R. H. MƏMMƏdov, tofđq bəHƏRÇĐ

edilərək hal-hazırda Azərbaycan da daxil olmaqla onun 55 üzvü 

vardır. 

1006.  1972-ci ildən müsəlman dövlətlərinin Xarici Đşlər Nazirlərinin 

S.Ərəbisatının Cid şəhərində keçirilmiş 3-cü konfransında təsis 

edilmiş «Đslam Konfransı» təşkilatına Azərbaycan 1991-ci ildən 

üzv seçilmişdir. Onun hal-hazırda 56 üzvü vardır. 

1007.  Norveçdə mövcud 200-dən artıq SES-lərin çoxu iqtisadi, 

texniki, mühəndis düşüncəsi, habelə məhsuldar torpaqların azlığı 

baxımından yerin altında tikildiklərini bilirsinizmi? 

1008.  Hər il dünya okeanına 6-15 mln. ton neft və neft 

məhsullarının töküldüyünü bilirsinizmi? 

1009.  Odunun istilik vermə qabiliyyətinin - 3000, torfun -3500, 

qonur kömürün - 1000-1500, daş kömürün - 7000-8500, neftin - 

9000-11000, təbii qazm - 8000 - 13500, uranm - 21000000000 

kkal/kq olduğunu yaddan çıxarmayın. 

1010.  Dünyada ən keyfıyyətli kömürün Avstraliyada olduğunu 

unutmayın. 

1011.  Ən çox su tutumlu sənaye sahələrindən birinin AES olduğunu 

da unutmayın. 

1012.  Dünyada ilk dəfə iqtisadi coğrafiya termininin 1760-cı ildə 

M.V. Lomonosov tərəfindən irəli sürüldüyünü yadda saxlayın. 

1013.  Yaponiyada torpaq çatışmamazlığı və digər səbəblərdən 

AES-lərin okeanda yaradılmış süni-antropogen mənşəli adalarda 

yerləşdirildiyini yadda saxlayın. 

1014.  Şəkər alınmasında şəkər çuğundurdan xammal kimi ilk dəfə 

istifadə olunması XVIII əsrin sonunda Almaniyada tikilmiş 

şəkər zavodunun istifadəyə verilməsi tarixi ilə bağlıdır. Hal-

hazırda dünyada hasil olunan illik şəkərin 70% xammalının 

toplanmasının illik miqdarı 1,2 mlrd. tondan çox olan şəkər 

qamışından əldə edilir. 

1015.  Göstərilən regionlarda dövlətlərin sayının aşağıdakı sayda 

olduğunu unutmayın: Avropada - 48 dövlət, Asiyada - 50 dövlət, 

Afrikada - 56 dövlət, Şimali Amerikada -37 dövlət, Cənubi 

Amerikada - 15 dövlət, Avstraliya və Okeaniya - 30 dövlət, o 

cümlədən Latın Amerikasında - 46 (33 suveren) 

1016.  Şərqi və Cənubi Şərqi Asiyanın hər bir vətəndaşının bir ildə 

3000 kq-ma qədər düyü işlətdiyini bilirsinizmi? 

1017.  Çinin hər il dünyada düzəldilən 800 mln.ədəd velosipedin 300 

mln-a malik olduğunu yaddan çıxarmaqla yanaşı, Çin Xalq 

---

Respublikasının hər il 40 mln.ədəd velosiped düzəldərək 

dünyada 1-ci yeri tutduğunu da unutmayın. 

1018.  Tokionun küçələrinin ümumi uzunluğu ekvatorun 

uzunluğunun yarısından artıq olmaqla 22,0 min km-dən çox, 

evlərinin 23 rayonda 4 mln-dan artıq olduğunu unutmayın. 

1019.  Dünyanın aşağıdakı göstərilən ərazilərində əhalinin hər kv. 

km-də maksimal sıxlığının mövcudluğunu yadda saxlayın.  

1020.  Monako - 22 min nəfər (hər kv.km-də), Sinqapur - 6100 

nəfər, Nilin deltası - 1700 nəfər, Banqladeş - 1000 nəfər 

Afrikanın 56 dövlətindən 21-nin dövlət dili fransız, 20-i ingilis 

və 5-ninki portuqal dilidir. 

1021.  Misirdə 1971-ci ildə Nil çayı üzərində tikilmiş «Nasir» adına 

su anbarı həcminə görə dünyada 4-cü olmaqla ildə 800 min ha 

torpaq sahəsinə suvarmağa imkan verdiyini də yadda saxlayın. 

1022.  Çox maraqlıdır ki, ABŞ-da bir çox Avropa şəhərlərinin 

adlarını bir növ «emiqrasiya» ediblər. Məsələn, 13 yaşayış 

məntəqəsi Afina, Kembriç, Oksford; 9 - Berlin; 8 - Varşava; 7 - 

Paris, Lissabon, Moskva; 6 - Neapol; 5 - Roma; 4 - Madrid, 

London adını daşıyırlar. 

