oxiri”. Uch tasmali yo‘llarda shu yo‘nalishda harakatlanish uchun mo‘ljallangan
o‘rta tasma qismining oxirini bildiradi.
5.8.7, 5.8.8. “Tasmalar bo‘yicha harakatlanish yo‘nalishi”. Agar 5.8.7 belgisida biror transport
vositasining harakatlanishini taqiqlovchi belgi tasvirlangan bo‘lsa, unda bu tur transport
vositasining tegishli tasmada harakatlanishi taqiqlanishini bildiradi.
5.8.7 va 5.8.8 belgilari yo‘nalishlar soniga ko‘ra to‘rt va undan ortiq tasmali yo‘llarga ham tatbiq
etilishi mumkin. Tasviri almashadigan 5.8.7, 5.8.8 belgilari yordamida reversiv harakat tashkil etilishi
mumkin.
5.9. “Yo‘nalishli transport vositalari uchun mo‘ljallangan tasma”. Transport vositalari
yo‘nalishida harakatlanadigan yo‘nalishli transport vositalari uchun mo‘ljallangan tasmani bildiradi.
Belgi qaysi tasma ustida joylashgan bo‘lsa, shu tasmaga tatbiq etiladi. Yo‘lning o‘ng tomoniga
o‘rnatilgan belgining ta’siri o‘ng tasmaga tatbiq etiladi.
5.10.1. “Yo‘nalishli transport vositalari uchun alohida ajratilgan tasmasi bor yo‘l”. Yo‘nalishli
transport vositalarining umumiy oqimga qarshi harakatlanishi uchun ajratilgan tasmani bildiradi.
5.10.2, 5.10.3. “Yo‘nalishli transport vositalari uchun alohida ajratilgan tasmasi bor yo‘lga
chiqish”.
5.10.4. “Yo‘nalishli transport vositalari uchun alohida ajratilgan tasmasi bor yo‘lning oxiri”.
5.11.1. “Qayrilib olish joyi”. Chapga burilish taqiqlanadi.
5.11.2. “Qayrilib olish oralig‘i”. Qayrilib olish oralig‘ining uzunligini bildiradi. Chapga burilish
taqiqlanadi.
5.12. “Avtobus va (yoki) trolleybus to‘xtash joyi”.
5.13. “Tramvay to‘xtash joyi”.
5.14. “Yo‘nalishsiz taksilar to‘xtab turish joyi”.
5.15. “To‘xtab turish joyi”.
5.15.1. “Pullik to‘xtab turish joyi”.

