Qаz хiDMƏTİ İŞÇİSİNİn sоrğu kitаbi

Qaz boru kəmərlərinin korroziyadan mühafizə olunması
Polad borulardan inşa edilmiş müxtəlif təyinatlı qaz kəmərləri 
xaricdən ətraf mühitin kimyəvi və elektrokimyəvi təsirindən, nəql 
olunan qazın H
2
S və CO
2
konsentrasiyalarından, nəmliydən və sair 
komponentlərdən tam təmizlənmədiyi hallarda güclü korroziyaya 
məruz qalır ki, bunun nəticəsində də metalın dağılması-korroziyası 

---

99 
yaranır. Boru metalının səthində katod və anod sahələrinin 
yaranmasına torpaqda rütubətin, duzların, oksigenin, hidrogen və 
hidrooksid ionlarının olması şərait yaradır. Metal səthinin, cərəyanının 
elektrolitə keçən sahəsinə isə katod deyilir. Metalın dağıdılması anod 
zonasında baş verməyə başlayır. 
Torpağın korroziya fəallığından asılı olaraq, yeraltı metal 
konstruksiyaların korroziyaya məruz qalması təhlükəsi 3 göstərici ilə 
müəyyən edilir: torpağın nisbi elektrik müqaviməti, nümunələrin 
kütləsinin itkisi və polyarizasiya cərəyanının sıxlığı.
Elektrokimyəvi korroziya prossesi 
Qaz borusu korroziyadan kimyəvi və elektrik-kimyəvi üsullarla 
mühafizə edilir. Süxurun müqavimətindən asılı olaraq normal, güclü və 
çox güclü korroziyadan mühafizə üsulları tətbiq edilir. 
Dielektrik olan izolyasiya örtüyü borunun daxili elektrik 
müqavimətini kəskin sürətdə artırdığından qalvanik cüt təsirinin qarşısı 
alınır. Bu əməliyyatın daha gücləndirilməsi üçün əlavə olaraq boru 
kəməri korroziyadan katod və protektorla mühafizə edilməlidir. 
Karbonlu polada nisbətdə torpağın korroziya fəallığının göstəriciləri 
Korroziya 
fəallığının 
dərəcəsi 
Süxurun nisbi 
elektrik 
müqaviməti, 
Om∙sm 
Torpağın 
xüsusiyyəti 
Nümunələrin 
kütləsinin itkisi, 
qram 
Polyarizasiya 
cərəyanının 
orta sıxlığı, 
mA/sm
2
Aşağı
100-dən yuxarı 
Qumlu
1-dək 
0,05-dək 
Orta 
20÷100 
Nəmli 
torpaq 
1÷2 
0,05÷0,2 
Artan 
10÷20-dək 
Süxurlu-
daşlı torpaq 
2÷3 
0,2÷0,3 
Yüksək 
5÷10-dək 
Kimyəvi 
tullantılarla 
zəngin 
zibilliklər 
3÷4 
0,3÷0,4 
Elektrolit