Radyo telev zyon s nema anab L m dali lat n amer ka
Yüklə 4,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
120 ülkede gösterilmesi (Taylor, 2005) Arjantin sinemasının önünü açtı. Camila, Arjantin’de 1982’de demokrasiye dönüldükten sonra yapılmıştır. Film melodramatik temaları kullanarak 19. yüzyıldan bir aşk hikâyesi anlatır. Bu yüzyıldaki baskıcı Juan Manuel Rosas dönemini perdeye getirirken, 1976–1982 yılları arasında Arjantin’de hüküm süren rejime göndermeler yapar (D’Lugo, 2003: 114). Filmde, Camila ile bir papazın arasında gelişen bir aşk hikâyesi ve aşklarını ya da normal hayatlarını hiçbir yerde yaşayamayıp sonunda ikisinin de idam edilmeleri anlatılmaktadır. Üst sınıftan olmasına rağmen, Camila’nın üzerinde, hem toplumsal hem de dinsel baskı vardır ve bu baskı sonunda devlet baskısına dönüşerek kendisine kocasıyla birlikte idam getirir. ‘Kirli Savaş’ yıllarını doğrudan anlatan ilk film ise Resmi Tarih (La Historia Oficial , Luis Puenzo, Arjantin, 1985) olmuştur. Latin Amerika’daki “toplumsal hafıza sineması”nın ilk örneklerinden biri olan Resmi Tarih yeni sinema yasasının ürünüdür (Kriogor, 2003: 183). Film için “siyasi değil”, “kimse kaybolanlardan konuşmuyor” diye eleştiriler yapılmış olsa da (Kriogor, 2003: 182) yakın bir tarihi anlatır ve yeni oluşmaya başlayan kadınların politik yaşama katılma biçimlerinden örnekler verir (Grant, 1997: 314). Bu filmde, bir tarih öğretmeni, evlat edindikleri bir çocuğun annesi ve babasının öldürüldüğünü anlar ve ardından bu yıllarda yaşanan sıkıntıları, kayıp anneleri ve anneannelerinin arasına girerken, “Cumartesi (kayıp) anneleri” ilk kez perdede görünür. Bu filmlerin yanı sıra Fernando Solanas da 1980’lerde, yeniden Arjantin’de film çekmeye başlamış, Güney ve Yolculuk’u yönetmiştir. 121 1980’lerin sinemasının politik duruşuna ilişkin eleştiriler de yoğunlaşmaktadır. Brezilya’da politik bir sinemanın bitiği iddia edilir. Carlos Diegues ‘aynı şeyleri anlatıyoruz ama politik değiliz diyerek’ (Backstein, 2001: 17) özeleştiri yaparken, kendi Cinema Novo filmleri ile daha sonra yaptığı filmleri karşılaştırır. Bu apolitikliğe örnek olarak Pixote: En Zayıfların Kurtuluşu (Pixote: A Lei do Mais Fraco, Hector Babenco, Brezilya 1981) gösterilebilir. Pixote’da Cinema Novo ile aynı şeyler anlatılır. Filmde favelalarda yaşayan çocukların hayatı göz önündedir, ancak Cinema Novo’dan farklı olarak politik çözüm üretmeye çalışmaz. 1980’lerin Latin Amerika sinemasındaki bir diğer önemli gelişmede kadın sinemacıların sayılarının artmasıdır. Bu sinemacılar arasında Bir Yol ya da Diğeri ’nin (De Cierta Manera, Küba, 1977) yönetmeni Kübalı Sara Gomez, Oriana’ nın (Venezüella, 1985) yönetmeni Venezüellalı Fina Torres ve Maria Luisa Bemberg sayılabilir. Feminist sayılabilecek bu yönetmenler de politik sinemanın içinde başka bir açıdan yer almaktadır. Camila’yı da yönetmiş olan Bemberg, Ben, Hepsinin En Kötüsü ’nde (Yo, la Peor de Todas, Arjantin, 1990) sömürgecilik dönemindeki eşitsizlikleri feminist bir açıdan anlatır (Shaw, 2003: 134). Bemberg de Bunuel’le benzer şekilde kendi otobiyografisinden yararlanır (D’Lugo, 2003: 114) ve Latin Amerika sinemasının en önemli yönetmenleri arasında yer alır. 1990 öncesi dönemde yaşanan bir diğer önemli olay ise yeni açılan sinema okulları ve film festivalleridir. Sinema okulları arasında, Küba’daki San Antonio Film ve Televizyon Okulu başta olmak üzere yeni nesil sinemacıları yetiştiren birçok okul bulunmaktadır. Bu okullar sayesinde yeni kuşak sinemacılar, 1960’lardan farklı 122 olarak, kendi ülkelerinde sinema eğitimi almış ve kendi toplumlarına daha yakın olabilmiştir. 1970’lerin ve sonrasının yeni yönetmenleri ve eski kuşak yönetmenler, 1970’lerden itibaren auteur yönetmenler olarak çalışmıştır. “Üçüncü sinemacıdan” çok “ikinci sinemacı” konumundadırlar. 1979’da ilki yapılan Havana Film Festivali, Latin Amerika’nın en önemli ve kapsamlı film festivali olmayı sürdürmektedir. Bu festival, bütün Latin Amerika sinemasını bir araya getirmeyi amaçlamaktadır. Havana Film Festivali ve diğer Latin Amerika film festivalleri sayesinde, sinema dilinde ve endüstrisinde ortaklıklar artmaktadır. 1990’lara gelindiğinde, Latin Amerika sineması, Arjantin’de diktatörlük sonrası yeniden canlanma, Brezilya ve Peru gibi ülkelerde devlet destekli sinemanın üretimini artırması ve Meksika’da popüler filmlerin ve auteur bir tarzın yoğunlaşması ile gelişmektedir. Ancak 1990’lı yıllarla beraber Latin Amerika sinemasında çöküş başlar. Film üretimleri çok düşük seviyelere inerken, küçük ülkelerde film yapımı tamamen durur. Bu çöküş, genel olarak devlet politikaları ve küreselleşme ile ilgilidir. Latin Amerika devletleri kendilerinden bağımsız bir sinema sanayinin gelişmesine izin vermemiştir. 1990’larda devletin sinema kurumlarının kapatılması ya da işlevlerinin değişmesi sonucunda sinema krize girmiştir. 1990’ların başında Sovyet bloğunun çökmesi ile birlikte ABD küresel ölçekte tek kültür dağıtıcısı konumuna gelmiş ve popüler kültür uzun süre sadece ABD’den yönlendirilmiştir. ABD’nin kültürel emperyalizmi de Latin Amerika sinemasının krize girme nedenleri arasındadır. 1990’ların ilk beş yılı Latin Amerika sinemasının Yüklə 4,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|