---

5.15.2 Yer usti avtomobil qo‘yish joyi.
5.15.3 Yer osti avtomobil qo‘yish joyi.
5.15.4 Elektr quvvatlashli avtomobil qo‘yish joyi.
5.16.1, 5.16.2. “Piyodalar o‘tish joyi”. O‘tish joyi oldida 1.14.1-1.14.2 yotiq chizig‘i bo‘lmaganda 5.16.2
belgisi yo‘ldan o‘ng tomonga o‘tish joyining old chegarasiga, 5.16.1 belgisi esa chap tomonga o‘tish
joyining orqa chegarasiga o‘rnatiladi.
5.17.1, 5.17.2. “Piyodalarning yer ostidan o‘tish joyi”.
5.17.3, 5.17.4. “Piyodalarning yer ustidan o‘tish joyi”.
5.18. “Tavsiya etilgan tezlik”. Yo‘lning shu qismida tavsiya etilgan harakatlanish tezligini
bildiradi. Belgiga eng yaqin chorrahagacha amal qilinadi. 5.18 belgisi ogohlantiruvchi belgi bilan
birga qo‘llansa, uning ta’sir oralig‘i xavfli qismning uzunligi bilan aniqlanadi.
5.19.1 — 5.19.4. “Oxiri berk yo‘l”. Yo‘lning ko‘rsatilgan yo‘nalishda oxiri berkligini bildiradi.
5.20.1, 5.20.2. “Yo‘nalishlarning dastlabki ko‘rsatkichi”. Belgida ko‘rsatilgan aholi punkti va
boshqa manzillarga harakatlanish yo‘nalishini bildiradi. Belgida 5.29.1 belgisining hamda
avtomagistral, aeroport va boshqa ramziy belgilar tasviri tushirilgan bo‘lishi mumkin. 5.20.1 belgisida
harakatlanish tartibining xususiyatlari to‘g‘risida axborot beruvchi boshqa belgilarning tasviri ham
tushgan bo‘lishi mumkin. 5.20.1 belgisining past qismida belgi o‘rnatilgan joydan chorrahagacha
bo‘lgan masofa ko‘rsatiladi. 5.20.1 belgisi yo‘lning 3.11 — 3.15 taqiqlovchi belgilaridan biri o‘rnatilgan
qismlarini aylanib o‘tish yo‘nalishini ko‘rsatish uchun ham qo‘llaniladi.
5.20.3. “Harakatlanish chizmasi”. Chorrahada ayrim yo‘nalishlarda harakatlanish taqiqlangan
bo‘lsa harakatlanish yo‘nalishi yoki murakkab chorrahalarda ruxsat etilgan harakatlanish
yo‘nalishini bildiradi.
5.20.4. “Yo‘llarining bir sathda kesishmaydigan qismlarida burilish yoki qayrilib olish yo‘nalish
ko‘rsatkichi”. Avtomobil yo‘llarning bir sathda kesishmaydigan qismlarida yer ostidan yoki yer
ustidan transport vositalarining burilish va qayrilib olish yo‘nalishini ko‘rsatish uchun qo‘llaniladi.
5.20.5 Xizmat ko‘rsatish maydoni.
5.21.1. “Yo‘nalish ko‘rsatkichi”.
5.21.2. “Yo‘nalishlar ko‘rsatkichi”. Ko‘rsatilgan manzillarga harakatlanish yo‘nalishlarini bildiradi.
Belgilarda manzillargacha bo‘lgan masofa (km) ko‘rsatilishi, avtomagistrallar, aeroportlar va boshqa
ramziy belgilar tasvirlangan bo‘lishi mumkin.
5.22. “Aholi punktining boshlanishi”. Ushbu Qoidalarning aholi punktlarida harakatlanish
tartibini belgilovchi talablariga amal qilinadigan joylarning nomi hamda uning boshlanishini
bildiradi.
5.23. “Aholi punktining oxiri”. Ushbu Qoidalarning aholi punktlarida harakatlanish tartib-
talablari bekor qilingan joyni bildiradi.
5.24. “Aholi punktining boshlanishi”. Ushbu Qoidalarning aholi punktlarida harakatlanish
tartibini belgilovchi talablariga amal qilinmaydigan joylarning nomi hamda uning boshlanishini
bildiradi.
5.25. “Aholi punktining oxiri”. 5.24 yo‘l belgisi bilan ko‘rsatilgan aholi punktining oxirini
bildiradi.
5.26. “Manzil nomi”. Aholi punktlaridan boshqa manzillarning nomini bildiradi (daryo, ko‘l,
dovon, xushmanzara joy va boshqalar).
5.27. “Masofalar ko‘rsatkichi”. Yo‘nalish bo‘yicha joylashgan aholi punktlarigacha bo‘lgan
masofani bildiradi (km).
5.28. “Kilometr belgisi”. Yo‘lning boshi yoki oxirigacha bo‘lgan masofani bildiradi (km).
5.29.1, 5.29.2. “Yo‘l raqami”. 5.29.1 — yo‘lga berilgan raqam, 5.29.2 — yo‘lning raqami va
yo‘nalishini bildiradi.
5.30.1 — 5.30.3. “Yuk avtomobillari uchun harakatlanish yo‘nalishi”. Chorrahada yuk
avtomobillari, traktorlar va o‘ziyurar moslamalarga biror yo‘nalishda harakatlanish taqiqlangan