1023.  Dövlət içərisində dövlət hesab edilən Kaliforniyada ildə 

günəşli günlərin sayı 350-dən çox (dünyanın heç bir yerində 

olmadığı kimi) olmaqla dünyada il ərzində toplanan limon 

məhsulunun 50%-i, portağalın 35 %-i, ABŞ-da toplanan üzümün 

90 %-i, şaftalının - armudun, gavalının, pomidorun - 50 %-i, 

meyvə-tərəvəz konservinin 35 %-i tədarük edildiyini yadda 

saxlayın. 

1024.  ABŞ-da prezidentin iqamətgahı olan Ağ ev qədim binalardan 

hesab edilərək 1792-ci ildə inşa edilmişdir. Lakin 1812-1814-cü 

illərdə baş vermiş ingilis-amerikan müharibəsində ingilis 

desantı Vaşinqtonu zəbt edərək iqamətgahı yandırmışdır. 

Sonralar təmir edildikdə ağ boya ilə rənglədiklərindən onu «Ağ  

ev» adlandırmışlar. 

1025.  Tikintisinə hələ 1930-cu ildən başlanılmış, dünyanın ən uzun 

magistral yolu hesab edilən «Panamerika»ın uzunluğu - yan 

qolları ilə 45,7 min km-ə çatmaqla ABŞ- cənub sərhədlərindən 

başlayaraq cənubda Buenos - Ayresə qədər uzandığını yəqin ki, 

yaddan çıxarmayacaqsınız. 

1026.  Yaponiyanın «Mazda» avtomobil fırması hələ 90-cı illərin 

əvvəllərində saatda 130 km məsafə qət edən 130 at gücündə su 

---

ilə işləyən rotor mühərriki ixtira etmişdir. Avtomobil 230 km 

məsafəni qət etdikdən sonra təkrar sudoldurma məntəqəsində su 

yanacağına ehtiyac hiss edir. Artıq 1996-cı ildən alman 

avtomobil konserni- «Daymler - Bents» su yanacağı ilə işləyən 

nəqliyyat vasitəsindən istifadə edir. 

1027.  Yaponiyada sahəsi 25 kv.km, əhalisi 500 min-1,0 mln-na çata 

bilən dənizdə «üzən şəhər»in salınma layihəsinin hazır olduğunu 

yadda saxlayın. 

1028.  Türk dünyasında neçə muxtar qurum və neçə müstəqil 

dövlətin olduğunu bilirsinizmi? - 28 muxtar qurum və 6 müstəqil 

dövlət vardır. 

1029.  Türk dünyası ərazisinin 10,5 mln. kv.km, əhalisinin 200 mln-

dan çox olduğunu yəqin ki, hamı bilməlidir. 

1030.  Dünyada maksimal atmosfer yağıntılarının Cerrapuncada 

23000 mm olduğunu, orta illik yağıntıların yenə də orada - 

12270 mm-dən artığa çatdığını, ən az yağıntıları isə Misirin 

Asuan yaşayış məntəqəsində sıfır (0) mm olduğun yadda 

saxlamalıyıq. 

1031.  Xarici Avropanın 5 mln.kv.km ərazisinin, 530 mln. əhalisinin 

olması hamıya məlum olmalıdır. 

1032.  XX əsrdə Avropanın siyasi xəritəsinin əsaslı surətdə 

dəyişməsinə I Dünya müharibəsi, eləcə də dünya sosialist 

sisteminin ləğv olunması səbəb olmuşdur. 

1033.  Avropa Đttifaqının üzvü olan ölkələrdən hansıları adambaşına 

düşən Ümumi Daxili Məhsulun illik miqdarına görə 1-3-cü 

yerləri tuturlar? - Lüksemburq - 50 min dollar; Đrlandiya - 30 

mln. dollar; Danimarka-30 min dollar; 

1034.  Hər il adambaşına düşən spirtin istehsal miqdarına görə 

Rusiya-(14 litr)-1-ci, Fransa - (11,5 litr) - 2-ci, Almaniya-(9,6 

litr) - 3-cü və ABŞ-(9,2 litr) - 4-cü yeri tutduğunu yəqin ki, 

yadda saxlayırsınız? 

1035.  Narkotik maddələrin hasilatına görə dünyada 1-ci yeri 

Kolumbiya, 2-ci yeri Şərqi Asiya ölkələri (Myanma, Çin, Laos), 

3-cü yeri Orta Şərq - Əfqanıstan, 4-cü yeri Orta Asiya-

Qırğızıstan tutduğunu unutmayın. 

1036.  Yer kürəsində mütləq maksimum temperaturun Liviyanın 

Tripoli şəhərində+58°S, ABŞ-ın Ölüm Dərəsi hissəsində+57°S, 

Avstraliyanın Mallarbor səhrasında 57°S olduğunu bilirsinizmi? 

---