---

bo‘lsa, bunday transport vositalariga tavsiya etilgan harakatlanish yo‘nalishlari ko‘rsatadi.
5.31. “Aylanib o‘tish tasviri”. Harakatlanish uchun vaqtincha yopib qo‘yilgan yo‘l qismini chetlab
o‘tish chizmasi.
5.32.1 — 5.32.3. “Chetlab o‘tish yo‘nalishi”. Harakatlanish vaqtincha yopib qo‘yilgan yo‘l qismini
chetlab o‘tish yo‘nalishini bildiradi.
5.33. “To‘xtash chizig‘i”. Svetoforning (tartibga soluvchining) taqiqlovchi ishorasida transport
vositalari to‘xtaydigan yo‘nalishini bildiradi.
5.34.1, 5.34.2. “Boshqa qatnov qismiga qayta tizilishning boshlang‘ich ko‘rsatkichi”. Ajratuvchi
bo‘lagi bo‘lgan yo‘lning harakatlanish uchun yopiq hududini aylanib o‘tish yoki o‘ng tomondagi
qatnov qismiga qaytish uchun harakatlanish yo‘nalishini bildiradi.
5.35. “Reversiv harakatlanish”. Bir yoki bir necha tasmalarda harakatlanish yo‘nalishi qarama-
qarshi tomonga o‘zgarishi mumkin bo‘lgan yo‘l qismining boshlanishini bildiradi.
5.36. “Reversiv harakatlanishning oxiri”.
5.37. “Reversiv harakatlanish yo‘liga chiqish”.
5.38. “Turar joy dahasi”. Yo‘l harakati qoidalarining turar joy dahalarida harakatlanish tartibi
o‘rnatilgan yo‘l.
5.39. “Turar joy dahasining oxiri”.
5.40. “Falokatli holatlar uchun kirish yo‘li”. Yo‘l harakati ushbu Qoidalaridagi 
128-bandda
ko‘rsatilgan holatlarda foydalaniladigan yo‘l.
5.41. “Foto va video qayd etish”.
Yo‘llarda avtomobil haydovchilari Qoidalar talabiga rioya etishi elektron qurilmalar yordamida
nazorat qilinayotganligini bildiruvchi yo‘l belgisi. Ushbu yo‘l belgisi Qoidalar talabiga rioya etilishi
statsionar elektron qurilmalar orqali nazoratga olingan joylarga o‘rnatiladi.
5.42. “Qizil chiroqda o‘ngga harakatlanish”. Transport svetofori qizil chirog‘ining o‘ng yoniga
5.42 yo‘l belgisi o‘rnatilgan bo‘lsa, transport vositalarining haydovchilari svetoforning taqiqlovchi
ishorasi yonib turganda, barcha xavfsizlik choralarini ko‘rgan holda o‘ngga burilishlari mumkin.
Bunda ular harakat yo‘nalishi bo‘yicha va burilayotgan ko‘chani kesib o‘tayotgan piyodalarga
hamda boshqa transport vositalariga yo‘l berishlari shart.
5.43. “Radar”. Yo‘llarda avtomobil haydovchilari belgilangan tezlikka rioya etishi radarlar
yordamida nazorat qilinayotganligini bildiruvchi yo‘l belgisi.
Ushbu yo‘l belgisi belgilangan harakatlanish tezligi statsionar maxsus texnika vositalari
yordamida nazoratga olingan joylarga o‘rnatiladi.
Shuningdek, viloyat, tuman, shaharlar boshlanadigan joylardagi ko‘cha va yo‘llarda
harakatlanish tezligi mobil radarlar yordamida nazorat qilinayotganligi to‘g‘risida haydovchilarni
ogohlantirish maqsadida o‘rnatilishi mumkin.
5.44. “Velosipedchilar uchun tasma”.
5.45. “Velosipedchilar uchun tasmaning oxiri”.
5.46 “Maktab”. Maktab yoki maktabgacha ta’lim tashkilotlari oldida o‘rnatiladi.
5.47. “Turizm obyektlari yo‘nalish ko‘rsatgichi” Turizm obyektlari joylashgan manzillarga
harakatlanish yo‘nalishlarini bildiradi. Belgilarda manzillargacha bo‘lgan masofa (km) ko‘rsatilishi,
temir yo‘l vokzallari, aeroportlar va boshqa turizm obyektlari ramziy belgilari tasvirlangan bo‘lishi
mumkin.
5.47.1 “Turizm obyektlari”.
5.47.2 “Turizm axborot markazi”.
Aholi punktlaridan tashqarida o‘rnatilgan 5.20.1, 5.20.2, 5.21.1 va 5.21.2 yo‘l belgilaridagi yashil
yoki ko‘k rang ko‘rsatilgan aholi punktiga yoki obyektga avtomagistral yoxud boshqa yo‘l orqali
harakatlanish mumkinligini anglatadi.
Oq rang ko‘rsatilgan obyekt ushbu aholi punktida joylashganini anglatadi.

---

Aholi punktida o‘rnatilgan 5.20.1, 5.20.2, 5.21.1 va 5.21.2 yo‘l belgilaridagi yashil, ko‘k rang
ko‘rsatilgan aholi punktiga yoki obyektga ushbu aholi punktidan chiqqandan so‘ng avtomagistral
yoxud boshqa yo‘l orqali harakatlanish mumkinligini anglatadi, oq rang esa ko‘rsatilgan obyekt shu
aholi punktida joylashganligini bildiradi.